De geruchten worden steeds sterker dat de Britse kroonprins Charles wel degelijk aan hertrouwen denkt. Een portret van de ‘rottweiler’ – het koosnaampje waarmee Lady Di haar aartsrivale Camilla Parker-Bowles bedacht.
In sprookjes gaat het natuurlijk andersom. Daar mag de prins, na allerlei proeven en beproevingen, gewoonlijk drie in getal, manmoedig te hebben doorstaan, tot slot de van louter schoonheid, jeugd en verliefdheid blozende prinses in zijn armen sluiten – waarna ze nog lang en gelukkig leven. Een van die beproevingen zou kunnen zijn: te moeten ontkomen aan de hardhandige attenties van een middelbare mevrouw die eruitziet of ze veel aan houthakken doet, zich na koude douches graag mag afrossen met een zeer ruwe handdoek en in het algemeen nog het meest tot haar recht zou komen, sjekkie in de mondhoek en leren pet op haar stugge schedelbedekking, achter het stuur van een tientonner. Maar het leven van de Britse kroonprins Charles is kennelijk geen sprookje.
Bijna vijf jaar na de dood van zijn ex-vrouw Diana Frances Spencer, Lady Di, the Queen of Hearts, op 31 augustus 1997 in een toentertijd veelbesproken auto-ongeval in Parijs, worden de geruchten steeds sterker dat de oudste zoon van koningin Elizabeth zou gaan hertrouwen. Charles heeft trouwens in een interview begin deze maand in de Daily Mail zelf gezinspeeld op die mogelijkheid – of toch voor het eerst niet krachtig ontkend dat hij een tweede huwelijk overweegt. Met de uitverkorene van zijn hart, Camilla Parker-Bowles, net 55 jaar oud geworden, verbindt hem een vriendschap die meer dan dertig jaar teruggaat. En die al lang meer is dan gewoon vriendschap, zoals prinses Diana, diep gegriefd, destijds al te verstaan gaf, en Charles zelf in een televisie-interview in 1994 opbiechtte.
Wie is eigenlijk deze ‘rottweiler’ – de term die Diana voor haar gereserveerd had? Camilla Shand werd op 17 juli 1947 in Londen geboren als de oudste dochter van majoor Bruce Shand, Vice Lord Lieutenant van East-Sussex en wijnhandelaar met entree in de hoogste kringen, en Rosalind Cubitt – wier grootmoeder, Alice Keppel, nog de geliefde was geweest van Charles’ voorzaat koning Edward VII. Ze groeide op in Plumpton in het graafschap Sussex, op het grote landgoed van de Shands, en het was ook in Sussex dat ze naar Dumbrells ging, een Spartaanse meisjesschool (ijskoude ochtenddouches, inderdaad). Vervolgens bezocht ze de deftige Queen’s Gate School in South Kensington, Londen, waar Franse conversatie onder het toeziend oog van schrijfster Penelope Fitzgerald de zwaarste intellectuele opgave was, en aan het eind van haar middelbare-schooltijd werd ze voor haar introductie in de grand monde klaargestoomd in exclusieve pensionaten in Zwitserland en Frankrijk.
Prins Charles zou ze, afhankelijk van de bronnen, in 1970 of 1972 voor het eerst hebben ontmoet, op een polowedstrijd – dit tijdverdrijf voor de betere Engelse standen is een interesse die beiden delen, net zoals de jacht en outdoor life in het algemeen. Ze stelde zichzelf voor, zo wil het verhaal, met deze ijzersterke binnenkomer: ‘Mijn overgrootmoeder was de maîtresse van jouw overgrootvader – dus wat zou je zeggen?’ Charles, die zulke directheid volstrekt niet gewend was, werd tot over zijn oren verliefd op dit onknappe, maar verfrissend nuchtere en ongekunstelde meisje, bijna anderhalf jaar ouder dan hij. Zes maanden lang maakte hij haar het hof.
Huwen wilde hij haar wel, maar deed hij niet. Was hij te schuchter om haar op niet mis te verstane wijze om haar hand te vragen, of aarzelde hij zulks te doen vanwege zijn oudoom, Lord Mountbatten, die een grote invloed op hem had en vond dat de aanstaande van de Britse kroonprins een bonafide maagd diende te zijn? Dat laatste was bij Camilla, die niet het uiterlijk maar wel de uitstraling en de opgewektheid bezat om zich in een grote populariteit bij mannen te verheugen, op zijn minst zeer twijfelachtig. Ten slotte werd Charles, die toen diende bij de marine, onverrichter zake weer naar zee geroepen, en Camilla koos eieren voor haar geld. Een ander vroeg en kreeg haar: in juli 1973 trad ze in het huwelijk met de jonge legeradjudant Andrew Parker-Bowles.
GLADYS EN FRED
Charles was er stuk van. Er zouden andere vriendinnetjes komen, en ten slotte zou shy Di hem weer met het leven lijken te verzoenen. Maar ook zijn huwelijk met haar, in 1981, kon hem het verlies van Camilla niet doen vergeten, zo zou achteraf blijken. In ieder geval bedacht hij zijn vroegere geliefde net voor zijn huwelijk met een broche waarin de initialen GF waren gegraveerd – voor ‘Gladys’ en ‘Fred’, de bijnaampjes die Camilla voor hen beiden had bedacht (naar twee figuren uit The Goon Show, een in de jaren vijftig populaire komedieserie). En zij deed hem twee gouden manchetknopen cadeau waarin twee met elkaar vervlochten C’s waren gegrift. Charles droeg ze doodleuk tijdens zijn huwelijksreis.
De rest van het verhaal is, sinds de definitieve teloorgang van het ‘sprookjeshuwelijk’ van de Britse troonpretendent en zijn hartveroverende kleuterleidster in de jaren negentig, bekend – inclusief de Camillagate tape. Deze opname van een door een radio-amateur afgeluisterd stuk telefoongesprek tussen Charles en zijn vlam, op 18 december 1989, belandde in september 1992 op de kantoren van de tabloid The Mirror. Vier maanden later was de transcriptie van het bandje voorpaginanieuws in 53 landen.
Het dient gezegd: Charles moet over een zeer robuust zenuwstelsel beschikken, dat hij niet van schaamte is gestorven, toen deze allerintiemste conversatie aan de spot van de hele wereld werd prijsgegeven. Camilla antwoordt met smachtende kreetjes wanneer Charles haar zegt dat hij zo graag ‘op de tast zou gaan’ all over haar, en up and down haar, en vooral ook in and out -, wanneer hij verklaart dat hij ‘haar tank wel even zal vullen’, en even later verzucht dat hij nog het liefst ‘in haar broek zou wonen, of zo. Dat zou zoveel makkelijker zijn!’ Hoe dan? Ga je in een slipje veranderen? informeert Camilla lachend. Waarop de prins, even vrolijk: ‘Of, God verhoede, in een Tampax! Dat soort pech heb ik nou altijd!’
Een en ander bleef uiteraard ook voor Camilla’s eigen huwelijk niet zonder gevolgen. In januari 1995 maakten de Parker-Bowlesen hun echtscheiding bekend. Achttien maanden later waren ook de prins en de prinses van Wales definitief uit elkaar. Charles maakte al snel duidelijk dat Camilla voortaan een rol in zijn leven zou spelen ‘waarover niet te onderhandelen valt’. Maar van een openlijke relatie tussen beiden was nog steeds geen sprake. Niet alleen zijn moeder, de koningin, en de koningin-moeder verzetten zich hevig tegen de verhouding, voor de publieke opinie was en bleef Camilla de lelijke hartenbreekster die Lady Di in het ongeluk had gestort. Zeker na de plotse dood van de waanzinnig populaire prinses zag het er niet naar uit dat Charles en Camilla ooit officieel aan elkaars zijde zouden leven. Tenzij Charles ter wille van de liefde aan de troon zou verzaken.
Maar dat was zonder spin gerekend. Charles had in 1995 pr-goeroe Mark Bolland aangetrokken om zijn eigen besmeurde imago op te poetsen. De man kreeg van de prins ook de onmogelijke taak toegewezen om CPB, zoals Camilla door haar eigen staf wordt genoemd, aanvaardbaar te maken voor de buitenwereld. Camilla ging meer aan liefdadigheid doen en werd voorzitster van de Nationale Osteoporose Vereniging. Camilla verscheen voortaan meer in mondaine baljurken dan in jachtuitrusting. Camilla hield op met roken. En vooral waren er de zorgvuldig geplande ’toevallige ontmoetingen’, waarover de Britse tabloids al even toevallig ingelicht raakten. Ze zagen elkaar op feestjes van gemeenschappelijke vrienden, bezochten samen het theater, gaven elkaar een kuise kus bij de voorstelling van een liefdadigheidsproject. Hof en volk wenden stilaan aan Camilla. En ziedaar: vorige maand, bij de viering van Elizabeths gouden jubileum, zat ze tijdens het concert van de vermaarde cellist Mstislav Rostropovich, in de koninklijke loges van Buckingham Palace pal achter de Queen zelve. Operatie Camilla is geslaagd.
De vertegenwoordigers van de Anglicaanse kerk zullen het wellicht toeval noemen, maar de timing van de Algemene Synode kon niet perfecter zijn: na zes jaar discussiëren besloot het hoogste beleidsorgaan van de Church of England twee weken geleden dat gescheiden mensen voortaan voor de kerk kunnen hertrouwen. Want bestaan er in Groot-Brittannië geen echte grondwettelijke bezwaren tegen een gescheiden en hertrouwde vorst, tot vorige maand zou een huwelijk tussen Charles en Camilla wel een groot kerkelijk probleem hebben veroorzaakt. Bij zijn troonsbestijging komt Charles immers aan het hoofd van de Anglicaanse kerk, die een halve eeuw geleden de katholieke stelregel heeft overgenomen dat gelovigen wier ex-partner nog in leven is, hun huwelijk niet kerkelijk kunnen laten inzegenen.
In de praktijk legden Anglicaanse priesters al langer enige soepelheid aan de dag, maar van de kerkleider mag striktheid in de leer worden verwacht. Dat was ook het standpunt van George Carey, de uittredende aartsbisschop van Canterbury. Zijn opvolger, Rowan Williams, zorgvuldig uitgekozen door premier Tony Blair, heeft al laten weten dat hij, als het zover is, Charles en Camilla zal behandelen ‘als eender welk ander stel’ en de nieuwe regels van zijn kerk ‘rechtvaardig en onpartijdig’ zal toepassen.
Volgens bookmakers in Londen wedden cliënten niet langer over de vraag of ‘Fred’ en zijn ‘Gladys’ ooit in het huwelijksbootje zullen stappen, maar over de mogelijke huwelijksdatum van het paar. Voor dit jaar bedraagt de inzet momenteel zestien tegen één, voor 2003 vier tegen één, voor 2004 zeven tegen vier.
Christine Albers
Ook zijn huwelijk met ‘Shy Di’ kon Charles het verlies van Camilla niet doen vergeten.
