Op het internet winkel je even veilig als om de hoek. Als de webwinkelier zijn zaak nu nog wat beter inricht en de klant uitkijkt waar hij zijn portefeuille neerlegt, wordt e-shopping eindelijk een succes.
De helft van de Belgische surfers durft zich online wel eens te laten verleiden tot een koopje. Gezien de technische problemen die tijdens het betalen kunnen optreden en de zorgwekkende verhalen over internetpiraten die met bankkaartgegevens aan de haal gaan, is dat een succes. Maar: alles kan beter. Volgens een onderzoek van de Europese Commissie koopt slechts twaalf procent van de volwassen Belgen (surfers én niet-surfers) online, terwijl het Europees gemiddelde zestien procent bedraagt. Nog geen reden tot paniek, al dwingen de cijfers toch tot bezorgdheid. Uit een enquête van studiebureau In Sites blijkt namelijk dat acht procent van de Belgen die ooit een aankoop op het internet hebben verricht, zoiets nooit meer willen overdoen. Ontmoedigd door technische mankementen of ingewikkelde betalingsprocedures?
De haperende elektronica en gebruiks- onvriendelijke opbouw van vele koopsites zijn hardnekkige kinderziekten in de e-commerce: ooit zullen ze wel verdwijnen, ondertussen richten ze echter grote schade aan. Erg, omdat ze mede te wijten zijn aan de onkunde van online-winkeliers en aan hun schijnbare onwil om hun klanten te raadplegen over mogelijke verbeteringen. De vermeende plaag van bankkaartpiraterij is een heel andere kwestie, omdat de winkelier daaraan geen schuld heeft en de surfer zich onnodig laat leiden door angst. Behoren de verhalen over geplunderde bankrekeningen dan tot het fabeltjesrijk? Neen. Kan piraterij ooit worden uitgeroeid? Het lijkt onwaarschijnlijk. Alleen doen de schrikbeelden vergeten dat miljoenen e-shoppers nooit problemen ondervinden. Wie een beetje oplet, winkelt online even veilig als om de hoek.
Kwaliteitslabels als Verisign, Banxafe of het Nederlandse Thuiswinkel Waarborg garanderen de klant een feilloze financiële afhandeling van online aankopen. Bij de betaling worden je kredietkaartgegevens gecodeerd vooraleer ze aan hun gevaarlijke tocht over het internet beginnen en ze worden pas ontknoopt wanneer ze veilig op hun plaats van bestemming zijn aangekomen. Wie ze onderweg probeert te onderscheppen, vangt waardeloze data. Alle grote en gevestigde winkels gebruiken een beveiligde betaalstandaard en maken bezoekers van hun website daar ook attent op, kwestie van mogelijk wantrouwen weg te nemen. Zie je onderaan je browser een hangslotje verschijnen of lees je bovenaan https:// in plaats van het reguliere http:// (de s staat voor secure), dan mag je helemaal zeker zijn dat je een beveiligde pagina bezoekt.
Opnieuw: wie oplet, voorkomt problemen! Zoals een grote stad gevaarlijke buurten heeft, waar je beter niet komt, zo geldt dat ook voor het internet. Zoals je best twee keer nadenkt vooraleer een donker steegje in te wandelen, zo moet je ook voorzichtig zijn wanneer je een obscure online-shop binnenstapt. Daarom: ga nooit in op de vraag om je Visa-code en andere persoonlijke gegevens via e-mail te sturen. En: koop online enkel bij gekende namen! Die laatste boodschap doet bonafide starters onrecht aan, al kunnen zij via de implementatie van een veilige betalingsmodule snel het vertrouwen van de klant winnen.
Zonder échte kredietkaart
Nog niet overtuigd? Een volkomen veilig alternatief voor Visa en Mastercard is de zogenaamde prepaid credit card, die werkt volgens het principe van de vooraf betaalde belkaart: je koopt krediet in de vorm van betaaleenheden waarmee je online aankopen doet zonder je échte kredietkaart te moeten bovenhalen. Het serienummer onder de kraslaag van de vooraf betaalde kaart dient als iden- tificatiebewijs. Spendeer je maar een deel van de totale koopwaarde, dan wordt het tegoed netjes bewaard tot je volgende bezoek. Ondertussen geraakt niemand ook maar in de buurt van je bankrekening.
In België hanteert onder andere Skynet Music Club die betalingsmethode. Veilig, hoewel vervelend. Al was het maar omdat je elke keer weer het huis uit moet wanneer je tegoed op is. Voor een koopkaart van Skynet Music Club moet je zelfs een omweg maken langs een Belgacom-winkel. Niet meteen een stimulans om te gaan internetshoppen, wanneer je op een druilerige vrijdagavond in pyjama achter je computer zit. Bijkomend ongemak voor de e-consument: de prepaid-kaart is slechts in één winkel geldig. Hopelijk komt er dus snel een volwaardige vooraf betaalde variant van de Visa-kaart, bruikbaar in élke online-shop. Zo niet, blijft de traditionele kredietkaart wellicht betaalmiddel nummer één.
In de Free Download Shop, een onderdeel van muziekketen Free Record Shop, kunnen klanten betalen via een 0900-telefoonnummer. Opvallend veel internetwinkels accepteren zelfs een gouwe ouwe overschrijving. Charmant? Slim. Een manier om de wantrouwige klant gerust te stellen. Feit blijft echter: op het internet betaal je op voorhand, zonder enige garantie voor een juiste levering. Ook als de betaling volledig volgens het boekje is verlopen, bestaat dus de kans dat je wordt bedot. Wat als het pakje in je bus niet overeenkomt met de foto op de winkelwebsite? Wat als een deel van de levering ontbreekt? Een integere winkelier zet dat meteen recht, maar een fraudeur gaat met je geld aan de haal. Die oplichter kan ongestoord een nepwinkel openen op het internet, de rekening plunderen van nietsvermoedende shoppers die hun kredietkaartgegevens op de site achterlaten, en meteen daarna zijn online-zaak sluiten. Veel succes als je hem moet gaan zoeken in Pa-kistan of Venezuela!
Veilinghuis eBay, dat onmogelijk zijn miljoenen klanten stuk voor stuk aan een deugdzaamheidsonderzoek kan onderwerpen, leidt het betalingsverkeer tussen koper en verkoper in goede banen door een tussenpersoon in te schakelen: PayPal is een (door eBay opgekochte) financiële instelling die de betaling van de koper ontvangt en het geld overmaakt aan de verkoper na levering van de goederen. Zo zijn beide partijen beschermd. EBay hanteert nog een tweede – even simpel als ingenieus – afweermechanisme om fraudeurs weg te houden: het bedrijf geeft kopers de kans om online een kwaliteitsbeoordeling van de verkoper te geven, zodat andere shoppers meteen zien welk soort gezelschap ze hun centen willen toevertrouwen. Online-winkeliers weten: twee negatieve beoordelingen en we kunnen inpakken. Bedriegers hoeven niet eens hardhandig van de site te worden gegooid, ze vertrekken uit eigen beweging omdat klanten wegblijven. Een archaïsch niet-digitaal en niet-geautomatiseerd controlemechanisme in dit internettijdperk, maar wel doeltreffend.
B.V.
