Snelheidsbeperkingen tot veertig kilometer per uur, verbod op openbare straatverlichting, minder groenaanplantingen, geen kleurenfoto’s meer in de krant, taks op gehoorapparaten, gratis snoep… dat alles was min of meer spielerei. Maar zonder dat het echt opviel is Gerard Bodifée, in zijn tweewekelijkse bijdragen in Knack, overgeschakeld op regelrechte staatsondermijning: “Het menselijke verstand mag knap zijn, het mijne althans toch, het heeft hoe dan ook zijn grenzen. En de kunst om de maatschappij te besturen ligt duidelijk buiten het domein van zijn bekwaamheid.” Als uiting van antipolitiek kan dit tellen. Waarna Gerard betoogde dat het onderwijsbeleid in dit land bedacht en gevoerd wordt door een bende onkundigen, die hun gelijken van geestelijk onvermogen niet vinden in de moderne geschiedenis.
Daar waar het een dommerik als bijvoorbeeld minister Van den Bossche te doen is om schaalvergroting en scholenfusies, pleit Gerard voor scholensplitsing. Tien leerlingen per klas is meer dan genoeg. Gerard heeft zelf in het onderwijs gestaan en weet dus uit ervaring hoe lastig opgroeiende jeugd zich gedraagt. Zeker tijdens zijn lessen. “Een school is geen bedrijf dat door grootschaligheid zijn rendement dient te verhogen”, luidt de mening van Bodifée, en wie behalve Van den Bossche zou hem hierin ongelijk durven geven?
“Een school levert geen product af dat de markt moet veroveren, maar brengt waarden voort van groter belang dan wat op de markt verhandeld wordt. En aangezien het product van een school wel kostbaar en waarneembaar is, maar niet kwantificeerbaar en meetbaar, moet het onterende systeem van examens worden afgeschaft. Want het heeft op termijn een schadelijk effect. Deze instrumenten om te meten wat niet kan gemeten worden, onttrekken met hun illusoire uitkomsten de werkelijkheid aan het oog.”
Is dit niet fantastisch gezegd? Bij de schoolgaande jeugd steeg de populariteit van Bodifée ver uit boven die van de Spice Girls en Get Ready. Bovenstaande woorden, vooral in die volgorde, zijn van een schoonheid die zelden wordt aangetroffen. En dat voor honderd twintig frank. Onze hoofdredacteur stelt soms de vraag, nadat hij op de redactievergadering de lijst met nieuwe onderwerpen heeft overlopen: “Heren, wat is de Knacklezer?” Het blijft dan lange tijd stil, waarna onze hoofdredacteur verplicht is zelf het antwoord te geven: “De Knacklezer is een bedorvendans.” En zo is het. Al schijnt niet iedereen dat te beseffen, getuige het wekelijks gekanker in de lezersrubriek. Schaamt u, ondankbaren!
Bodifée houdt het niet bij bellettrie alleen. “Gooi uw halve franken weg”, zo ruide hij het volk op in zijn eerste column van het nieuwe jaar. “Een halve frank dient tot niets. De arbeid die wordt verricht om hem te overhandigen, is duurder dan de halve frank zelf.” Om dit sterke staaltje econometrie te bewijzen, ging Gerard uit van een basisloon van duizend frank per uur, zoals overeengekomen in de CAO voor astrofysici. Eén frank staat dan gelijk met een arbeidstijd van 3,6 seconden, een halve frank met 1,8 seconde. Aangezien dat minder is dan de tijd om het muntje uit een jaszak of een winkelkassa op te diepen, volgt hieruit dat… Tja, wat volgt hier eigenlijk uit?
Eerlijk gezegd: wij wisten het niet. Ooit heeft een zekere professor Jans een poging gedaan om ons in te wijden in de edelste aller wetenschappen: de logica. Hij goochelde met de cirkels van Euler, met SiP, SaP, SeP en SoP, en met de Ravenparadox van Hempel. Elke raaf is een zwarte vogel. Maar niet elke zwarte vogel is een raaf. Waaruit volgt dat geen enkele niet-zwarte vogel behoort tot de categorie van de vogels die geen raaf kunnen zijn. Of omgekeerd, dat weten wij zo precies niet meer.
Uit die muntjes geraakten wij helemaal niet meer wijs, maar Gerard draafde op zijn gemak nog anderhalve kolom door. Hierbij gaf hij soms de indruk verloren te zijn gelopen in het labyrint van zijn eigen redenering, om dan plots met een besluit te komen dat als een donderslag bij heldere hemel naar beneden kletterde: aangezien een halve frank de arbeid niet waard is om hem te gebruiken, bestrijdt wie een halve frank weggooit de inflatie!
Lezers die zo ver waren meegegaan, voelden zich aan de wereld ontstegen. En eens zijn conclusie getrokken, gaat Gerard geen consequentie uit de weg: als iedere Belg elke dag een halve frank vernietigt, vernietigen alle Belgen samen elke dag vijf miljoen frank. Er is dan minder geld beschikbaar, het nog wel beschikbare geld wordt zeldzamer en dus meer waard, waardoor de prijzen van de goederen zakken.
Met andere woorden: door vijf miljoen te verbranden, heeft Frank Vandenbroucke er indertijd voor gezorgd dat het geld van ons allen meer waard werd! Deze man heeft de rijkdom van het volk verhoogd, en mag zich de enige socialist noemen die zijn kiesbelofte heeft gehouden. Hij heeft zodoende ook het Bruto Binnenlands Product verhoogd, en er dus voor gezorgd dat het begrotingstekort procentueel daalde en de norm van Maastricht werd gehaald. Frank Vandenbroucke verdient een standbeeld, in de plaats van een strafrechtelijke vervolging.
Gerard trok zijn theorie nu door tot in het extreme, en kwam uit bij “De Rijkenparadox van Bodifée”: “Als we het geld afschaffen worden we allemaal veel rijker, omdat er geen armen meer zullen zijn bij gebrek aan rijken. Men is alleen maar arm, in verhouding tot iemand anders die rijk is.” En vermits niemand van ons dat met redelijke argumenten kon tegenspreken, verplichtte Bodifée ons op de volgende redactievergadering om allen onze portefeuilles te ledigen en de daarin aanwezige bankbiljetten aan hem te overhandigen. Hij zou ze later vernietigen.
Terwijl wij ons die middag bij de Bosniër om de hoek, bij een van de patron gekregen slivovitsj, zaten af te vragen wat ons bezield kon hebben, dineerde Gerard bij Pierrot Wynants. Tevreden dat het verstand in deze wereld zo ongelijk verdeeld is.
Koen Meulenaere
