In Nederland gaat de koopkracht hard achteruit, en de Belgen kunnen zich maar beter schrap zetten, vindt besparingsdeskundige Marieke Henselmans. ‘De koopkracht is een spier, en spieren kun je trainen.’
Smeer boterhammen in plaats van in de kantine te eten. Koop geen kant-en-klare saus, maar bereid ze zelf. Drink thee: als je de voordeligste zakjes koopt en daarvan zes kopjes zet, betaal je maar 0,025 euro per kop. We weten wat u denkt: zulke tips moeten wel uit Nederland komen. Besparingsdeskundige Marieke Henselmans, een journaliste uit Amsterdam, grijnst. ‘Ik besef dat Vlamingen iets bourgondischer zijn aangelegd dan wij. En ik zal zeker niet beweren dat je altijd voor de goedkoopste thee moet kiezen, of dat je nooit eens saus uit een potje kunt kopen. Maar ik zou mensen willen uitdagen: probeer eens één maand te leven met het minimumloon.’ Dat heeft weinig te maken met Hollandse zuinigheid, aldus Henselmans. Zij gelooft dat het ons sterker maakt. ‘Als het in de toekomst minder goed gaat, ben je daar tenminste op voorbereid.’
Die ’training’ is meteen ook een remedie tegen de heersende angst. ‘De Nederlandse kranten drukken graag grafiekjes af waarop de koopkracht pijlsnel naar beneden duikt. Dat maakt lezers bang. Maar als je wat verder terugkijkt, zie je dat de koopkracht sinds 1980 met de helft gestegen is. Zo slecht zijn we er dus niet aan toe. Het kan natuurlijk misgaan, als je bijvoorbeeld je baan verliest, of ineens minder verdient. Maar zelfs dan hoef je niets te vrezen. Vergelijk het met een brandoefening, of een cursus EHBO: als je dat geregeld doet, voel je je ook veiliger.’ Door een maand te leven met erg weinig centen (50 euro per week voor één volwassene, 85 euro voor een gezin met twee kinderen) kunnen we onze koopkracht oprekken. ‘We gaan er te vaak van uit dat dat een absoluut begrip is: de hoeveelheid dingen die mensen kunnen kopen voor hun geld. Maar in werkelijkheid is het heel rekbaar: ik kan veel meer kopen voor mijn geld dan veel andere mensen. Mijn koopkrachtspier is goed getraind, omdat ik in de jaren tachtig met een minimumloon heb geleefd. Toch kwam ik nooit iets te kort. En ook nu ben ik niet bang: in het slechtste geval keer ik terug naar mijn levensstijl van toen.’
Weersta aan onzin
Het werkt als volgt: stop een briefje van 50 euro in uw portefeuille en betaal daar een week lang alles mee. Boodschappen, cafébezoekjes, de kapper, de lunch… Alles behalve uw vaste kosten. De grootste uitdaging zijn de boodschappen, aldus Henselmans. ‘De meeste mensen doen dat al twintig jaar op dezelfde manier. Maar als je één maand extra oplet, kun je de meeste uitgaven halveren.’ En ja, dat lukt ook in de gewone supermarkt. ‘Kies één winkel in je buurt die je bevalt en waar aardige mensen werken. Dat kan gerust een “dure” winkel zijn, want tegenwoordig vind je overal voordelige huismerken. Veel mensen denken dat ze besparen door zes verschillende supermarkten te bezoeken, op zoek naar de beste kortingen. Maar hoe meer je er bezoekt, hoe meer je koopt want je vindt overal aantrekkelijke aanbiedingen.’
Welke supermarkt u ook kiest, het is sowieso een hindernissenparcours. ‘Het begint al bij de ingang, waar je moet weerstaan aan die heerlijke appeltaart in de aanbieding. Wat verderop vind je lekkere pastasaus, drie voor de prijs van twee. Niet doen: zulke saus is vier tot vijf keer duurder dan de zelfgemaakte variant. Nog grotere onzin: een piepklein zakje hamburgersla voor 1,90 euro. Daar heb je drie hele kroppen voor! De hele winkel ligt vol met zulke vreemde toestanden, maar die moet je – zeker tijdens je minimummaand – leren negeren.’ En ook thuis valt er van alles te besparen. ‘Overloop in die maand ook eens al je vaste lasten. De energieleverancier, de telefoonprovider… Een flinke klus, maar het brengt wel op. Zelf ben ik intussen twee keer van energieleverancier veranderd: vroeger betaalde ik 250 euro per maand, nu 160 euro. En ik heb helemaal niets aan comfort ingeboet.’
Marieke Henselmans, Sta financieel sterk. Train je koopkracht in 10 eenvoudige stappen, Uitgeverij Genoeg, 12,90 euro, ISBN 9789490298043.
DOOR STEFANIE VAN DEN BROECK, ILLUSTRATIE BART SCHOOFS
Drie potjes pastasaus voor de prijs van twee? Maak ze gewoon zelf. Voorverpakte sla? Voor dat geld heb je drie kroppen.
