JA

Ann De Martelaer

‘In het zomerakkoord, dat Agalev heeft ondertekend, is afgesproken woonuitbreidingsgebieden aan te snijden onder bepaalde voorwaarden. We hebben daar geen problemen mee, omdat de toestand ernstig is. Maar als groene partij willen we ook naar alternatieven zoeken. Daarom hebben we onderzocht of we de op dit moment beschikbare ruimte wel goed gebruiken.

De leegstand wordt nu al zeven jaar gemeten. Op de huidige lijst vonden we 1970 leegstaande panden, die al meer dan vijf jaar geregistreerd staan. Panden die niet bewoond geraken, omdat ze in slechte staat zijn. Vlaanderen benut een gedeelte van zijn beschikbare woonruimte dus niet functioneel. De leegstandheffing blijkt niet alle gaten te dichten.

Via ons voorstel willen we een inventaris maken van de probleemgevallen. Woningeigenaren die na vijf jaar leegstand nog altijd geen renovatie plannen, of nog steeds niet verhuren, zouden we vervolgens aanmanen zelf hun pand te verkopen. Niet tegen dumpingprijzen, maar voor een bedrag dat gebaseerd is op reële schattingen. Begeleiding bij de verkoop is in het voorstel opgenomen.

Tot gedwongen verkoop zal het in de meeste gevallen niet komen. Als de eigenaren zich bewust zijn van de regeling, zullen ze zelf snel tot actie overgaan. Daarmee werken we ook sensibiliserend. Nu betalen sommige eigenaren veel onnodige heffing, omdat ze niet weten hoe ze die kunnen vermijden. In plaats van een aanslagbiljet te sturen, kunnen we duidelijk gaan maken dat een verkoop een betere oplossing vormt.

En als het dan toch tot een verplichte verkoop komt, bieden we de gemeenten en de huisvestingsmaatschappijen een recht op voorkoop. Op die manier kan het tekort aan sociale woningen sneller verdwijnen. Deze regering heeft zich voorgenomen om 15.000 sociale woningen bij te creëren. Tot nu toe is daarvan 42 procent gerealiseerd. Met de 1970 panden erbij zou dat ineens naar 55 procent stijgen. Geen overbodige luxe, want de tijd begint te dringen.’

NEE

Patrick Lachaert

‘In 1995 is de overheid begonnen met een register voor de leegstandsheffing. In het derde jaar van leegstand betaalt de eigenaar van het pand een belasting, die elk jaar verhoogt. Op korte tijd kunnen dat vrij grote bedragen worden. In mijn advocatenpraktijk heb ik cliënten die al snel tegen een heffing van tienduizenden euro’s aankeken. Een eigenaar is dus nu al quasi verplicht om iets aan de toestand van zijn eigendom te doen. Als het in slechte staat is, biedt alleen renoveren of afbreken een uitweg. Wie moet kiezen tussen die oplossing en het jaarlijkse betalen van die steeds hogere belasting, heeft zijn keuze snel gemaakt.

Wanneer zo’n pand in orde geraakt, moet het bovendien geld opbrengen. Verkoop of verhuur laten dan, zeker in de huidige markt, niet lang op zich wachten.

Het systeem waarmee we nu de leegstand bestrijden, werkt met andere woorden vrij efficiënt. In mijn eigen gemeente Merelbeke waren er vijfentwintig jaar geleden nog 293 leegstaande panden. Nu zijn er dat nog een 60-tal. Dat komt onder andere door die heffing, die op gemeentelijk niveau al langer in voege was.

Het voorstel is niet alleen onnodig, het ligt ook juridisch nogal moeilijk. Het is niet zeker of je op Vlaams niveau zomaar een verkoopverplichting kunt instellen. Daarvoor is een gerechtelijke procedure nodig en een uitspraak van de rechtbank. Nogal veel moeite voor zo’n klein resultaat.

Het principe om de leegstaande panden aan te wenden voor sociale huisvesting, is nobel. Maar door het beperkte aanbod aan leegstaande panden, mag je geen wonderen verwachten.

Voor het tekort aan sociale woningen bestaat er maar één oplossing, en dat is een inhaaloperatie in de bouw ervan. Door de problemen bij de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij hebben we een achterstand opgelopen. Nu de malaise daar min of meer achter de rug is, kunnen ze hun inspanningen richten op hun kerntaak: sociale woonruimte creëren.’

Opgetekend door Gerry Meeuwssen

‘Vlaanderen benut deel van beschikbare woonruimte niet functioneel.’

‘Niet zeker of je zomaar een verkoopverplichting kunt instellen.’