Het antifascisme gaat ondergronds. Maar er dreigen nog grotere gevaren dan het Vlaams Blok.
JA, wij waren erbij toen Kathy Lindekens laatst de Mauthausen-liederen van Mikis Theodorakis ten gehore bracht. Het was op een zachte voorjaarsavond in een mooie, oude art nouveau-school in Schaarbeek. Er heerste gezelligheid en strijdvaardigheid. Een tekenaar werd er gelauwerd voor zijn rebelse prenten (dat was de aanleiding), meteen zag een waakzaamheidscomité het licht en er werd een dankbaar eresaluut gebracht aan een postbode die had geweigerd om fascistische poststukken te bestellen. Het woord klassenstrijd mocht niet ontbreken en dat deed het ook niet.
Wie niet beter wist, had bijna gedacht dat het land al zuchtte onder het juk van de wrede dictatuur en de dwingelandij van het Vlaams Blok. De dreiging die van deze bruine partij uitging, groeide in gelijke mate met de onverzettelijkheid en de heldhaftigheid die de ondergrondse daar in Schaarbeek aan zichzelf toeschreef. Listen very carefully, I will say this only once.
Het was dus wel bijzonder gepast dat Kathy Lindekens, voormalige radiopresentatrice en strijdster voor goede doelen, thans SP-politica, de Mauthausen-liederen daar liet weerklinken. Zo te horen, konden de concentratiekampen inderdaad niet ver af meer zijn en de aanwezigen die avond zagen zichzelf al als de nieuwe moorsoldaten.
Nu heeft mevrouw Lindekens een job in het Vlaams parlement en daar krijgt ze wat hulp bij. Haar medewerker is een heuse filosoof van de Katholieke Universiteit van Leuven, Dieter Lesage. De helft van de tijd werkt die in Lindekens’ dienst, de andere helft filosofeert hij. Het resultaat van dat nadenken heeft zopas de vorm aangenomen van het boekje ?Onzuivere gedachten?.
Achterop het boekje staat, bij wijze van smaakmaker, dat het met dat Vlaams Blok eigenlijk allemaal wel snor zit, aangezien Vlaanderen nog door een veel groter nationalistisch gevaar wordt bedreigt. Dat luistert naar de naam Luc van den Brande, minister-president. In de wijsheid van Lesage valt de beroepsernst van de gediplomeerde filosoof te herkennen, die het niet goed kan hebben dat een amateur-filosoof als Van den Brande nochtans auteur van het standaardwerk, getiteld ?Ongewone tijden? zelfgemaakte gedachten over identiteit en cultuur meent te mogen verspreiden zonder daar geeneens een diploma van te bezitten.
Moet kunnen. Pleit de minister-president immers niet voor complexloze openheid, democratisch debat, volwassen burgerschap, stem én tegenstem, contestatie, nieuwe politieke cultuur, weg uit het conservatisme, ook uit het verstarde, conservatieve denken, du choc des idées enzovoorts ? Zijn de gedachten niet vrij ? Maar dat is allemaal gemakkelijker gezegd dan gedaan.
Nu blijkt dus dat de zangeres van de Mauthausen-liederen toch verveeld zit met dat boekje van haar medewerker. Die Lesage dreigt immers haar werkrelatie met Van den Brande in het gedrang te brengen. Moet een parlementslid zich dan gedeisd houden tegenover een minister, die bovendien nog van een andere partij is ? Maakt het haar wat uit wat haar medewerker in zijn vrije tijd uitspookt ? Als ze, zo valt uit haar onbehagen af te leiden, dan vindt dat Lesages politieke analyse niet deugt, waarom laat ze zich dan nog door hem adviseren ? Maar als ze integendeel óók zou vinden dat Van den Brande dan inderdaad die baarlijke duivel is, nog erger dan het Vlaams Blok, wordt het dan niet tijd dat ze blijk geeft van enige waakzaamheid waar die niét zo vrijblijvend is als onder gelijkgezinden in een Schaarbeekse art déco-school ?
Een Mauthausen-lied is snel gezongen.
Koning Albert II bezoekt de Knack-redactie (foto : Patrick de Spiegelaere).
