Op 17 december zullen de staatshoofden van de 25 EU-lidstaten moeten beslissen of Turkije lid kan worden van de EU. Dat is een punt waarover de Europeanen zelf zeer verdeeld zijn. Velen zijn bang dat de opname van een enorm moslimland en de mogelijke toevloed van moslim-immigranten een ramp wordt voor het Europese politieke experiment. Dat debat werd scherper sinds de moord op Theo van Gogh.

Veel Europeanen hebben de indruk dat ze overspoeld en weggedrukt worden door migranten. De wrevel daarover kon zich vijftig jaar lang opbouwen en vertaalt zich in het electorale succes van extreem-rechtse partijen.

De kern van het probleem is het alarmerend lage geboortecijfer in Europa, het laagste ter wereld. Zonder een grote immigratie in de volgende decennia zal de Europese bevolking verder vergrijzen en zal de Europese economie haar rol op wereldvlak niet meer kunnen spelen. Aan de andere kant zal die immigratie een zware last leggen op de al krappe sociale budgetten en de idee voeden dat de Europese volkeren hun culturele identiteit verliezen.

Of de Europese Droom realiteit wordt, zal dan ook in grote mate afhangen van de manier waarop de huidige generaties met immigratie omgaan. De Europese Droom is de allereerste gemeenschappelijke visie op de toekomst, gebaseerd op een wereldwijde bewustwording. Inclusiviteit, diversiteit, levenskwaliteit, duurzame ontwikkeling, universele mensenrechten, vrede en harmonie tussen de volkeren, het zijn allemaal wezenlijke kenmerken van die grote Europese Droom. Kunnen de Europeanen deze wereldvisie volhouden en tegelijk hun landen afsluiten voor de rest van de wereldbevolking?

Angst voor vreemdelingen wortelt meestal in onwetendheid en bijgeloof. Waarom zouden we geen Europese versie opzetten van het Amerikaanse Vredeskorps en van de Volunteers in Service to America (Vista)? Die twee vrijwilligersorganisaties werden in de jaren zestig door president John F. Kennedy opgezet. Miljoenen jonge afgestudeerden krijgen een klein staatssalaris en werken maximaal twee jaar in arme buurten en gemeenschappen, overal ter wereld, ook in de Verenigde Staten zelf. Zij helpen mensen hun leven te verbeteren en zich succesvol in te schakelen in de economische en sociale omgeving.

Net als de VS kunnen de EU-lidstaten miljoenen afgestudeerden inzetten als een Europese Droom Welkom Corps voor nieuwe immigranten. De Europese jeugd kan via de bestaande organisaties werken met de nieuwkomers, hen de taal leren, hun opleiding en vorming verbeteren, zorgen voor huisvesting en hun nieuwe buren leren wat die Europese idealen echt inhouden. Tegelijk leren ze de cultuur en gewoontes van de nieuwkomers, hun hoop en toekomstverwachtingen kennen.

In zijn eerste toespraak als president zei Kennedy tot de jonge Amerikanen: ‘Vraag niet wat uw land voor u kan doen, vraag wat u kunt doen voor uw land!’ Misschien is het tijd dat de Europese politieke leiders diezelfde oproep doen aan de Europese jeugd. De Erasmusgeneratie omvat nu een miljoen jonge mensen, zij en hun leeftijdgenoten zijn klaar en bereid om Europa te dienen. Is er een hogere roeping denkbaar dan de nieuwkomers op te vangen in een geest van broederschap en solidariteit? Dan ambassadeurs te zijn van de bedreigde Europese Droom en een wegwijzer voor alle jonge mensen in de wereld die de Europese idealen tot de hunne willen maken?

Jeremy Rifkin is de auteur van ‘The European Dream: How Europe’s Vision of the Future is Quietly Eclipsing the American Dream’, Tarcher/Penguin. Polity Press, augustus 2004.