Jobs sneuvelen bij bosjes, de ECB beslist tot de grootste rentedaling ooit, voor het eerst sinds 1930 staat de wereldeconomie op het punt te krimpen. Maar in België lijkt niet iedereen overtuigd van de ernst van de toestand.

Het lijkt nog steeds niet goed tot de geesten door te dringen: we zitten in de zwaarste economische crisis in decennia. Volgens een net verschenen rapport van de Verenigde Naties staat de wereldeconomie oog in oog met de ergste recessie sinds de Grote Depressie van de jaren dertig. Elke dag groeit de kans dat de economische groei in de wereld volgend jaar met0,4 procent krimpt. Volgens de VN zou de wereldeconomie dan voor het eerst sinds de jaren dertig kleiner worden.

Vorige week werd bekend dat de VS al ruim een jaar officieel met een recessie kampt. Ondertussen is het duidelijk dat de vijftien landen van de eurozone ook in een recessie zitten. Het Europese statistische bureau Eurostat heeft het nu met cijfers aangetoond: in het tweede kwartaal van 2008 kromp het bruto binnenlands product van de eurozone met 0,2 procent op kwartaalbasis, en in het derde kwartaal was dat nog eens het geval. Dat betekent dat er voor het eerst sinds de vorming van het eurogebied in 1999 sprake is van een recessie.

De Europese Centrale Bank begreep dat ze in deze barre omstandigheden een duidelijk signaal moest geven en verlaagde donderdag de rente met maar liefst 0,75 procentpunt tot 2,5 procent. Het was meteen de grootste rentedaling in haar tienjarige bestaan. Het geeft nog maar eens aan dat we echt te maken hebben met een diepe crisis. En het feit dat de olieprijs op de internationale markten onder de 45 dollar noteerde, illustreert op een andere manier hoe erg het gesteld is, want de daling van de olieprijs heeft alles te maken met een mindere vraag door de economischecrisis.

Die crisis is ook pijnlijk voelbaar in eigen land. Dat de groei in 2009 licht negatief zal zijn, wordt ondertussen door iedereen aanvaard. De jongste weken worden elke dag ontslagen aangekondigd, een mens hoeft de krant maar open te slaan. En ook al zijn die ontslagen wellicht niet allemaal toe te schrijven aan ‘de gevolgen van de kredietcrisis’, zoals werkgevers vandaag al te makkelijk claimen, toch is de invloed van die kredietcrisis op ons bedrijfsleven dramatisch: er worden minder au-to’s verkocht, de havens stokken, bedrijven moeten de productie stilleggen.

Overal in de wereld stropen politici hun mouwen op en worden herstelplannen gelanceerd of wordt er tenminste gediscussieerd over hoe de crisis moet worden aangepakt. In de VS lanceerde de net verkozen president Barack Obama een relanceplan van 800 miljard dollar, boven op alle eerder genomen maatregelen. Volgens het goedgekeurde herstelplan van de Europese Commissie moet er voor 200 miljard euro aan steunmaatregelen komen, maar de nationale overheden moeten daar wel 170 miljard zelf aan bijdragen. Van veel eensgezinde actie is daarbij nog geen sprake: net zoals tijdens de bankencrisis is het ook bij het opstellen van de relanceplannen blijkbaar elk land voor zich. Dat is Europa vandaag.

Maar nog veel erger is dat er bij ons geen enkel ernstig debat gevoerd wordt over de inhoud van zo’n herstelplan. Niet door de regeringspartijen, niet door de oppositie. Sommige ministers proberen zelfs misbruik te maken van de economische malaise: wat ze voorstellen als ‘relanceplan’ dient dan vooral om de eigen achterban lekker te maken, maar van enige visie op de toekomst van onze economie is er geen spoor. Misschien is het geen nieuws meer, maar nu wordt het toch wel pijnlijk duidelijk: het ontbreekt ons aan politici die verder kijken dan de volgende stembusgang. Op het Europese vasteland is België al het hardst getroffen door de kredietcrisis. Door de onbeholpen aanpak van de economische crisis dreigen we helemaal weg te zinken.

Het is oorlog, en gebrek aan staatsmanschap valt dan meteen op.

door Ewald Pironet