Het incident met vicepremier Freya Van den Bossche, die zich in een gesprek met Vrij Nederland op de haar eigen simpele wijze uitliet over leden van het Nederlandse kabinet, is eigenlijk terug te voeren op een overtreding van de ophokplicht voor uilskuikens.
Het had niet mogen gebeuren, maar door Van den Bossche meteen tot excuses te dwingen, slaagde SP.A-voorzitter Johan Vande Lanotte erin de schade te beperken. Bovendien onderstreepte de Nederlandse regering door haar bijzonder milde reactie niet alleen de irrelevantie van Van den Bossches uitspraken, maar ook die van de vicepremier zelve.
Het CDA, partij van minister-president Jan Peter Balkenende, weigerde zelfs te reageren op haar praatjes en hield het bij de waarschuwing dat België met al die ongein stilaan ‘het gekke Henkie’ van Europa wordt.
Die Nederlandse ministers mogen dan wel ‘stijf, truttig en kleinburgerlijk’ zijn – om even in het keitoffe taaltje van minister Van den Bossche te blijven – ze weten in Europa wel hun slag thuis te halen. Zo wandelde Balkenende na de jongste topbijeenkomst in Brussel fluitend naar de bank met een miljard euro, zijnde het bedrag dat zijn land voortaan jaarlijks minder betaalt voor het Europese huishouden. Balkenende sprak van ‘een dag om te koesteren’.
Terwijl de make my day-pose van premier Guy Verhofstadt, die nog voor de top in Brussel Tony Blair met een veto bedreigde, ons land een verlies van een kleine 84 miljoen euro oplevert, onder meer aan subsidies voor plattelandsontwikkeling. Een verlies dat, als de Europese Commissie de Raad volgt, hard zal aankomen bij de zo al zwaar getroffen landbouwers.
Volgens de traditionele peiling van het World Economic Forum is het vertrouwen in de nationale en internationale instellingen, in de politiek en in de ondernemingen het voorbije jaar angstwekkend gedaald. De grote economische verschuivingen van West naar Oost zijn daar niet vreemd aan.
Voor de dereguleringen en vooral de globalisering in volle kracht op hen neerkwamen, waanden de meeste werknemers zich hier redelijk veilig. Hun economische toekomst leek hen min of meer verzekerd. Tot ze plots het slachtoffer werden van beslissingen genomen door ‘ belachelijk overbetaalde managers‘ zoals William Pfaff ze in de International Herald Tribune omschreef, die alleen verantwoording hebben af te leggen aan hun aandeelhouders. En die aandeelhouders willen winst lezen in hun kwartaalcijfers.
Vooral in Europa neemt dat gebrek aan vertrouwen buitenmaatse vormen aan. De afgelopen Europese top in Brussel, op de valreep gered door de inbreng van de Duitse kanselier Angela Merkel, heeft weinig bijgedragen tot het herwinnen van dat vertrouwen. De burgers raken zo stilaan overtuigd dat ze daar in Europa een agenda afwerken die niet de hunne is.
In de aanloop naar het Franse en Nederlandse referendum werd de burgers op het hart gedrukt dat de Poolse loodgieter niet bestond. De Poolse loodgieter was een waanbeeld, een schrikbeeld in elkaar geflanst door de bekrompen tegenstanders van een ver-enigd Europa.
Terwijl de Europese staatshoofden en regeringsleiders in Brussel de begrotingsimpasse trachtten te doorbreken, organiseerde een uitzendbureau elders in de stad seminaries om bedrijfleiders uit te leggen hoe ze goedkope Oost-Europese werkkrachten naar hier kunnen halen. Het verslag van zo’n seminarie kunt u enkele bladzijden verderop lezen. De uitzendbureaus hebben alles perfect legaal geregeld. En jawel, de Poolse loodgieter kost per uur zo’n vijf euro minder dan zijn Belgische collega.
De Belgische politiek weet niet meer hoe ze de aanvoer van goedkope Poolse en Tsjechische werklui moet uitleggen. Laat staan dat ze in de Wetstraat zouden weten hoe ze die instroom kunnen afdammen.
De Europese regelgeving heeft deze nieuwe legale vorm van koppelbazerij in de hand gewerkt, en er is geen weg terug. De ontmanteling van het sociale systeem is ingezet. De onzichtbare hand achter dat manoeuvre wordt vanuit Europa gestuurd. Wie dat ontkent, liegt ons voor.
rik van cauwelaert
De aanvoer van goedkope Oost-Europese werkkrachten is niet meer te stoppen.
