De Griekse begroting ligt zwaar onder vuur vanuit Europa. Sommigen menen dat de EU daarmee zichzelf in de voet schiet.

De rente die de Griekse overheid moet betalen om haar begrotingstekorten te blijven financieren, liep de voorbije dagen van minuut tot minuut op. Het verschil met een stabiel land als Duitsland brak op zeker ogenblik zelfs door de symbolische barrière van 400 basispunten. Dat wil zeggen dat als Duitsland momenteel 3,2 procent betaalt, Griekenland al meer dan 7,2 procent moet neertellen.

De financiële markten lijken bovendien ook andere economieën te wantrouwen. Ook in Portugal, Spanje en Ierland ging de langetermijnrente vorige week de hoogte in, zij het nog niet in dezelfde mate als in Griekenland.

In het Zwitserse Davos, waar vorige week het World Economic Forum plaatsvond, ontkende de Griekse premier Giorgos Papandreou jr. niet dat zijn land zelf een grote verantwoordelijkheid draagt voor de problemen: de vorige regering (Papandreou werd pas in september 2009 verkozen) loog over allerlei cijfers en had nog een veel slechter begrotingsbeleid dan ze liet doorschemeren.

Door de crisis staat Griekenland met de billen bloot. Het land moet nu twéé uitdagingen tegelijkertijd te lijf gaan: de internationale crisis én de binnenlandse structurele problemen. Papandreou bezwoer dat Griekenland de crisis als een opportuniteit zal zien en dat de begroting tegen 2012 aan de strenge Europese normen zal voldoen. Hij verzekerde ook dat Griekenland absoluut in de euro wil en zal blijven.

Economen als Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz breken een lans voor Griekenland. Zij vinden dat de Europese Commissie veel te makkelijk meestapt in het verhaal dat Griekenland de problemen aan zichzelf te wijten heeft, en vindt dat de Commissie met twee maten en twee gewichten meet. Eerdere problemen van Duitsland en Frankrijk om hun begrotingstekort onder de 3 procent te houden, werden toen wel met de mantel der liefde toegedekt. Die tekorten waren niet te vergelijken met de Griekse, geeft Stiglitz toe, maar ze waren toch veel belangrijker voor het geheel van de euro-economie.

Bij het beurshuis Petercam merkt Johnny Debuysscher, verantwoordelijke voor de obligatiebeleggingen, op dat Griekenland het mikpunt is van speculanten die misbruik maken van de financiële producten waarmee je je tegen wanbetaling kunt verzekeren. Met die producten kan ook op andermans financiële problemen gespeculeerd worden. Volgens Debuysscher spelen Europese en andere beleidslieden met hun strenge taal over Griekenland die speculatie extra in de kaart. ‘In plaats van te suggereren dat Griekenland zijn eigen boontjes moet doppen, zouden ze de nieuwe regering beter een helpende hand reiken.’ Met andere woorden: dit moet niet als een Griekse tragedie gezien worden, maar als een Europees verhaal.

Een oproep die ook in ons land maar beter ernstig wordt genomen. Want speculanten mikken bij voorkeur op kleine economieën die snel uit balans gebracht kunnen worden. Met een excessieve staatsschuld én een overdreven begrotingstekort kan België zichzelf niet als immuun beschouwen.

Luc Baltussen