FACTCHECKER

© FRED

Meer dan honderdduizend Vlamingen eten met de bewustwordingscampagne Dagen Zonder Vlees sinds 1 maart veertig dagen geen of minder vlees of vis. In Het Laatste Nieuws reageerde Michael Gore, de gedelegeerd bestuurder van de Federatie van het Belgisch Vlees (Febev), op mediaberichtgeving die volgens hem eenzijdig en ten onrechte vlees viseert. ‘Wij staan volledig achter de boodschap om bewuster met voeding om te gaan en de ecologische voetafdruk te verminderen’, zei hij. ‘Maar vlees dat lokaal gekweekt wordt, is nog altijd een pak duurzamer dan die ene avocado per week.’

Is dat zo?

‘Uit een recente (Franse, nvdr) studie blijkt dat een kilo biefstuk of rundvlees produceren ongeveer 50 liter water vergt’, zegt Gore aan de telefoon. ‘Voor de productie van twee en een halve avocado heb je daarentegen 1000 liter water nodig.’ Hij concretiseert zijn vergelijking: ‘Een biefstuk van 125 gram kost 6,25 liter water, terwijl één avocado dan ongeveer 400 liter (1000/2,5) kost. Eén keer per week rundvlees eten, is dus een pak duurzamer dan één keer per week een avocado in je salade.’ Consumenten moeten het volledige plaatje krijgen, vindt Gore. ‘Bepaalde groenten of fruitsoorten zijn ook niet zo duurzaam als mensen op het eerste gezicht denken.’

Volgens het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM), eten we gemiddeld 111 gram vlees per dag of ruim 40 kilo per jaar. Hoeveel avocado Belgen eten, daarover bestaan geen cijfers. Maar in Europa gaat het gemiddeld om 0,65 kilo per persoon, zegt avocado-importeur Syros NV.

De meest courante grootheden om uit te drukken hoe milieubelastend of duurzaam een voedingsproduct is, zijn waterverbruik en CO2-uitstoot. ‘Maar vlees met avocado vergelijken, is onzinnig’, zegt professor landbouweconomie Erik Mathijs (KU Leuven). ‘Rundvlees heeft vooral eiwitten als voedingswaarde, avocado onverzadigde vetzuren en vitaminen. Je kunt vlees niet door avocado vervangen of vice versa.’

Maak je de vergelijking toch, dan gaat de redenering van Febev niet op omdat de wetenschappelijk gangbare cijfers die tegenspreken. Voor waterverbruik verwijst Mathijs naar het Water Footprint Network. Een kilo avocado kost 1981 liter water. ‘Dat is veel meer dan sla (237) of spruiten (285)’, zegt Mathijs. ‘Maar ruim drie keer minder dan lokaal geproduceerd rundvlees.’ België is in het document niet opgenomen. Nederland wel, met een gemiddelde watervoetafdruk van 6513 liter per kilogram rundvlees.

‘Runderen kosten zo veel water doordat we eerst planten moeten kweken voor veevoeder’, verduidelijkt Toine Timmermans (Wageningen University), die als landbouwingenieur gespecialiseerd is in het verduurzamen van de voedselketen. ‘Die planten doen groeien, maakt 99 procent van hun waterverbruik uit.’ Ook hij noemt de ’50 liter’ van Febev ‘compleet ongeloofwaardig’.

Dat vlees in een wat negatief daglicht staat, komt evenwel vooral door de grote CO2-voetafdruk. Een vergelijkende studie (2017) in het vakblad Journal of Cleaner Production noteert 1,3 kilogram CO2-uitstoot per kilo avocado, tegenover ruim 26 kilogram CO2 per kilo rundvlees. ‘België doet het met 20 kilo CO2-uitstoot beter dan dat wereldwijde gemiddelde’, nuanceert Mathijs. ‘Lokaal geproduceerd vlees is inderdaad duurzamer dan geïmporteerd. Maar alle overzichtsstudies, in Nature bijvoorbeeld, geven aan dat een plantaardig dieet niet alleen gezonder, maar ook duurzamer is.’

CONCLUSIE

Wetenschappers noemen de ecologische voetafdruk van vlees en avocado vergelijken ‘onzinnig’. Omdat de cijfers van Febev ongeloofwaardig zijn, beoordeelt Knack de stelling als onwaar.

ONWAAR

Door JAN JAGERS, illustratie FRED

‘Vlees dat lokaal gekweekt wordt, is nog altijd een pak duurzamer dan die ene avocado per week’ Michael Gore (Febev), in Het Laatste Nieuws

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content