In ‘De ADHD-epidemie’ (Knack nr. 42) hekelen de auteurs de ‘hechte band’ van de psychiatrie met de farmaceutische industrie. Zij leiden daar verder uit af dat wetenschappers die ook studieopdrachten van de farmaceutische sector aannemen hun onafhankelijkheid zouden hebben opgegeven, en niet meer in staat zouden zijn om professioneel en ongebonden wetenschappelijk werk te verrichten. Dat zijn wel zéér grote stappen, waarbij snel een intentieproces wordt gemaakt. Laten we trachten om eerst correct de feiten in kaart te brengen:

Zonder bedrijfsfinanciering zijn er in ons land onvoldoende middelen voor wetenschappelijk onderzoek; universitaire en niet-universitaire onderzoekscentra zoeken voortdurend naar aanvullende financieringsbronnen, en vinden die vaak bij bedrijven – zowel in de farmaceutische sector als in talloze andere sectoren; zij doen dat met wederzijds respect, in een correct ethisch kader, waarbij elk de eigen verantwoordelijkheid neemt, en geen van beide zich in de hoek laat dringen door de andere.

Wetenschappers zijn niet de nuttige idioten van de farmaceutische industrie, wel sterk integendeel, en de farmaceutische sector zoekt ernstige wetenschappelijke input voor zijn complexe processen, geen waardeloze hagiografische schrijvelarij die de strenge toets van de internationale peer review niet eens zou doorstaan.

De kern van een degelijke samenwerking ligt in transparantie, zoals de totaal ingeburgerde melding van ‘belangenconflicten’, en de totale publicatievrijheid van de academici. Al zulke elementen zijn evenwel verworven, en mij is geen énkele overeenkomst van onze sector met de academische wereld bekend die daar niet bij voorrang de nadruk op legt. Via de inbreng van professor Marina Danckaerts en Jan Buitelaar wordt dat in uw bijdrage, gelukkig, ook bevestigd. Elders in uw stuk wordt gesuggereerd dat consensusconferenties waar men de guidelines voor de medische praktijk uitwerkt, gesponsord zouden worden. Dat is uiteraard niet juist. Het Riziv oganiseert die conferenties autonoom, sponsoring ervan is uitgesloten, en het Riziv inviteert alle gegadigden. Van alle sprekers wordt gevraagd dat zij hun belangenconflicten publiek maken, zoals het hoort.

Ten slotte schijnt u aan de farmasector te willen verwijten dat deze (enkel) onderzoek naar farmaceutische oplossingen zou stimuleren; dat is natuurlijk verbonden met de specialisatie van onze sector, die het best vertrouwd is met de medicamenteuze oplossingen. In de psychiatrie is het nu eenmaal zo dat er een kloof schijnt te gapen tussen de strekking die gedragstherapie verkiest en de strekking die de medicamenteuze therapie aanhangt. Dat leidt tot scherpe debatten, en de eerste strekking vergist zich daarbij nogal eens snel van ‘vijand’…

Prof. Dr. Leo Neels, algemeen directeur Pharma.be