JA

Thomas Verbeke

‘I want my money back, waren de historische woorden van de gewezen Britse premier Margaret Thatcher, en het stoort mij dat die visie in Europa weer veel opgang maakt. Het idee “wat ik in Europa steek, wil ik er ook weer uithalen” moeten we bestrijden. Er moet veel meer gewerkt worden aan een sociaal Europa. Er moet een evenwicht komen tussen het liberale aspect van Europa en het sociale. Waar het om draait, is het essentiële principe van solidariteit in een verenigd Europa. Portugal en Ierland zijn destijds uit een diep dal kunnen kruipen door hun deelname aan de EU. En nu moet hetzelfde kunnen voor de nieuwe lidstaten. Maar op dit moment zitten zij nog op een ander niveau. We moeten naar elkaar toe groeien. Dus ben ik voorstander van sociale minimumnormen, zoals premier Guy Verhofstadt (VLD) ook voorstelt. Op voorwaarde dat die hoog genoeg liggen. Daarnaast is werkgelegenheid een belangrijk aspect van het sociale Europa. Er moet werk zijn voor alle Europeanen. Professor arbeidsrecht Roger Blanpain beweert dat de richtlijn voor vrij verkeer van diensten, de zogeheten richtlijn-Bolkestein, geen bedreiging vormt voor onze economie. Maar zelfs hij geeft toe dat er gevaar blijft voor sociale dumping.

Over één ding is iedereen het eens: de interne markt van de Europese Unie moet worden afgewerkt. En de diensten vormen daarvan een zeer belangrijk en nog steeds groeiend segment. Maar de vraag is hóe je die markt gaat afwerken. Ons probleem met de richtlijn-Bolkestein is dat daar diensten onder vallen gaande van lijkenvervoer tot toerisme. We moeten het toepassingsgebied evenwel inperken en een aantal sectoren veilig stellen, die helemaal niet onder het marktprincipe mogen vallen. Diensten van algemeen belang zoals onderwijs en cultuur. Wat ons ook stoort aan de richtlijn is het principe van land van oorsprong. Wie 25 verschillende sociale wetgevingen gebruikt, werkt toch niet aan Europa? Daarom staan wij ook achter de Europese grondwet, waarin een aantal essentiële sociale grondrechten worden gegrondvest. De grondwet draagt op bepaalde punten bij tot een sociaal Europa. Een project waaraan we werken, en dat we moeten afmaken.’

NEE

‘Iemand moet mij nu eindelijk eens een voorbeeld geven van een sociale verworvenheid die door de schuld van de Europese Unie gesneuveld is. Ik ken er geen. Die kritiek van een zogezegd té liberaal Europa klinkt al sinds de oprichting van de Unie, maar een concrete sociale achteruitgang hebben we in al die tijd nog niet ondervonden. Dus moeten we de mensen geen ongegronde vrees blijven aanpraten. We moeten ook niet flauw doen, er zíjn best wel bedreigingen, en er zíjn voorbeelden van Polen die hier aan extreem lage lonen komen werken. Het komt erop aan je als land daar afdoende tegen te wapenen. Maar je moet de mensen niet voorspiegelen dat we een gesloten land hebben.

Toch blijft het moeilijk om die tegenstanders te overtuigen. In het debat voert men slogans op, ook in ons land, die er zeer zoetjes ingaan. Maar je moet de moed hebben om het debat te blijven voeren. De discussie loopt nu vooral hoog op omdat de uitbreiding van de Unie en het realiseren van de richtlijn-Bolkestein enigszins samenvallen. Zonder de laatste uitbreiding in mei vorig jaar hadden we die richtlijn over vrij dienstenverkeer er vlotjes door gekregen.

Een van de grondoorzaken van al die misverstanden is dat we elkaars wetgeving te weinig kennen. Een centrale Europese databank die dat verhelpt, zoals professor arbeidsrecht Roger Blanpain voorstelt, is zeker een mogelijke oplossing. Voor mij zou de Belgische sociale wetgeving ook als voorbeeld mogen dienen voor de rest van Europa, alleen is de vraag of de overige Europeanen dat wel willen. Wij hebben een goede sociale dialoog en cao’s. Maar men mag niet vergeten dat er ook grote verschillen zijn tussen de lidstaten. En waarom zou je ons model moeten gaan opleggen aan landen met een andere sociale structuur? Sommigen zeggen dat de EU sociaal achterloopt en dat daar dringend wat moet aan gedaan worden. Maar ik vind een uitgebreide Europese sociale wetgeving niet wenselijk. In andere lidstaten heb je een geheel andere sociale situatie, en als je daarvoor een gemeenschappelijk sociaal beleid wilt uitdokteren, wordt dat een ingewikkelde discussie.’

‘Wie 25 verschillende sociale wetgevingen gebruikt, werkt toch niet aan Europa?’

‘Waarom ons model opleggen aan landen met een totaal andere sociale structuur?’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content