Tot nu toe werd alles haar in de schoot geworpen maar als Hilde Crevits, first lady van CD&V, uit de schaduw van Kris Peeters wil treden, zal ze in de komende verkiezingscampagne haar voorzichtigheid moeten afgooien. Een portret van een vrouw die even spontaan als berekend is. ‘Vlaams minister-president? Ik?’
Ik ben een poulain van Yves Leterme en dat is iets om trots op te zijn.’ Ze sprak de woorden zonder verpinken uit. Doodernstig. Het was mei 2007 en samen met vier andere KAV-vrouwen voerde ze breed glimlachend campagne op de jaarlijkse Prikkeldagen van de Kristelijke Arbeidersvrouwen in Roeselare. Een echte verkiezingsslogan had ze niet, wel zwarte T-shirts met daarop in oranje letters: ‘Ilde’ – haar naam op z’n West-Vlaams.
Erg bekend was Hilde Crevits toen nog niet. Ze was schepen in het West-Vlaamse Torhout en zat pas een paar jaar in het Vlaams Parlement. En ze wist heel goed aan wie ze dat te danken had: aan toenmalig Vlaams minister-president Yves Leterme (CD&V). Net zoals ze nooit is vergeten dat het de plaatselijk ACW-paus Toon Vanhoutteghem was die haar naar voren schoof toen de beweging behoefte had aan een nieuw gezicht in de streek. Zelfs Pol Van Den Driessche bleef ze steunen toen hij onder vuur lag nadat hij door oud-collega’s van ongewenste intimiteiten was beschuldigd. Van Den Driessche had haar destijds samen met de toen nog even onbekende Caroline Gennez (SP.A) opgevoerd in het VTM-programma Polspoel & Desmet en later, toen hij al CD&V-senator was, stuurde hij een kaartje naar zijn kiezers om hen te vragen ook op haar te stemmen.
Daar had Crevits nochtans niet om gevraagd. Zoals ze tot nu toe nooit ergens om hoefde te vragen. Om de een of andere reden zaten de omstandigheden haar altijd mee. Dat begon al bij de Vlaamse verkiezingen van 2004, toen ze haast uit het niets op de tweede plaats van de West-Vlaamse CD&V-lijst terechtkwam. Dat had ze deels aan de SP.A te danken, die het in de regio zo goed deed dat ze de absolute meerderheid van CD&V in Torhout bedreigde. Om dat te verhinderen, wilde de plaatselijke CD&V-afdeling een Torhouts boegbeeld naar Brussel sturen, en Hilde Crevits had het perfecte profiel: een welbespraakte advocate die niet alleen van ACW-signatuur was, maar als dochter van de plaatselijke schooldirecteur ook nog eens uit een bekende familie kwam. Bovendien stonden er in de provincie niet meteen andere vrouwen klaar om een hoofdrol op te nemen. ‘Hilde is een bijzonder talent’, zegt Toon Vanhoutteghem, secretaris van ACW Brugge. ‘Ze is vlot, komt uit een geëngageerd nest en is heel gewoon gebleven. Bij de beweging hadden we al snel vrij hoge verwachtingen van haar.’
Zo kwam Hilde Crevits op een ideaal moment in het Vlaams Parlement terecht: de zware oppositiekuur was voorbij en haar partij leverde met Yves Leterme weer de minister-president. ‘Of je al dan niet in de oppositie hebt gezeten, is zeer bepalend voor een politicus’, zegt een streekgenoot. ‘Hilde heeft nog nooit voor haar positie hoeven te vechten en dat merk je aan haar manier van werken. Wat niet wegneemt dat ze talent heeft en elke kans die haar werd geboden meteen heeft gegrepen en verzilverd.’
Toch was het voor iedereen een verrassing dat Leterme in 2007 net Crevits koos om de plek van Kris Peeters in de Vlaamse regering in te nemen toen die minister-president werd. Ook voor haar. ‘Yves nodige me uit op restaurant, maakte een schets van de ploeg die hij voor ogen had en zette ergens een kruisje’, herinnert Crevits zich. ‘Ik vroeg me echt af wie hij daarmee bedoelde. “Waarom denk je dat ik je hier heb uitgenodigd?”was zijn antwoord. Verrast dat ik was.’ Op de dag van haar veertigste verjaardag legde ze dan de eed af als Vlaams minister. ‘Ik wist niet of ik gelukkig of ongelukkig moest zijn’, zegt ze. ‘Natuurlijk was ik blij dat ik minister werd, maar ik had het er toch ook moeilijk mee dat ik uit mijn thuisgrond werd getrokken.’
Net als Inge Vervotte
Zes jaar later is Hilde Crevits de onbetwiste leading lady van CD&V. Ze lijkt ook de enige mogelijke opvolger van Kris Peeters als die het Brusselse Martelarenplein over een paar jaar voor het bedrijfsleven zou inruilen, zoals nogal wat partijgenoten verwachten. De voorbije jaren liep ze een zo goed als foutloos parcours. Struikelde ze al eens, dan waren dat vooral vormelijke fouten die haar snel werden vergeven. Zoals die gênante glamourfotosessie in Nina, een bijlage van Het Laatste Nieuws, in de begindagen van haar ministerschap waarbij ze in glimmende cocktailjurken en onder een dikke laag make-up poseerde. ‘Ach, ik kén niets van glamourjurkjes en schminkdoosjes omdat ik ze zelf nooit gebruik’, zei ze daar later over.
Of onlangs nog, tijdens een handelsmissie in Houston waar ze in een toespraak haar manke Engels demonstreerde: ‘And my minister-president has also his white hemd and his red, euh, tie.’ Haar Vlaamse Engels werd op hoongelach onthaald en zelfs vergeleken met het Duits van Jean-Marie Pfaff. Maar Crevits maakte zich er – zoals gewoonlijk – met een kwinkslag van af. ‘Ik heb mezelf in mijn white hemd gezet’, twitterde ze. Een heel andere reactie dan die van haar partijgenote en collega-minister Joke Schauvliege, die na elke uitschuiver steevast in een kramp schiet.
Gaandeweg bouwde Crevits de reputatie op van een degelijk vakminister met een grote dossierkennis. Openbare Werken is dan ook een bevoegdheid die ze al meedraagt sinds ze twaalf jaar geleden schepen werd in Torhout en waar ze ondertussen zo ongeveer alle finesses van kent. Bovendien heeft ze de voorbije jaren veel energie gestoken in een goede relatie met de ambtenaren van het departement Openbare Werken. ‘Daardoor draait haar backoffice heel goed, en dat is een grote troef voor een minister. Zeker voor een minister van Openbare Werken’, zegt haar partijgenoot Stefaan De Clerck. Als er ergens problemen opduiken, dan gaat ze meteen kijken, beoordeelt ze de situatie en zegt ze meestal meteen wanneer er iets aan zal worden gedaan. Dat komt natuurlijk heel goed over.’
Vandaar dat ook de Brugse burgemeester Renaat Landuyt (SP.A) zo over haar te spreken is. ‘Toen ik begin dit jaar op het stadhuis aankwam, was mijn eerste zorg om een paar Brugse dossiers, zoals dat van de Ringvaart, te deblokkeren. Ons overleg met Hilde Crevits daarover was meteen heel constructief omdat ze echt luistert en oplossingsgericht werkt. Daardoor heeft ze in de streek niet alleen een goede verstandhouding met mensen uit haar eigen partij.’
Of er nu kritiek komt op kapotgevroren wegen of op de omstreden ribbelstroken op fietspaden, Crevits is altijd bereid om tekst en uitleg te geven. Zolang ze maar niets hoeft te zeggen over gevoelige kwesties, zoals het Oosterweeldossier of de verantwoordelijkheid van het ACW in het Dexiadebacle. ‘Het is niet mijn stijl om over alles een mening te hebben’, zegt Crevits. ‘Op de duur weten de mensen dan wel dat je minister bent, maar niet meer waarvan.’
Maar dat is niet de enige reden waarom ze er soms liever het zwijgen toe doet. ‘Hilde neemt gewoon nooit risico’, zegt een regeringslid van haar partij. ‘Net zoals Inge Vervotte vroeger zul je haar nooit op straffe uitspraken betrappen. Zo houdt ze zich bewust ver van alle communautaire discussies.’ Nochtans is Crevits weleens naar de IJzerbedevaart geweest, was ze in Torhout een tijdlang voorzitster van het Davidsfonds, en was haar echtgenoot lid van de Vlaamse serviceclub Marnixring. ‘Ik kom uit een Vlaams nest’, zegt ze. ‘Maar toen ik minister werd, zijn mijn man en ik uit die verenigingen gestapt. Uit tijdgebrek.’
Net doordat ze nooit het achterste van haar tong laat zien, heeft ze onderweg ook geen vijanden gemaakt. ‘Hilde bouwt haar communicatie zorgvuldig en consistent op, en daardoor weet je wat je van haar kunt verwachten en wat niet’, zegt staatssecretaris Hendrik Bogaert (CD&V). ‘Ze heeft veel zelfbeheersing, en zeker in de politiek is dat mooi meegenomen.’ De vraag is natuurlijk of ze dat zal kunnen volhouden als ze straks nog verder doorgroeit. Dan zal ook moeten blijken of ze stand kan houden op minder technische departementen dan Openbare Werken.
Immer graag gezien
Ondertussen doet Crevits er alles aan om in de ogen van haar kiezers de goedlachse, spontane vrouw te blijven die houdt van hardlopen en geen genoegen neemt met een rol als telemoeder. ‘Hilde komt inderdaad vlot en sympathiek over, maar ze is hard genoeg om mee te draaien in de politiek’, zegt senator en Torhouts gemeenteraadslid Dalila Douifi (SP.A). ‘Ze is echt niet zo naturel als men vaak denkt.’
Hilde Crevits beseft hoe belangrijk imagebuilding in de politiek is. Ze luistert goed naar woordvoerster Cybelle-Royce Buyck, heeft hard gewerkt aan haar toespraken, en weet op welke foto ze moet staan en op welke niet. Bovendien investeert ze nog altijd heel veel in haar netwerk. ‘Is je kind zwaar ziek of verlies je je politieke mandaat, dan hangt Hilde gegarandeerd aan de lijn om je te vragen hoe het gaat’, zegt Douifi. ‘Deels uit berekening, maar ook omdat ze oprecht in je geïnteresseerd is.’
Crevits is dan ook een vrouw die graag gezien wil worden. Niet alleen omdat het haar stemmen oplevert, maar ook omdat het in haar karakter ligt. ‘Ze is ook altijd de verzoenende figuur’, zegt Pol Van Den Driessche. ‘Ze zegt vaak dat ze niet van ruzie houdt. Ze doet haar best om met iedereen om te kunnen, en dat lukt haar goed. Als ze een zaal binnenkomt, dan staat ze erop om iedereen met de glimlach een hand te geven. Niemand slaat ze over, ook haar tegenstanders niet.’
Vandaar wellicht dat ze na bijna tien jaar in de Vlaamse politiek nog met niemand echt ruzie heeft gehad. Behalve dan misschien met toenmalig federaal staatssecretaris voor Mobiliteit Etienne Schouppe, nochtans een partijgenoot, die ze in 2011 beschuldigde van ‘veelvuldige bevoegdheidsoverschrijdingen’. Maar ook die plooien waren snel weer gladgestreken. ‘Hilde zorgt er altijd voor dat ze haar ding kan doen zonder anderen in de weg te lopen’, zegt een christendemocratisch parlementslid. ‘Ze heeft er ook geen enkel probleem mee om de haantjes in de partij te laten schitteren. Ze is altijd heel loyaal geweest ten opzichte van Yves Leterme en nu ook tegenover Kris Peeters. Daardoor hebben die zich nooit echt door haar bedreigd gevoeld en gunnen ze Hilde haar successen.’
Ook in Torhout heeft Crevits tot nu toe geen vijanden gemaakt. ‘Dat ze de gemeenteraad nu voorzit, is voor ons als oppositiepartij een heel goede zaak’, zegt Dalila Douifi. ‘Met haar kunnen we afspraken maken, en ze heeft ook respect voor onze standpunten. Maar het is zeker niet zo dat ze alle macht in handen heeft bij de plaatselijke CD&V. Daarvoor is ze hier tegenwoordig veel te weinig. In elk geval veel minder dan ze de mensen wil doen geloven.’ De kans dat Crevits, zoals kort na de verkiezingen werd aangekondigd, in 2016 de sjerp zal overnemen van huidig burgemeester Norbert De Cuyper is dan ook heel klein. Waarschijnlijk zit ze dan nog gewoon in de Vlaamse regering.
Kris Peeters achterna
Het staat nu al vast dat Hilde Crevits op 25 mei volgend jaar de Vlaamse lijst zal trekken in West-Vlaanderen, waar ze het onder meer zal moeten opnemen tegen haar collega-minister Geert Bourgeois (N-VA). Dat deed ze vijf jaar geleden ook al, maar toen leek ze nog wat onzeker doordat ze het risico liep overklast te worden door lijstduwer Yves Leterme. Maar met haar 101.000 voorkeurstemmen scoorde ze uiteindelijk net iets beter dan hij.
Dit keer lijkt ze nog meer wind in de zeilen te hebben: Leterme doet niet mee en een peiling van LDD voorspelt haar een monsterscore. Onverdeeld gelukkig is ze daar niet mee. ‘Peilingen lokken altijd de verkeerde emoties uit’, zegt ze. ‘De enige peiling die ertoe doet, zijn de verkiezingen. Dat ze mij nu al een monsterscore voorspellen streelt mijn ijdelheid wel, maar ik heb dat echt niet nodig. Ik ben liever het geheime wapen. Al weet ik ook wel dat ik niet meer zo geheim ben sinds ik in 2009 zo veel voorkeurstemmen behaalde.’
Politieke tegenstrevers vrezen dat ze door haar no-nonsenseaanpak meer en meer kiezers aanspreekt die normaal niet op CD&V zouden stemmen. Zo heeft graaf Leopold Lippens, de burgemeester van Knokke, zich al eens laten ontvallen dat hij nog altijd een liberaal is maar toch op Hilde Crevits stemt omdat zij een politica naar zijn hart is.
Tenzij de verkiezingen straks voor een aardverschuiving zorgen en CD&V uit de Vlaamse meerderheid valt, keert Crevits dus zo goed als zeker terug in de Vlaamse regering. Het ziet er zelfs naar uit dat ze nog een trapje hoger kan. ‘De eerste vrouwelijke minister-president? Ik heb geen glazen bol, maar ik ben ervan overtuigd dat ze veel verantwoordelijkheden aankan’, zegt Toon Vanhoutteghem. ‘Iemand als zij kun je op veel plaatsen inzetten, in elke functie zal ze hard werken.’ Andere CD&V’ers zijn minder voorzichtig. ‘Hilde staat pas aan het begin’, zegt een generatiegenoot. ‘Mocht Kris Peeters de komende jaren opstappen, dan is zij simpelweg de enige die in aanmerking komt om hem op te volgen.’ Dat vindt ook Peeters niet zo’n gek idee. ‘Ze heeft alles in huis om in de toekomst een goede minister-president te zijn’, zegt hij. ‘Ik zou er geen enkel probleem mee hebben als zij me zou opvolgen.’ Crevits doet vooralsnog alsof haar neus bloedt: ‘Ik, minister-president? Dat had ik nog niet gehoord. Het is ook een zot idee, want Kris Peeters doet zijn job goed en ik hoop dat hij minister-president blijft. Maar als de situatie zich voordoet en de vraag wordt me gesteld, zal ik natuurlijk niet nee zeggen.’
Terug naar de KAV Prikkeldagen van 2007. Hilde Crevits kan dan nog niet vermoeden dat ze een maand later de eed zal afleggen als Vlaams minister. Ze deelt haar flyers uit, praat honderduit over haar werk aan de balie, over hoe goed ze zich in het parlement voelt, over haar twee kinderen ook. ‘Goed dat ik vroeg aan kinderen begonnen ben’, zei ze toen. ‘Nu ik zo veel in Brussel zit, zijn ze al wat groter en hebben ze me minder nodig.’ Ondertussen zijn zoon Bram en dochter Soetkin zo goed als volwassen en gaan ze hun eigen weg. Vandaag heeft Hilde Crevits dus nóg meer tijd. Om minister-president te worden, bijvoorbeeld.
DOOR ANN PEUTEMAN EN EWALD PIRONET
‘Ze is de enige CD&V’er die Kris Peeters kan opvolgen.’
‘Ze is echt niet zo naturel als men vaak denkt.’
‘Ze heeft er geen enkel probleem mee om de haantjes in de partij te laten schitteren.’
