Op 15 mei 1860 stormden 800 Garibaldisten ten zuidwesten van Palermo een heuvel op en dwongen de dubbel zo sterke strijdmacht van het koninkrijk Napels-Sicilië tot de overgave. Zonder het leiderschap en de persoonlijke moed van hun bevelhebber zouden de ‘Roodhemden’ nooit zo’n onconventionele aanval hebben durven uitvoeren. Met de hulp van de plaatselijke bevolking viel heel Sicilië enkele weken later in handen van Garibaldi.
Met de verovering van Sicilië was Giuseppe Garibaldi (1807-1882) niet aan zijn proefstuk toe. Al een kwarteeuw lang was de tot koopvaardijofficier opgeleide revolutionair betrokken bij het Risorgimento, de strijd voor de eenmaking van Italië. In 1843 nam Garibaldi deel aan een grote volksopstand in Piëmont, geleid door de radicale nationalist Giuseppe Mazzini. De opstand mislukte en Garibaldi – bij verstek ter dood veroordeeld – vluchtte naar Brazilië. Daar sloot hij zich aan bij een rebellenbeweging die vocht voor de onafhankelijkheid van de zuidelijke provincie Rio Grande. In Brazilië leerde hij ook zijn latere echtgenote Ana Ribeiro da Silva kennen, een gereputeerd ruiter die hem vertrouwd maakte met de levensstijl van de gaucho. Het stoere imago van de Zuid-Amerikaanse cowboy – inclusief poncho en losjes geknoopte sjaal – droeg veel bij aan de mythevorming rond Garibaldi.
Een internationale beroemdheid werd Garibaldi tijdens de burgeroorlog in Uruguay. Als legerleider van de hervormingsgezinde Colorados slaagde hij erin de hoofdstad Montevideo uit handen van de conservatieve Blancos te houden. Maar het bloed kroop waar het niet gaan kon en in 1848 keerde hij terug naar Italië. Op verzoek van Mazzini leidde hij de verdediging van Rome, waar de republiek was uitgeroepen. Zijn troepen bleken echter niet opgewassen tegen de Franse strijdkrachten die paus Pius IX te hulp waren gekomen. Opnieuw moest Garibaldi Italië verlaten.
Tijdens zijn tweede ballingschap maakte hij een radicale politieke ommekeer: hij stapte af van het populisme en de republikeinse idealen van Mazzini en werd een overtuigd aanhanger van de Piëmontese (en latere Italiaanse) koning Victor Emmanuel II.
Vanaf 1859 vocht hij tegen de Fransen, de Oostenrijkers en de paus in naam van de monarchie. Zijn grootste droom zou Garibaldi echter niet verwezenlijken: niet zijn guerrillero’s maar reguliere Italiaanse troepen veroverden in september 1870 de Eeuwige Stad Rome.
