De VRT ligt steeds meer onder vuur.Hopelijk wordt het een heilzaam debat.
V illa Politica zou niet de plenaire zittingen van het Vlaams Parlement moeten uitzenden, maar wel de zittingen van de commissie Media. Week na week ligt de openbare omroep daar nu al onder vuur. En het is niet alleen de oppositie die de forcing voert. Ook de eeuwige dwarsligger Carl Decaluwé (CD&V) en af en toe ook Bart Caron (Groen!) schieten met scherp.
Op 24 februari moest minister van Media Ingrid Lieten (SP.A) zich verdedigen tegen Open VLD-fractieleider Bart Tommelein. Die had veel bezwaren bij de manier waarop de VRT gemeenten en provincies afschuimt op zoek naar extra financiering. Limburg betaalde 500.000 euro voor Katarakt en 1 miljoen voor De smaak van De Keyser, Villa Vanthilt kostte Gent 50.000 euro. Zijn collega van het Vlaams Belang, Wim Wienen, voegde eraan toe dat het bezoek van Sinterklaas Antwerpen 114.000 euro kostte.
Lieten antwoordde dat de beheersovereenkomst dergelijke externe financiering toelaat. Ze verwees wel naar een programmacharter dat zegt dat de VRT zijn aanbod onafhankelijk en autonoom bepaalt. Externe financiers mogen de inhoud van programma’s niet bepalen. Aangezien dat volgens Lieten niet gebeurt, is er ook geen probleem.
Carl Decaluwé gooide nog wat meer olie op het vuur door aan te kondigen dat hij een klacht zal indienen bij Europa om na te gaan of de VRT zijn reclamespotjes op de radio niet onder de prijs verkoopt. Hij kreeg daarbij ook steun van Bart Caron die zich ergerde aan het feit dat het Rekenhof dat niet mocht controleren.
Vorige week was het opnieuw goed raak. Verschillende parlementsleden, opnieuw van meerderheid en oppositie, wilden nu wel eens weten hoe het zat met MNM, de opvolger van Radio Donna. Toen Lieten niet kon of wilde vertellen hoeveel de restyling van de populaire, maar steeds minder beluisterde radiozender had gekost, kreeg ze bakken kritiek.
Voor Decaluwé was de maat vol: hij wil de begroting van de VRT niet goedkeuren, als er over MNM geen duidelijkheid komt.
Deze hele discussie, die stilaan uit de hand dreigt te lopen, is een symptoom van een lang aanslepende malaise. Het feit dat de VRT zowel met belastinggeld als met private middelen (reclame) wordt gefinancierd, zorgt voor problemen. Enerzijds moet de VRT sexy genoeg zijn om sponsors en adverteerders te lokken, wat druk zet op de volksopvoedende functie van de omroep. Anderzijds ondervinden de commerciële spelers veel concurrentie omdat de VRT als dominante speler erg veel reclamegeld uit de markt haalt. In deze tijden van economische crisis is dat een argument dat veel bijval krijgt in politieke kringen.
Van twee dingen een. Ofwel krijgt de VRT voldoende overheidsgeld om zijn taak naar behoren te kunnen vervullen en dan moet er minstens 30 procent meer geld vrijgemaakt worden. Ofwel mag de VRT op verschillende manieren geld uit de markt halen: bij lokale besturen en bij bedrijven.
De politiek in Vlaanderen sleept dit dilemma al bijna 15 jaar mee. Voor er een nieuwe baas van de VRT komt, wordt deze kwestie het best grondig doorgepraat. En worden er het bestook knopen doorgehakt.
BLOG! Reageer op blogs.knack.be/opinie
door Karl van den Broeck
Zolang externe financiers de inhoud van programma’s niet bepalen, is er volgens minister Lieten geen probleem.
