En wie roept daar om Vlaamse verankering ?
Het bericht dat de Duitse gigant WAZ ( Westdeutsche Allgemeine Zeitungsverlagsgesellschaft) een van de kandidaten is om vijfendertig procent van de aandelen van uitgeverij De Vlijt over te nemen, heeft niet echt tot paniek geleid. De Gazet van Antwerpen is niet te koop, meldde de Raad van Bestuur van NV De Vlijt sussend. Het gaat tenslotte om een minderheidsparticipatie. Toen de Nederlanders van VNU ( Verenigde Nederlandse Uitgeversbedrijven) hun schennende hand uitstaken naar VTM, werd nog groot alarm geblazen. Maar intussen opereert ook het Amerikaans-Zweedse concern SBS ( Scandinavian Broadcasting Systems, de moedermaatschappij van VT4) op de Vlaamse markt en waarom zouden de Duitsers niet een partijtje mogen meeblazen ? De algemene verwachting is dat zich in Vlaanderen niet meer dan drie of vier onafhankelijke mediagroepen zullen kunnen handhaven : so what ? Vlaanderen heeft nu eenmaal niet meer inwoners dan een middelgrote Amerikaanse stad.
Niets aan de hand, houden de uitgevers niet op te herhalen. En dat gejammer over ontlezing moest ook maar eens ophouden.
Zou het ?
Bekijk de naakte cijfers : in de afgelopen vijftien jaar kelderden de oplagen van de Gazet van Antwerpen (van 181.758 naar 137.298 exemplaren) en van Het Volk (van 175.164 naar 116.017) dramatisch, terwijl de andere kranten nauwelijks groeiden. Volgens de laatste gegevens van de CIM ( Centrum voor Informatie over de Media) kreeg in 1995 zelfs Het Laatste Nieuws klappen.
Bij Het Laatste Nieuws hadden ze onmiddellijk een verklaring : vorig jaar rond deze tijd kregen de lezers bij hun krant ?De encyclopedie van het menselijk lichaam? cadeau, waardoor de cijfers enigszins geflatteerd waren. Dankzij de zaterdagse Samson en Gert-bijlage komt straks alles vanzelf weer goed.
Uitgevers verzinnen de gekste dingen om de dalende trend in de krantenverkoop te maskeren, zo bleek onlangs ook weer op het proces tegen de Antwerpse pr-man Raoul Stuyck, waar de directeur-generaal van De Vlijt Romain Van Tongerloo mee in de beklaagdenbank zat. Stuyck zou 615 (zeshonderdvijftien) jaarabonnementen van de Gazet van Antwerpen hebben afgenomen en daarvoor valse facturen hebben uitgeschreven. Alle beetjes helpen.
Om uit de vicieuze cirkel te geraken (minder lezers, minder advertentie-inkomsten) investeren de uitgevers in papier : de kranten worden steeds dikker (iedere dag een bijlage), de redacties steeds kleiner. Value-for-money heet dat in het dieventaaltje van de marketeers : véél is lekker. En ze speculeren steeds openlijker op de hebzucht van hun klanten. Lezers worden gelokt met een cd, een kratje kasteelbier, stafkaarten, glanzende reproducties van schilderijen, een pluchen konijn of een ticket voor Walibi. ?Het is niet langer de hoofdredacteur maar de marketing-afdeling die het op de krant voor het zeggen heeft,? klaagde de gewezen hoofdredacteur van Het Volk Paul De Baere onlangs in De Journalist, het tijdschrift van de AVBB ( Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten van België).
Vroeger was de krant een mijnheer. En die mijnheer heette Manu Ruys of Jos Van Eynde. Tegenwoordig heeft een hoofdredacteur nog minder werkzekerheid dan de eerste de beste voetbalcoach. Behalve Paul De Baere en Karel Anthierens (Het Volk), werden de voorbije jaren ook René Adams (Het Laatste Nieuws), Lode Bostoen (De Standaard), Lou De Clerck (Het Nieuwsblad), Jerry Van Waterschoot (De Financieel-Economische Tijd) en Jos Huypens (Gazet van Antwerpen) eruit gebonjourd.
Niets aan de hand ?
Misschien moet mediaminister Eric Van Rompuy zich toch eens gaan realiseren dat er niet alleen bij de BRTN wat loos is.
Bijdragen : Piet Piryns,Marc Reynebeau
