Moet de belastingbetaler risicokapitaalverschaffer spelen? Dat kan nuttig zijn, om een tijdelijk sukkelende bedrijfstak erbovenop te helpen of een nieuwe technologie-industrie op gang te brengen. Het komt de werkgelegenheid ten goede, in het geval banken en privédurfkapitalisten liever elders (meer) geld verdienen. Maar die overheidseconomie is politiek en ideologisch achterhaald.

De Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Vlaanderen dus. Gebruik nooit nog die naam. De overheidsinvesteerder, die in het verleden een vaste steun was voor de economie in Vlaanderen, is sedert 1997 geprivatiseerd en gaat nu als Gimv door het leven. Maar Vlaanderen bezit nog steeds 70 procent van de durfkapitaalgroep. En daar beleeft het dezer dagen geen plezier aan. Dertig procent van de Gimv is beursgenoteerd en dat minderheidspakket maakt via het spel van de beurskoers de waarde van de totale groep uit. Het aandeel van de Vlaamse overheidsinvesteerder stond bij de beursgang op 50 euro genoteerd. Het piekte zelfs een tijd rond 87 euro. Vandaag is het tot 16 euro gezakt; de beurskoers ligt 50 procent lager dan de werkelijke waarde. De beursbeleggers hebben verloren, dat is hun risico, maar de Vlaamse belastingbetaler heeft op zijn 70 procent participatie veel meer verloren.

2002 was een van de slechtste jaren in de geschiedenis van de Gimv. De beursmalaise heeft een bloedbad aangericht. De durfkapitalist boekt 300 miljoen euro verlies. Zo’n financier steekt zijn geld in beloftevolle bedrijven, vaak nog starters, en zodra de participatie ‘rijp’ is, wordt ze met meerwaarde verkocht. Maar er vielen bijna alleen waardeverminderingen te boeken en zelfs regelrechte faillissementen. Waardoor de durfkapitalist nu voor het eerst zelf schulden heeft.

De Gimv is een kapitaalgroep als een andere. Risicokapitaal verschaffen, is geen taak meer voor de Vlaamse overheid. Temeer daar de groep sinds enkele jaren tot 70 procent van zijn investeringsgeld naar het buitenland stuurt. Bedrijvenbouwer spelen in Oost-Europa verdient alle lof, maar dat hoeft niet zonodig met Vlaamse overheidsmiddelen te gebeuren. Daar is iedereen het over eens. De Vlaamse overheid plande al enkele jaren geleden om een belangrijk stuk van zijn participatie via een tweede beursgang te verzilveren. Dat zou mooi meegenomen zijn voor de begroting. Maar het lukt niet. Met zo’n lage beurskoers kan Vlaanderen niet uit de Gimv stappen. De slechte Gimv-resultaten gijzelen de overheid. Met het geld van de belastingbetaler moet de Vlaamse overheid willens nillens hoofdaandeelhouder blijven van een durfkapitaalverschaffer die de wereld verovert, maar Vlaanderen vergeet.

Guido Despiegelaere