De blikvanger van de Europese Raad wordt de Verklaring van Laken.
Eén ding staat vast: er komt een Verklaring van Laken. Maar hoe ambitieus die tekst zal zijn, weten we pas zaterdag en dan nog. De criteria om het ambitieniveau te meten, liggen niet vast en zelfs de vijf wijzen uit de Groep van Laken wensten daarop geen antwoord te geven. Toen ze vorige week op hun laatste bijeenkomst met de vraag geconfronteerd werden, zette Guy Verhofstadt (VLD) ze allemaal en ook zichzelf uit de wind. ‘We zijn hier niet op een examen’, zo blokte de premier de ongelegen vraag af.
Ondertussen wordt toch maar dag en vaak ook ’s nachts doorgewroet om dat ambitieniveau te redden. Vooral Peter Moors, de diplomatieke medewerker van de premier, dreigt zijn verdere leven aan de Verklaring van Laken een trauma over te houden. Tussen de bedrijven door leidde hij de vergaderingen van de deskundigen, voorzag hij de Groep van Laken van discussiemateriaal en redigeerde hij de diverse ontwerpteksten. Vorig weekend had Moors opnieuw dienst, want de definitieve versie moet uiterlijk vrijdagmorgen klaarliggen.
Nu al staat vast dat er zaken zullen sneuvelen, want uit diverse hoofdsteden kwam (schriftelijk) kritisch commentaar. Meer dan eens was dat veel explicieter, zo niet tegenstrijdig met de bedenkingen die Verhofstadt van de regeringsleider mondeling te horen kreeg. Vooral de Britse nota was een koude douche en de Belgische diplomatie zit nu met een probleem. Moet ze geloof hechten aan de schriftelijke bedenkingen van het Foreign Office of aan de mondelinge commentaren van premier Tony Blair? In het eerste geval wordt de Verklaring een schraal document, in het tweede kan het in Laken tot een weinig stichtend dispuut tussen Blair en Verhofstadt komen.
Ook de kattebelletjes uit Parijs en Madrid geven reden tot bezorgdheid. De Spaanse premier José Maria Aznar is een koele en vooral een berekende eurominnaar, terwijl Jacques Chirac nog meer dan in Nice aan de Franse presidentsverkiezingen zal denken. Tijdens de hoofdstedentocht van Verhofstadt ontkende hij met veel verve dat hij de ontwerpverklaring minder positief zou beoordelen dan Duits kanselier Gerhard Schröder, maar het zou niet de eerste keer zijn dat Chirac maar een klein deel van de waarheid vertelt.
En of het allemaal niet moeilijk genoeg is, moet er in Laken ook nog een voorzitter van de Conventie benoemd worden. Opnieuw zijn het de grote landen die de grootste appetijt hebben. Chirac staat erop dat een Fransman de leiding krijgt en bepleit de kwaliteiten van de bijna tachtigjarige ex-president Valéry Giscard d’Estaing. De bedenking dat de Conventie niet over het verleden, maar wel over de toekomst van Europa gaat, wekte bij de president alleen diep misprijzen op. De Italiaanse premier Silvio Berlusconi verdedigt dan weer de kandidatuur van zijn voorganger Giuliano Amato, terwijl voormalig Commissievoorzitter Jacques Delors zichzelf naar voren schuift. Jean-Luc Dehaene (CD&V) blijft op de vlakte en houdt het erbij dat de toekomstige voorzitter van de Conventie nog niet op de markt is.
