U wil beginnen met beleggen in aandelen, zonder te speculeren? Enkele tips om die onderneming succesvol te laten verlopen.

Heel wat mensen die terughoudend hun eerste stappen op de beurs hebben gezet, zijn zeer tevreden aandeelhouders gebleven. Anderen, die er enthousiast aan begonnen, zwoeren na verloop van tijd alle geloof in de beurs af. Ervaringen en houdingen kunnen dus totaal verschillen. Maar die vaststelling mag degenen die nu willen beginnen met beleggen niet verlammen.

Een succesvolle “beurscarrière” begint met het aanvaarden van verliezen. Wie in aandelen stapt, moet beseffen dat hij alle zekerheid opgeeft. Hij begint met het nemen van risico. Het risico dat het kapitaal dat hij in aandelen stopt, in waarde kan verminderen en in het allerslechtste geval kan verdwijnen.

Een belegger moet tegen zijn verlies kunnen. Vroeg of laat dalen de koersen. Wie naar de beurs gaat om volgend jaar met zijn winst een nieuwe wagen te kopen of een wereldreis te maken, komt meestal bedrogen uit. Dat hij in de komende twaalf maanden winst maakt, is niet zeker. Het beleggingsresultaat kan zowel meer dan 50 procent winst zijn, als meer dan 50 procent verlies. Uiteraard zijn dat buitengewone resultaten. Maar ze ontspruiten niet aan de verbeelding. Recent is op de beurs van Brussel nog meer dan vijftig procent winst geboekt en zwaar verlies op de Aziatische beurzen. De quasi zekerheid dat u volgend jaar 5 procent meer zult bezitten, en binnen twee jaar 11 procent meer, geldt voorvastrentende producten, niet voor aandelen.

Wat is dan wel van toepassing? What goes up, must come down, wat stijgt, moet ooit dalen. Of beter nog: hoe hoger men klimt, hoe dieper men kan vallen. Maar dat mag niet bevrezen.

LANGETERMIJNHORIZON

Het verleden wees uit dat risico nemen op lange termijn wordt beloond met een risicopremie, met het behalen van een hoge opbrengst. De beurskoersen stijgen gemiddeld in zeven jaar op de tien. Geduld is dus een belangrijke deugd. Wie zijn kansen gaaf wil houden, moet van plan zijn vele jaren op de beurs actief te blijven. In dat geval wordt de gemiddelde jaarlijkse opbrengst beter voorspelbaar en minder extreem naar boven en vooral naar beneden toe.

Trek dus voor beleggingen in aandelen alleen geld uit dat u de komende jaren niet van plan was voor iets anders te gebruiken. Aandelen concurreren als gevolg daarvan met andere producten voor het langetermijnsparen zoals kasbons, obligaties of levensverzekeringen.

Een succesvolle beurscarrière begint ook met het maken van goede afspraken. Vaak zijn het de mannen die zich bezighouden met de financiële zaken en beslissen zij doorgaans om in aandelen te stappen. Daarin zal ongetwijfeld verandering komen, maar inmiddels is het raadzaam overleg te plegen alvorens te beslissen om aandelen te kopen. Er moet uitleg worden verstrekt over de pro’s en contra’s, om conflicten of misverstanden te vermijden bij een correctie of een crash op de beurs. In de aard van: “Zijn we nu failliet?”

Maak goede afspraken met de tussenpersoon (bank of beursvennootschap). Al te vaak komt het tot conflicten tussen financiële instelling en beleggers over orders, transactiekosten of makelaarsloon. Sla vooraf een praatje met de tussenpersoon. Koop- of verkooporders via de telefoon worden best per fax bevestigd, om fouten in de opgave van het aantal aandelen en de limietkoers te vermijden.

Andere regel: begin met beleggen in wat u kent. Vooral Belgische beleggers hebben de neiging om op wenken in te gaan. Hoe exotischer de raad klinkt, hoe meer mensen erin geloven. Het gevolg is dat aandelen worden gekocht die fors zijn gestegen en na de aankoop flink beginnen te dalen. En dan rijzen vraagtekens. Want men weet niets over het aandeel, men is afgegaan op het fantastisch verhaal van de tipgever.

Een populair boek voor managers predikt: “Speel altijd een thuiswedstrijd”. Men doet de beste zaken op eigen bodem, in zijn eigen omgeving. Veel minder makkelijk in het buitenland. Daar slaagt maar een kleine minderheid. Op de beurs is het niet anders. Logisch. We zijn vertrouwd met bedrijven van eigen bodem, weten veel beter wat ze doen, wie ze runt, wat ze al presteerden, wat ze plannen. De meeste beleggers scoren het best met “vertrouwde waarden”, niet met onbekende aandelen.

INFORMATIE VERZAMELEN

Beleggen is een werkwoord. Het volstaat niet orders door te geven. Raadpleeg dagelijks de koerstabellen. Niemand wordt als succesvol belegger geboren. Beleggen in aandelen dient aangeleerd. Men leert uit eigen fouten, uit die van anderen, uit lectuur. Kennis is macht. Hoe meer men weet over een bedrijf, over een sector of een land, hoe beter de beleggingsresultaten.

Begin bij voorkeur klein. Zet niet meteen al uw spaargeld in, maar beleg geleidelijk. Zo evolueren uw kennis en ervaring mee met de omvang van uw aandelenpakket binnen uw totale vermogen. Stelselmatig aandelen kopen, is trouwens de beste borstwering tegen ebbe en vloed op de beurs.

Een succesvolle beurscarrière begint met diversifiëren. Leg niet alle eieren in dezelfde korf. Wie maar in een aandeel of enkele aandelenposten belegt, verhoogt sterk zijn risico. Dat aandelen op lange termijn meer opbrengen dan andere beleggingsproducten is een statistische zekerheid die geldt voor het gemiddelde van de beurs, maar niet voor elk aandeel apart. Ook in fors stijgende beurzen zijn er aandelen die flink in waarde dalen. Als u dan zo’n aandeel heeft uitgekozen en u bezit nauwelijks ander papier, dan is er geen sprake van een fraaie opbrengst.

Eindeloos diversifiëren hoeft dan ook weer niet. Een goede formule? Tien tot vijftien verschillende aandelenposten, vooral kwaliteitswaarden die u goed kan opvolgen.

De diversificatie dient natuurlijk geleidelijk opgebouwd. Maar met tien à vijftien verschillende waarden loopt uw aandelenportefeuille quasi zoveel risico als het beursresultaat in zijn geheel.

Een belangrijke opmerking, tot slot. Als u wakker ligt over beursbeslissingen, of als uw humeur mee evolueert met de beursstemming, bent u misschien niet geschikt om zelf in aandelen te beleggen. Toch kan u dan profiteren van de beurs door bij uw financiële instelling een “fixfonds” te kopen: een beleggingsfonds in aandelen met de waarborg dat u over een bepaalde tijdshorizon ten minste uw oorspronkelijke inleg terugkrijgt.

Danny Reweghs