Alsmaar meer jonge Italianen richten een landbouwbedrijf op. Vaak doen ze dat uit noodzaak, want ander werk is er niet.
Carolina Calonaci (26) zit op haar hurken tussen de paarse saffraankrokussen. Voorzichtig plukt ze er de bloemknoppen af. Dit is haar eerste saffraanoogst. Ze haalt haar inkomen voor een groot deel uit de verkoop van de dure specerij. Carolina is een van de vele jonge Italianen die de afgelopen jaren een eigen landbouwbedrijfje begonnen.
In Italië neemt het aantal boeren dat nog geen dertig jaar oud is voor het eerst in jaren toe. Ook het aantal leerlingen aan de landbouwscholen groeit; vorig jaar ging het om een stijging van 10 procent. Volgens boerenbond Coldiretti, die 1,5 miljoen landbouwers vertegenwoordigt, zijn er nu meer dan 60.000 twintigers met een eigen boerderijtje. De jongeren keren terug naar het land waar hun grootouders een bestaan hadden.
Veel van die jonge Italianen worden boer of boerin uit noodzaak: ze kunnen geen ander werk vinden. In Italië is de jeugdwerkloosheid de afgelopen jaren opgelopen. Vier op de tien jongeren zijn werkloos. Wie wel werkt, mag blij zijn met een onbetaalde stageplaats, een tijdelijk contract, een mager salaris.
Calonaci had nooit de ambitie om boerin te worden. Ze is opgeleid tot boswachter en weet veel van de Toscaanse fauna. Nadat ze was afgestudeerd, werkte ze in een café terwijl ze zocht naar een baan in een natuurpark of als boswachter. ‘De natuurparken nemen nauwelijks mensen aan en de Guardia Forestale heeft maar eens in de tien jaar vacatures. Hopeloos. Toen dacht ik aan deze8 hectare land van mijn oma, dat er ongebruikt bij lag. Vorig jaar ben ik begonnen.’
Terwijl zij in het oude huis van haar oma de rode stampers uit de bloembollen haalt – de saffraan levert 35 euro per gram op – komen verderop vijftien generatiegenoten bijeen in het landbouwinstituut van Firenze. Ze volgen de driedaagse, gratis cursus ‘My Work, My Business’en hebben allemaal ideeën voor een landbouwbedrijfje.
Volgens schepen Antonella Coniglio, die de cursus opzette met subsidie uit Rome, is de landbouw een van de weinige sectoren die nog groeien. ‘De vraag naar voedselproducten van hoge kwaliteit neemt toe’, zegt ze. ‘Italiaanse consumenten gaan steeds vaker voor goede, gezonde, biologische producten, het liefst uit eigen streek.’ Boerenbond Coldiretti meldt dat er in de agrarische sector ruimte is voor minstens tweehonderdduizend nieuwe banen.
Niet dat het makkelijk is om op het land een behoorlijk inkomen te verdienen. ’s Middags zit Carolina uren lang stampers uit bloemknoppen te peuteren. Ze vindt het saai en monotoon werk. Ondertussen vertelt ze dat ze na een jaar werken nog niet verder is gekomen dan een inkomen van een paar honderd euro per maand. De jonge boerin wordt nog goeddeels onderhouden door haar ouders. En soms is ze eenzaam. Haar vriend woont en werkt in Firenze. Ze hoopt in de toekomst de boerderij samen met hem te runnen. ‘Over tien jaar vind je me nog steeds hier. Dan levert dit bedrijfje genoeg op om een gezin te stichten.’
Pauline Valkenet
