Het Brugse oudemuziekfestival Musica Antiqua wil geen museum worden. ‘Oude muziek wordt vandaag uitgevoerd, en dan moet ze zich met de wereld van vandaag verbinden.’

Musica Antiqua, het festival voor oude muziek dat het Brugse luik van het Festival van Vlaanderen vormt, valt precies in het midden van de zomervakantie. Daardoor krijgt het een dubbel karakter: het voelt als een epiloog bij het voorbije concertseizoen, en tegelijk als een vroege opwarmer voor wat in september komen gaat.

Als het aan het nieuwe directeursduo Hendrik Storme en Tomas Bisschop ligt, wordt dat dubbele karakter – het associëren van verleden en toekomst – een ingrijpende krachtlijn van Musica Antiqua. Het festival zal voortaan niet meer onverdeeld aan de historische uitvoeringspraktijk gewijd zijn, maar zal ook meer hedendaags getinte producties ontvangen of produceren.

Na een geschiedenis van 45 jaar als historisch gespecialiseerd festival is dat een sterk statement. Meteen ook de voornaamste reden waarom het festival is herdoopt tot MAfestival, compleet met hippe typografie en blitse subtitel: the future sound of early music.

‘Met de nieuwe naam slaan we een nieuwe weg in, maar gooien we het kind niet met het badwater weg’, zegt Storme. ‘Musica Antiqua is samen met de oudemuziekbeweging gegroeid, en is al die tijd een absoluut topfestival in die branche geweest. Maar de historische uitvoeringspraktijk (het uitvoeren van muziek op een zo origineel mogelijk instrumentarium en met een zo getrouw mogelijke speelstijl, nvdr) is zijn pionierstijd ontgroeid. Er zijn al generaties muzikanten in en met de historische praktijk opgeleid. Een festival kan zijn bestaansrecht niet meer louter aan het avant-gardekarakter van die musicologische ontdekkingstocht ontlenen. Ook oude muziek mag niet museaal worden, ook zij wordt vandaag uitgevoerd. Ze moet zich dus tot de wereld van vandaag verhouden.’

GEDAAN MET KLASSIEK?

Die ‘verhouding tot de wereld’ wordt duidelijk in het thema dat Storme en Bisschop voor hun eerste editie hebben gekozen: politiek en macht in de Engelse oude muziek. ‘Een mooie insteek om de zaak meteen wat open te trekken’, vindt Bisschop. ‘De Engelse component lag al vast voor wij ons over deze editie bogen. De jongste jaren werkte het festival met steden als centraal idee. Voor 2008 was Londen gekozen, en er waren al zo veel contacten gelegd dat we erop zijn doorgegaan. Ik denk dat we erin geslaagd zijn om meteen heel wat breder te werken. De openingsavond is al veelzeggend: muziek van Henry Purcell wordt voorafgegaan door de Lauda van Gavin Bryars, een hedendaagse interpretatie van een middeleeuwse stijl. Ook op de nieuwe muziektheaterproductie HMS Oriana, een regie van Jan Van den Bossche door de Nederlandse Compagnie Bischoff en gebaseerd op een stuk uit 1601, zijn we trots. En bij de verplichte werken voor onze wedstrijd vind je nu naast Händel en Bach ook stukken van Christian Wolff en Mauricio Kagel.’

Vraag is natuurlijk of Storme en Bisschop met hun nieuwlichterij niet moeten vrezen dat een deel van hun trouwe publiek hen niet volgt. Tot 2004 bedroeg de bezettingsgraad van de concerten van Musica Antiqua nog 87 à 93 procent per jaar. Dat is ontzettend hoog. ‘Niemand kan eromheen dat de publiekscijfers in de klassieke muziek teruglopen, en wij ontsnappen daar niet aan’, zegt Storme. ‘Het toverwoord “verjonging” is een platitude geworden. Die verjonging is nodig, maar of er een tijd komt dat we de jeugd opnieuw naar een avondje met vocale muziek van William Byrd krijgen? We moeten er ernstig rekening mee houden dat het binnenkort afgelopen is met de klassiekemuziekwereld zoals we hem kennen. In elk geval kan onze sector in z’n eentje het tij niet keren. Het onderwijs en de overheid zullen ook hun rol moeten spelen.’

MAFESTIVAL VINDT PLAATS VAN 1 TOT 9 AUGUSTUS IN BRUGGE. VOOR DE PREMIèRE VAN HMS ORIANA OP 3 AUGUSTUS GEEFT DE ORGANISATIE5 DUOTICKETS WEG. GEïNTERESSEERDEN STUREN EEN VERZOEKMAIL NAAR info@MAfestival.be.INFO: www.MAfestival.be

DOOR RUDY TAMBUYSER