Steeds meer werkgevers vergoeden hun werknemers die fietsend naar het werk komen. De fiscus en de sociale zekerheid laten die vergoeding ongemoeid.

De fietsvergoeding hoeft niet op de belastingaangifte. Minister van Financiën Didier Reynders (MR) heeft onlangs nog bevestigd dat de vergoeding die de werkgever zijn werknemers toekent voor het gebruik van de fiets in het woon-werkverkeer door de fiscus niet wordt beschouwd als loon en dus ook niet wordt belast. Overigens vallen op die ‘beroepsinkomsten’ ook geen sociale bijdragen te betalen. Maar de vrijstelling geldt maar tot 0,15 euro per kilometer, voor een onbeperkt aantal kilometers.

Het belastingwetboek beschouwt die fietsvergoeding niet als een terugbeta- ling door de werkgever van de verplaatsingskosten van de werknemer naar het werk, maar als een speciale vergoeding om het gebruik van de fiets aan te moedigen. Het is een van de maatregelen waarmee de overheid de files wil inkorten. De belastingen zijn erg fietsvriendelijk: belastingbetalers die hun werkelijke kosten aanrekenen, mogen zelfs 0,15 euro per gefietste kilometer naar en van het werk op hun aangifte in mindering brengen. Voor de werkgever is de vergoeding een uitgavepost bij de berekening van het bedrijfsresultaat.

De overheid betoont zich soepel. Die gunstmaatregelen voor de fietsvergoeding gelden evenzeer voor de werknemers die naar het station fietsen om de trein te nemen. Zij kunnen de fietsvergoeding combineren met de werkgeversbijdrage in het sociaal treinabonnement. Ook de combinatie met een eventuele autovergoeding is mogelijk. Voor werknemers die bijvoorbeeld tot een parkeerterrein aan de rand van de stad rijden en dan hun fiets uit de autokoffer laden. Een keuze maken is niet eens nodig. Wie liever niet met de fiets pendelt op regendagen mag zijn auto nemen of op de trein stappen. De belastingen noch de sociale zekerheid trekken zich daar iets van aan.

De fiets heeft al een hele tijd zijn po- pulariteit herwonnen. Naar raming zouden vorig jaar niet minder dan 450.000 fietsen zijn verkocht. Maar in België fietsen de werknemers niet zoals in Nederland in grote pelotons naar het werk. De gemiddelde woon-werkverplaatsing bedraagt 6,2 kilometer en is dus best wel per fiets te doen. Hoeveel pendelaars naar hun job fietsen is niet bekend, hoeveel ondernemingen hen daarvoor een vergoeding uitkeren nog minder. Maar het staat vast dat de fietsvergoeding aan belang wint. Bedrijven als C&A, Interbrew, KBC of Nike en zelfs het Vlaams Economisch Verbond steunen hun fiet- sende medewerkers. De fietsvergoeding is zelfs bij collectieve arbeidsovereenkomst veralgemeend voor hele bedrijfs- takken, zoals in de voeding, de schoonmaak, het hout, de drukkerijen en de warenhuizen en vanaf nieuwjaar in de petroleum. Niet steeds betaalt de werkgever het volle pond van 0,15 euro per kilometer, maar zelden betaalt hij meer. Dat zou weinig zin hebben, want dan vallen prompt belastingen en sociale bijdragen op de extra eurocenten.

Op een leasingfiets

De creativiteit kent geen grenzen. Zoals sommige ondernemingen bedrijfswagens ter beschikking stellen van hun werknemers, zijn er ook die voor hun personeel fietsen leasen. Dat doet bijvoorbeeld de christelijke arbeidersbeweging. Vijftig tot zestig medewerkers pendelen dagelijks van de Brusselse Haachtsesteenweg naar het station van Schaarbeek. De NMBS heeft er voor hen een oude containeropslagplaats gereserveerd om er achter slot hun voertuig voor de nacht te stallen.

Een bedrijf als Agfa-Gevaert, waar de personeelsdirecteur zelf fietsend naar het werk komt, besteedt speciale zorg aan de fietsstalling voor zijn werknemers. Niet gek bedacht natuurlijk, want het is een stuk goedkoper dan een ruimte verslindende parkeerplaats. Janssen Pharmaceutica vindt het fietsen zo gezond dat het de aanleg van het openbaar fietspad aan zijn bedrijf mee financierde. Het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen beloont zijn fietsende werknemers met gratis reflecterende bescherming en regenkledij. Bij het ACV kunnen de fietsers zelfs gaan douchen. De werkgever moet echter oppassen. Als hij, om de rompslomp van het leasen te vermijden, zijn fietsende werknemers een fiets schenkt, slaan de belastingen meteen toe.

Volgens de fietserslobby’s zouden de ondernemingen vaststellen dat hun fietsers stipter dan de autopendelaars op het werk verschijnen. Zij rijden nooit in een file vast. Dat de fietsers fitter en gezonder zijn en beter werken, beweren ze, maar dat beter werken, is nog niet bewezen.

Guido Despiegelaere