Het OCMW van Oudenaarde heeft een creatieve oplossing bedacht om vluchtelingen onderdak te geven: de doorgangswoning.
”t Is altijd voor die vreemden.’ Al te vaak krijgen politici dat zinnetje te horen. Ook lokale mandatarissen, weet Stefaan Vercamer (CD&V), behalve Kamerlid ook OCMW-voorzitter in Oudenaarde. Zijn stad kreeg 15 vluchtelingen toegewezen door Fedasil. Worden ze erkend, wat in zo’n 60 procent van de gevallen gebeurt, dan mogen ze blijven. Het aantal vluchtelingen in Oudenaarde groeit, omdat sinds oktober 2016 een nieuw opvangmodel is ingevoerd: de extra collectieve opvangcentra die werden geopend om de acute nood op te vangen, worden stelselmatig afgebouwd, en erkende vluchtelingen worden toegewezen aan een Lokaal Opvanginitiatief (LOI). Probleem: daar mogen ze maar twee maanden verblijven. ‘Dat is erg kort’, zegt Vercamer. ‘Zoek in die tijd maar eens naar werk en een huis, terwijl je lessen Nederlands volgt.’ Een voor de hand liggende oplossing zou sociale huisvesting kunnen zijn. ‘Dat kunnen en willen we niet. Enerzijds omdat we dat fameuze zinnetje voor willen zijn – we willen niemand een voorkeursbehandeling geven, ook vreemdelingen niet. Anderzijds is ook de private huizenmarkt geen optie. Een alleenstaande krijgt een leefloon van 867 euro. Daarmee raak je niet ver.’
Sinds begin dit jaar beantwoordt Oudenaarde die uitdagingen met zogenoemde ‘doorgangswoningen’. Dat idee is geïnspireerd op studentenkamers. ‘De provincie Oost-Vlaanderen heeft ons een subsidie van 8000 euro gegeven. Daarmee hebben we 2 woningen zo ingericht dat er maximaal 5 mensen kunnen wonen. Ze hebben elk hun kamer en kunnen gemeenschappelijke ruimten gebruiken. Ze betalen zelf de huur, met hun leefloon. Dat is belangrijk, want als we dit gratis zouden doen, zou er misschien onvoldoende druk zijn om op eigen benen te staan.’
De doorgangswoning is een tussenfase tussen het LOI en de private huizenmarkt: een verblijf duurt maximaal zes maanden. ‘Zo hebben vluchtelingen acht in plaats van twee maanden de tijd voor hun zoektocht naar werk en een huis – waarbij we hen uiteraard begeleiden.’
Leefloners in een activeringstraject laten stappen, is een stokpaardje van Vercamer. ‘We willen die mensen zo snel mogelijk aan werk helpen. Met vluchtelingen lukt dat goed. Ze zijn doorgaans bijzonder gemotiveerd. Die zes maanden in de doorgangswoningen geven hen een extra duwtje in de rug.’
De provincie heeft Oudenaarde gevraagd om het idee uit te werken, in de hoop het later naar de hele provincie te kunnen uitbreiden. Het vraagt een extra inspanning van de stad, maar Vercamer maakt zich sterk: ‘De resultaten zullen navenant zijn.’
Dat denkt ook Charlotte Vandycke, directeur van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. ‘De doorgangswoningen spelen in op een belangrijk probleem voor vluchtelingen: tijdsdruk. De groep mensen die naar een woning op zoek is, is divers. Door aan maatwerk te doen, vermijdt Oudenaarde dat vluchtelingen zich voegen bij het kwetsbare deel van die groep. Daarmee geeft de stad een positief signaal, en bewijst ze dat je ook met een kleine maatregel zoden aan de dijk kunt brengen.’
Door SIMON DEMEULEMEESTER
‘De provincie heeft ons een subsidie van 8000 euro gegeven. Daarmee hebben we 2 woningen zo ingericht dat er maximaal 5 vluchtelingen kunnen wonen.’
