De Zimbabwaanse president Robert Mugabe laat geen kans liggen om zich onpopulair te maken in het Westen. Maar onlangs bakte hij ze wel erg bruin, toen hij een lading Amerikaanse voedselhulp weigerde omdat er genetisch gemanipuleerde maïs inzat. Een bizarre beslissing, want grote delen van zuidelijk Afrika staan op de rand van een hongersnood.
Kwatongen beweren dat Mugabe hiermee twee vliegen in één klap sloeg. Niet alleen joeg hij de Amerikanen in de gordijnen, daarenboven zou de hulp vooral bestemd geweest zijn voor provincies waarin de oppositie tegen zijn regime sterk staat.
Wat de Amerikanen heeft bezield, is niet duidelijk. In het beste geval ging het om puur pragmatisme. Genetische manipulatie is zo sterk ingebed in het Amerikaanse landbouwsysteem dat gemanipuleerde en niet-gemanipuleerde producten dikwijls door elkaar gemengd worden.
Maar het is niet uitgesloten dat ook de Amerikanen naar twee vliegen tegelijk aan het meppen waren: het wegwerken van voorraden van zwaar gesubsidieerde genetisch gemanipuleerde gewassen, en de ‘export’ van een biotechnologisch principe waarin ze heilig geloven.
Greenpeace en andere organisaties ageren tegen genetische manipulatie, vooral vanuit het voorzorgsprincipe. Het is niet bewezen dat er geen risico’s aan genetische manipulatie verbonden zijn, dus moet toepassing ervan worden uitgesteld. Bij hun acties schuwen ze het sensationele niet. ‘Frankenfood’ is een van de termen waarmee ze de schrik erin jagen.
Zij krijgen nu het verwijt dat hun ondoordachte antipropaganda mensenlevens zal kosten, omdat de hongerende Afrikanen niet op tijd over het gewraakte graan zullen kunnen beschikken.
Het is voorlopig moeilijk uit te maken wie er in deze onverkwikkelijke affaire het meest boter op het hoofd heeft. Maar er zijn een aantal aspecten aan de zaak die het pleidooi van de door premier Guy Verhofstadt (VLD) zo gekoesterde andersglobalisten versterken.
De biotechnologiebedrijven zullen nog lang worstelen met het euvel dat ze hun techniek zonder veel voorafgaandelijk debat in de landbouw hebben binnengesmokkeld, in de eerste plaats om de eigen rentabiliteit te verhogen. Dat een deel van de wereld niet voor een voldongen feit gesteld wil worden, is in dit kader begrijpbaar.
Slechte geesten verkondigen dat de Amerikanen met hun initiatief de export van Afrikaanse graanproducten naar Europa wilden hinderen. Europa wil namelijk niet zomaar genetisch gemanipuleerde producten. Om dat te vermijden, maalden de Afrikanen de gekregen maïs, zodat de genetische manipulatie niet via zaaigoed op hun velden en in hun exportproducten terecht kon komen.
Erger nog is dat de grote voorraden gesubsidieerde voedselhulp de Afrikaanse markt ontwrichten. In Ethiopië was de laatste graanoogst goed, maar de prijzen stortten in omdat er niet geëxporteerd kon worden.
Als wij de landbouwsubsidies afschaffen, zouden de Afrikanen beter op de wereldmarkt kunnen concurreren en minder voedselhulp nodig hebben.
Dirk Draulans
