Elke dag verdwijnen er 200 banen. De crisis raakt steeds meer mensen en gezinnen.

Er is een theorie die zegt: de angst voor de crisis versterkt de crisis. Als iedereen maar luid genoeg zegt dat het slecht gaat, dan zal het slecht gaan: mensen stellen de aankoop van een auto of salon uit, er wordt minder geconsumeerd, de bedrijven moeten minder produceren en de eerste ontslagen vallen. Er zit natuurlijk een grond van waarheid in de theorie van selffulfilling prophecy . Maar vandaag is er vooral iets anders aan de hand. We praten ons nu geen crisis aan. Het ís crisis. Vraag het maar aan een van de meer dan drieduizend mensen die sinds begin december hun baan hebben verloren. Zij houden de vinger op de knip niet omdat ze vrezen dat het in de toekomst slecht zal gaan, maar omdat het nu al slecht gaat.

Duizend jobs weg bij staalreus ArcelorMittal in Gent, 264 banen weg bij koolstofdraadproducent Bekaert in Hemiksen, dat helemaal dicht moet. Het waren de mokerslagen van eind vorige week. Alle andere ontslagen van de voorbije weken zijn ondertussen meestal vergeten – behalve door de betrokkenen en hun omgeving. Het is een indrukwekkend lijstje: bij chemiegroep DuPont België: 35 jobs minder. Telecombedrijf Avaya: min 65 arbeidsplaatsen. Textielfabrikant De Sadeleir: min 31. Farmagroep Merck Sarp & Dohme: min 22. Mediagroep Corelio: min 60. Bij de krant De Morgen: min 26. Barco: min 45. Citibank: min 45. Openbare omroep VRT: min 150. Commerciële omroep Vlaamse Media Maatschappij: min 28. Textielgroep Beaulieu: min 367. Bij de lampenfabriek van Philips-Turnhout: min 264. Janssen Pharmaceutica: min 154. Jeansstoffenbedrijf UCO: min 400. Tegelproducent Marlux Klaps: min 54. DAF Trucks: min 750. Volvo Trucks: min 600. En Ford Genk verlengt 800 tijdelijke contracten niet. Daarnaast werd recent ook nog economische werkloosheid ingevoerd bij onder meer Nyrstar, Picanol, Opel Antwerpen, Eternit en Borealis Polymer. Met onze excuses aan allen die we over het hoofd hebben gezien. En dat zijn er ongetwijfeld nogal wat, want veel ontslagen bij kmo’s halen zelfs de kranten niet.

Als voornaamste reden voor de ontslagen geldt steevast de kredietcrisis. Die slaat na de banken inderdaad nu ook verwoestend toe in de reële economie. Toch halen sommige werkgevers wel erg makkelijk ‘de kredietcrisis’ naar boven als grote schuldige wanneer ze ontslagen moeten aankondigen. De kredietcrisis heeft de ‘hoge loonkosten’ vervangen als schaamlapje. En als de kredietcrisis de grote schuldige is, dan versterkt ze alleen maar een trend die al langer aan de gang was. De de-industrialisering van België dateert niet van na de zomer, toen de kredietcrisis in Europa losbarstte. Dat kun je heel eenvoudig illustreren: heel wat bedrijven die de voorbije weken ontslagen aankondigden, moesten al veel eerder heel wat banen schrappen. De sluiting van Bekaert Lanklaar, goed voor 112 jobs, werd in juni al aangekondigd. Bij Avaya gingen midden 2005 al 50 arbeidsplaatsen verloren. Janssen Pharmaceutica schrapte vorig jaar al 600 jobs. Bij Opel Antwerpen sneuvelden in april 2007 al 1800 jobs. Enzovoorts.

De kredietcrisis drukt ons meer dan ooit met de neus op de feiten, maar onze voornaamste economische handicaps zijn al langer bekend: te weinig ondernemingszin, te weinig innovatie, te weinig toekomstgerichte groei. We hebben de laatste jaren nagelaten om daar iets aan te doen en dan is het niet verwonderlijk dat je de crisis des te harder voelt. Maar het pijnlijkste is: ook vandaag doen we er niets aan. Het net gepresenteerde herstelplan is even onsamenhangend als de regering zelf en getuigt niet van enige visie op onze toekomst.

Vandaag gaat het slechter dan gisteren, maar beter dan morgen: dat is het enige optimisme dat ons nog rest.

door Ewald Pironet

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content