De groene leugen (1)

Het verbaast mij dat Knack ‘vergat’ een vraagteken achter de covertekst ‘De groene leugen’ (Knack nr. 30) te plaatsen. Dat Bjírn Lomborg bijzonder goedgelovig is, wil ik nog aannemen. Stellingen als dat tegen het einde van de eeuw niemand nog honger of kou zal lijden, zijn mooi wanneer ze in een boek van Jules Verne staan, maar hebben geen enkele wetenschappelijke waarde noch grond. Toch stelt Lomborg een aantal interessante vragen. Dat Knack net die vragen ombuigt én verdraait tot een eigen statement, is de waarheid geweld aandoen.

De groene leugen (2)

Oef! Ons zorgen maken over het milieu hoeft niet meer! Vervuiling en milieurampen, geen probleem, alles komt zowaar ‘waarschijnlijk’ in orde.

Greenpeace is onbetrouwbaar en wakkert milieuproblemen aan. Gewoon en enkel om extra leden aan te werven?

Of een artikel vol van onrealistische, naïeve en onbegrijpelijke standpunten.

De groene leugen (3)

Het is inderdaad zo dat voor een aantal indicatoren sprake is van een verbetering. Dat toont aan dat we in staat zijn om zaken te keren, wanneer we dat willen. Dat neemt niet weg dat er tot op dit moment nog geen enkel officieel rapport is dat erop wijst dat de algehele toestand van het mondiale milieu erop vooruitgaat. Alle officiële rapporten wijzen op een snelle verslechtering, onder meer op het vlak van het broeikaseffect.

Het is absolute onzin dat de groene beweging zo slecht mogelijke informatie verspreidt om een eigen machtspositie te versterken. Integendeel. We hebben er alle belang bij om mensen ervan te overtuigen dat hun bijdrage ertoe doet. Dat heeft dan niet zoveel met cijfertjes en tabelletjes te maken, maar wel met politieke en maatschappelijke veranderingen. De groene beweging is altijd een maatschappelijke beweging geweest.

Over duurzaamheid kun je maar in beperkte mate in ‘harde feiten’ spreken. Het heeft grotendeels te maken met culturele praktijken. Dat de bevolking op duurzame wijze kan worden gevoed, heeft niet alleen te maken met ‘vrije’ wereldhandel, maar ook met onder meer toegang tot vruchtbare grond en verdeling van welvaart.

Groene politiek gaat vooral over rechtvaardigheid. Eén voorbeeld. De huidige politiek van alsmaar meer produceren en consumeren gaat er impliciet van uit dat er geen toekomst is. Als de Verenigde Staten het Kyoto-protocol niet steunen omdat dat de huidige economische belangen in gevaar brengt, nemen ze daarmee een cynisch voorschot op de levenskansen van de toekomstige generaties.

Lomborg stelt op geen enkel moment zijn eigen uitgangspositie in vraag. De huidige westerse manier van leven is de norm, en het is vanuit die levenswijze dat de anderen ‘geholpen’ moeten worden. Groene politiek stelt die vraag wel, omdat deze planeet van iedereen is die nu leeft en nog moet leven.

De groene leugen (4)

Ik kan Lomborg op een aantal punten bijtreden. Het is zo dat alle belangenverenigingen cijfers manipuleren om hun mening in de verf te zetten. De wetenschapper moet er continu voor op zijn hoede zijn om niet te ver in een bepaald denkpatroon mee te gaan, om niet zijn of haar wetenschappelijke onafhankelijkheid te verliezen.

Maar toch. In de eerste plaats legt Lomborg te veel nadruk op de mens als enig centraal gegeven in deze discussie. We zouden er beter aan doen de mens te zien als een radertje in een ecosysteem. Elk van die radertjes heeft een rol te vervullen, en geen enkel organisme kan zonder al de andere overleven. Het centrale woord binnen de ecodiscussie moet ‘evenwicht’ zijn, en dat komt meer naar boven in het discours van de ecologen, dan in dat van Lomborg.

Een tweede kritiek is dat Lomborg enkel verstaat wat in cijfers is uit te drukken. Dat is zeer moeilijk met waarden. Die waarden zijn voor de ecologisten (en volgens mij zeer gerechtvaardigd) evenwicht tussen alle ecosystemen, tegengaan van vervuiling, afstappen van het groeimodel, kleinschaligheid in handel en het al vermelde evenwicht tussen de ecosystemen.

Vervuiling tegengaan, lijkt me een nobel streven. Het groeimodel klopt niet. Al wat we tot nu toe kennen, is eindig. Oneindigheid als premisse nemen om ongelimiteerd de grondstoffen uit te putten, is zinloos en misdadig. Ik zie nergens een aanklacht tegen de georganiseerde slavernij in het Oosten en het Zuiden waarvan we allemaal gretige afnemers zijn.

Wat meer is, mocht er geen enkele partij (drukkingsgroep) meer zijn die opkomt tegen alle vormen van onrecht, dan zou het nog honderd keer erger zijn. In het verlengde hiervan ligt het principe van de kleinschalige handel. Het belang hiervan – en de frustraties die de grootschalige distributie meebrengt – zal u verdedigd zien door bijna elke kleine handelaar.

De gevaren van het begrip ‘schaalvoordelen’ zien we in elke crisis. De handel zorgt ervoor dat we allemaal hetzelfde consumeren, iedereen leeft van een gespecialiseerd product dat zo efficiënt mogelijk geleverd moet worden; toeleveranciers worden afhankelijk gemaakt van één product en produceren in loondienst van grote bedrijven. Ze zijn zelf verantwoordelijk voor de schade, maar krijgen bij geslaagde oogsten slechts een schamel percentage van de winsten. Als we vaststellen dat het hier meestal gaat om gezinnen die leven in minder gegoede streken, die door de grote distributie nog kunstmatig arm worden gehouden, zien we snel in dat het woord ‘optimisme’ niet op zijn plaats is. Optimisme kan enkel gebruikt worden in een discussie die ingaat tegen de ethiekloze en kapitalistische maatschappij. Kapitalisme is niet onverdeeld slecht, maar we worden op den duur allemaal de slaaf van de perverse spiraal waarin de strijd om een eindige hoeveelheid geldvoorraad ons dwingt.

Genua (1)

‘IJzeren gordijn’ (‘Van de redactie’, Knack nr. 30) was een knap journalistiek staaltje van antiglobaliseringsanalyse. Een wereld gebouwd op beurspapieren is niet stabiel.

Alleen de slotzin laat me onbevredigd: ‘De dood van anarchist Giuliani maakt duidelijk dat de bewakers van de globalisering afwijkende meningen genadeloos zullen smoren.’ De ongelukkige reactie van één zich bedreigd voelende ordehandhaver mag niet ‘geglobaliseerd’ worden met die van zijn duizenden collega’s die zich lijdzaam lieten slaan en verwonden voor het heil van de anarchie.

Die ordehandhavers zijn trouwens ook werknemers en hun globale loon ligt fors onder dat van een gemiddeld Knack-journalist.

Genua (2)

Velen zijn zo versuft door het eindeloze gezeur over de gevaren van extreem-rechts, dat ze de verhaaltjes zijn gaan geloven. Ondertussen hebben ze Genua meegemaakt waar strijdkrachten werden ontplooid en verdedigingswerken aangelegd van een omvang die West-Europa niet meer heeft gekend sedert het hoogtepunt van de Koude Oorlog. De verantwoordelijke instanties vonden ze nodig als verweer tegen de terreur van de linkse tegenstanders van de globalisering. De rechtse bestrijders van het mondialisme hielden zich ver van de manifestaties. Die vinden dat de linksen het mondialisme te eng opvatten en de gevaren van etnische en raciale globalisering niet zien. Dat volkeren, culturen en talen in een internationalistische ratatouille verdwijnen, laat hen onberoerd.

De nuchtere burger krijgt weer eens bevestigd dat de echte vijand links zit.

Affaire-Dutroux (1)

Dat er psychiaters, magistraten en speurders zijn die de getuigenissen van de X’en naar het rijk der fabelen hebben verwezen (‘Leven na Dutroux’, Knack nr. 28/29), heeft te maken met verschillende factoren: gebrek aan dossierkennis, het niet uitvoeren van zelfs elementaire onderzoeksdaden, het veel te vroeg en voorbarig afsluiten van bijvoorbeeld de X1-piste, enzovoort.

Eén concreet voorbeeld: er werd – voor zover ik weet – nooit onderzocht of bewoners, bezoekers en/of eigenaars van het huis in Waarschoot (waar volgens X1 Catherine Dellaert beviel) contacten hadden met de personen die (volgens X1) aanwezig waren in dat huis op de dag van de bevalling. Er werd – voor zover ik weet – ook geen fiscaal dossier opgesteld van de eigenaars van dat huis in de periode 1980-1985.

Als justitie het getuigenis van iemand als X1 naar het rijk der fabelen verwijst, is dat alleen omdat ze niet grondig ‘willen’ onderzoeken.

Affaire-Dutroux (2)

Er wordt veel geld verspild aan een onderzoek van vijfduizend haartjes om na te gaan of er sprake kan zijn van een groter netwerk (‘De zomer van ’96’, Knack nr. 28/29).

Het ware beter geweest dat geld en die energie te gebruiken voor een onderzoek naar de herkomst van de onroerende eigendommen van Dutroux en van de belangrijke sommen die op zijn bankrekening werden gestort. Dat laat vermoeden dat het resultaat van zo’n onderzoek namen openbaar zou kunnen maken die men angstvallig wil verzwijgen.

Slobodan Milosevic (1)

Gerechtigheid? Slobodan Milosevic is verraden door oud-ondergeschikten die daarvoor geld uit de Verenigde Staten hebben gekregen (‘De prijs van domme machtswellust’, Knack nr. 27). Het Internationaal Tribunaal is een instrument om de Amerikaanse hegemonie te bevestigen en zal dus zijn slachtofers zoeken onder de moedigen die de VS durven te trotseren. Termen als gerechtigheid en menselijkheid klinken overigens bijzonder slecht uit de mond van een wereldleider die persoonlijk opdracht geeft tot executies met gif en gas, en het voortbestaan van ons ecosysteem bedreigt door het milieuprobleem te ontkennen. Of moeten we daar de term ‘misdaden tegen de aarde’ voor uitvinden?

Slobodan Milosevic (2)

De internationale gemeenschap betaalt dit jaar zestig miljard frank aan Joegoslavië, één vierde van de middelen die nodig zijn om het land te normaliseren na dertien jaar extreem wanbestuur. De internationale gemeenschap stelt daarbij wel voorwaarden.

De zes miljoen Vlamingen betalen jaarlijks meer dan 200 miljard frank aan Wallonië, de Vlaamse politici stellen daarbij geen enkele voorwaarde. Maar als 240 miljard genoeg is om Joegoslavië (zonder Kosovo en Montenegro 8 miljoen inwoners, 2 miljoen meer dan Wallonië) te normaliseren, waarom moet dat bij ons decennialang duren?

In ‘Forum’ (Knack 30ste jaargang, nr. 22) zei Robert Senelle dat dit geen solidariteit meer was, maar een hold-up.

Volgens RUG-emeritus Brauers betaalt Vlaanderen 5,9 procent van zijn BNP aan Wallonië. Ter vergelijking: de Verenigde Staten becijferden ten tijde van de Marshall-hulp dat 3,3 procent van het BNP het absolute maximum was dat de machtigste staat ter wereld kon opbrengen, zonder zijn eigen samenleving te schaden. Goed bestuur?

Antwerpen

Als Antwerpen staat waar het nu staat, is dat het resultaat van een jarenlang socialistisch bewind (‘De inertie is koning’, Knack nr. 26). De SP monopoliseerde en monopoliseert de portefeuille Onderwijs. Dat stadsonderwijs kost jaarlijks zo’n 1,6 miljard frank. Waar vloeit dat belastinggeld naartoe?

Gratis boeken, dito uitstappen, vakantiecentra, kinderopvang, genoeg poetsdames om wekelijks elke schooltegel te boenen. Bij het vernemen van het aantal werknemers krijgt ieder gezond denkend mens het schaamrood op de wangen.

Als kind vond ik het al raar dat mijn vriendjes die naar de stadsscholen gingen, jaarlijks naar het Sportpaleis trokken waar de sint de kinderen van het stedelijk onderwijs, en alleen hén, met geschenken overlaadde. Breeddenkende man, die sint. ‘Over de partijgrenzen heen’, zou men zo’n houding later omschrijven.

Waarom moet ik betalen voor de schoolbussen die kinderen naar de stadsscholen brengen, terwijl ik al betaal om mijn kinderen die naar een ander onderwijsnet gaan een abonnement voor het openbaar vervoer te bezorgen?

Een bedrijf dat rendeert, mag zijn werknemers belonen, maar als het bedrijf niet draait, en dat doet de firma A’pen al decennia niet, dan moet het inbinden! Wanneer gaat ons stadsbestuur eindelijk eens inzien dat een stad moet worden bestuurd als een bedrijf, waar van de medewerkers verantwoordelijkheidszin en klantvriendelijkheid verwacht wordt?

Er rest echt niet veel tijd meer om te vermijden dat Dewinter de sint van zijn wankele troon verdringt.

Willem Stevens, Agalev-gemeenteraadslid, Sint-Gillis (Brussel).,Johan Vandenberghe, Zonnebeke.,Jan Mertens, Leuven.,Erwin Mortier, Brussel.,Johnny Dheedene, Lokeren.,Hubert Spons, Tongeren.,Ruf Nachtergaele, Ronse.,Frans Vanhelmont, Lubbeek.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content