JA

Opgetekend door Hannes Cattebeke

Herman De Croo

‘We moeten de genocidewet wijzigen, omdat het oorspronkelijke doel ervan voorbijgestreefd is. Met de wet van 1993 wilden we de oprichting van een Internationaal Strafhof versnellen. Wat wij toen wensten, is nu bereikt. Laten we ermee ophouden of toch zeker voorkomen dat België nog langer de vuilnisbak is van alles wat in de wereld verkeerd gaat. Het is nu vooral onze taak om de Verenigde Staten, China en Rusland te overtuigen van het belang van het Internationaal Strafhof.

De Belgische wetgeving heeft indertijd een inschattingsfout gemaakt. Ons land is een van de weinige waar je met een eenvoudige klacht een gerechtelijk onderzoek in gang kunt zetten. Dat heeft ervoor gezorgd dat er momenteel meer dan tachtig klachten zijn ingediend op basis van de genocidewet. Het merendeel daarvan gaat over zaken waarvan noch de dader, noch het misdrijf, noch het slachtoffer een band met België heeft. Ondertussen kijken onze gerechtshoven aan tegen een achterstand van drie jaar.

Erger nog zijn de signalen van de Amerikaanse zakenmensen, die ermee dreigen dat ze vanwege de genocidewet niet langer zullen investeren in hun bedrijven in ons land. Die zijn goed voor 250.000 arbeidsplaatsen. Als we door onze onwrikbare houding 50.000 arbeidsplaatsen zouden verliezen, dan moeten wij die houding herzien.

De aanklacht tegen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell, vice-president Dick Cheney en ex-president George Bush sr. was de klap op de vuurpijl. Zij zeggen dat ze niet langer naar Brussel zullen komen omdat ze zich onveilig voelen. Als we niet bezwijken voor die druk, dan stoten we de NAVO en de EU af. Dat betekent dat we 50 miljard euro laten liggen.

België is het enige land dat deze uitzonderlijke universele bevoegdheid heeft. Het is nogal racistisch om te stellen dat wij de waarheid in pacht hebben en de zuiversten van allemaal zijn. Dat is niet realistisch en contraproductief en dat wordt op een zeker ogenblik hypocriet. De genocidewet moet dus tot een redelijke wet worden geamendeerd.’

NEE

Leen Laenens

‘De genocidewet is van groot belang, omdat het weinig zin heeft dat er op internationaal vlak verschillende goede conventies bestaan zonder dat daar in de praktijk opvolging van is. Misdaden tegen de menselijkheid en genocides zijn duidelijk omschreven begrippen, maar de bestraffing ervan laat vaak op zich wachten.

Met de genocidewet van 1993 zijn we daaraan tegemoetgekomen, alsook aan de vraag naar meer universaliteit binnen de Belgische wetgeving. De oprichting van het Internationaal Strafhof is een goede stap vooruit, maar het is geen reden om de Belgische wetgeving op dat vlak te beperken. Het is goed dat er in het huidige amendement een verwijzing komt naar het Strafhof in Den Haag, maar dat hof kan helaas niet alle klachten behandelen.

Door de genocidewet in stand te houden, zal België zich niet isoleren. We tonen juist aan dat we respect hebben voor het belang van het internationaal recht. In de hiërarchie staat het internationaal recht boven de nationale wetgevingen. Daarom moet er een mogelijkheid blijven bestaan om in andere, soevereine staten, misdaden aan te klagen.

Mensen zoals Powell, die ermee dreigen dat ze wegens de genocidewet en de klachten tegen hun persoon niet langer naar België zullen komen, maken een verkeerde interpretatie. Naar aanleiding van de zaak-Yerodia (voormalig Congolees minister van Buitenlandse Zaken) hebben we ingezien dat we moeten oppassen dat de wet toepasbaar blijft en daar wordt nu terecht werk van gemaakt.

Maar het amendement zoals de liberalen het de laatste dagen voorstellen, gaat te ver. Volgens hen moeten we ervan uitgaan dat de rechtspraak in een democratisch land bekwaam genoeg is om een oordeel te vellen over de misdaden van de inwoners ervan. Daarmee hol je de wet uit. Een democratische wetgeving garandeert nog niet dat er ook een toepassing van dat recht is. In een staat waar de uitvoerende macht het niet zo nauw neemt met een aantal democratische rechten, riskeer je zonder internationaal rechtsinstrument de democratie de rug toe te keren.’

‘België mag geen vuilnisbak zijn van alles wat in de wereld verkeerd gaat.’

‘Het moet mogelijk blijven om in andere staten misdaden aan te klagen.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content