De Amerikaanse ambassadeur in België, Tom Korologos, verwacht dat president Bush tijdens z’n tweede ambtstermijn de dialoog met Europa zal hernieuwen.
Deze week, op 20 januari, legt de Amerikaanse president George W. Bush de eed af voor een tweede ambtstermijn. Hoe sterk zal die verschillen van de eerste? Hoe zal Amerika zich geopolitiek gezien verder opstellen? Vóór de verkiezingen, in de herfst van 2004, waren ‘de inlichtingendiensten klaar voor een militair conflict tegen Iran’, meldden sommige bronnen. Maar Iran liet inmiddels weten dat het bepaalde processen voor het aanmaken van kernmateriaal zou opschorten en inspecties zou toestaan. Hoe zal de nieuwe regering van George W. Bush reageren op dit gegeven? Hoe ziet de tweede ambtstermijn van president Bush eruit? We vroegen het aan de Amerikaanse ambassadeur in België, de republikeins gezinde Tom Korologos.
Tom Korologos: ‘Wat zal overheersen, is continuïteit en stabiliteit, precies zoals we die kenden in Bush’ eerste regeerperiode. Slechts één minister – Paul O’Neill, de minister van Financiën – moest toen vervangen worden, omdat hij zijn ontslag indiende, en dat is uitzonderlijk. Ronald Reagan had tijdens zijn twee ambtstermijnen maar liefst een zevental veiligheidsadviseurs. Akkoord, ook president Bush zal een aantal zaken aanpassen waarvan hij oordeelt dat ze niet gewerkt hebben, en er zullen ook een paar verschuivingen plaatsvinden. Maar fundamenteel verandert er niets.
‘Wat Iran betreft, zal president Bush dezelfde harde lijn blijven aanhouden. Mijn mening daarover is, dat we kunnen aansluiten bij wat Ronald Reagan over Rusland zei: ‘Vertrouwen, maar controleren.’
Condoleezza Rice volgt Colin Powell op als minister van Buitenlandse Zaken: is dat geen ingrijpende ministerswissel?
TOM KOROLOGOS: Als de nationale veiligheidsadviseur minister van Buitenlandse Zaken wordt, en haar assistent de nieuwe veiligheidsraad leidt, wijst dat wel degelijk op continuïteit. Ik weet, iedereen hield van Colin Powell. Maar Condoleezza Rice is bijzonder slim, bovendien staat ze heel dicht bij de president. James Baker was in één jaar tijd wel tien keer in Camp David, op bezoek bij Bush senior, zegt men. Maar Condoleezza Rice was er in december wel tien keer in één maand tijd!
Hoe zal Amerika staan tegenover Europa?
KOROLOGOS: Dat de transatlantische dialoog verstoord was, was een gevolg van de oorlog in Irak. Vandaag zien we dat de houding van verschillende regeringen in Europa verandert. De eerste overzeese reis die George W. Bush na zijn inauguratie zal maken, is een reis naar Europa, naar Brussel. Bovendien heeft hij ook Jacques Chirac naar Amerika uitgenodigd.
Na de Amerikaanse verkiezingen schreef een Britse krant: hoe kunnen miljoenen Amerikanen zo dom zijn om voor Bush te kiezen? Toen heerste de controverse rond de militaire operatie in Irak nog volop. Vandaag ziet men dat er verkiezingen georganiseerd worden. Bovendien is er, na de dood van Yasser Arafat en de Palestijnse verkiezingen, kans op nieuwe vredesgesprekken met de nieuwe Palestijnse president Mahmoud Abbas. Dat leidt tot meer openheid bij verschillende Europese regeringen. Premier Guy Verhofstadt stelde in de marge van het Joods Wereldcongres (WJC) zelfs voor om zesmaandelijks informele bijeenkomsten te organiseren tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie. Of dat wel realistisch is? Ik denk van wel. Europa is voor de Verenigde Staten zeker belangrijk genoeg. Het volstaat dat we naar de cijfers kijken.
Zit ook de relatie tussen België en de Verenigde Staten weer op het goede spoor?
KOROLOGOS: Washington en België staan weer aan dezelfde kant. De problemen zijn achter de rug. De export neemt weer toe, er is een uitstekende samenwerking op het vlak van veiligheid in de haven van Antwerpen. En in februari brengt de president een bezoek aan het land.
Een slotvraag: wat verwacht u van de verkiezingen in Irak?
KOROLOGOS: De bevolking is gedreven: 13,9 miljoen Irakezen komen in aanmerking om te gaan stemmen. Akkoord, niet iedereen zal aan de verkiezingen deelnemen: slechts veertien à vijftien van de achttien provincies zullen gaan stemmen. Maar er hebben zich al 7000 kandidaten gemeld, voor 275 zetels. Daaruit moet een proportionele vertegenwoordiging verkozen worden die op 15 augustus een grondwet zal voorstellen. Als die wordt goedgekeurd, volgen er nieuwe verkiezingen op 15 december en wordt er op 31 december een nieuwe regering aangesteld. Deze verkiezingen worden een symbool. De Verenigde Naties en de Europese Unie hebben al laten weten dat ze na de verkiezingen meer hulp zullen kunnen aanbieden, en dat zal nodig zijn.
I.V.D.
