‘Een poliovaccin is toch ook verplicht?’

Christophe Lemmens: 'Het is denkbaar dat festivals zoals Tomorrowland bezoekers zullen vragen een vaccinatieattest voor te leggen.' © GettyImages

‘De niet-verplichting van coronavaccinatie leidt ons naar tal van moeilijker debatten’, zegt advocaat Christophe Lemmens (UA).

‘Wie mij kent, weet dat ik nogal ver ga in het verdedigen van het zelfbeschikkingsrecht’, zegt Christophe Lemmens. Hij is behalve advocaat bij Dewallens & Partners ook gastprofessor aan de Universiteit Antwerpen en lid van de Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie. ‘Ik heb zelfs al kritiek gekregen op mijn verdediging voor het recht om over eigen lijf en leden te beslissen.’ En toch toont Lemmens zich voorstander van een verplichte coronavaccinatie.

De regering besliste om het vaccin niet te verplichten. Waarom is dat een probleem?

Christophe Lemmens: We beleven een bijzondere situatie waar niet alleen de belangen van het individu maar die van de hele samenleving op het spel staan. Op wat voor een crisis wachten we eigenlijk vooraleer een vaccinatie nog eens opnieuw wordt opgelegd?

Men hoopt dat 70 procent van de bevolking zich vrijwillig laat vaccineren. Is dat dan onhaalbaar?

Lemmens: Ik sluit niet uit dat de bereidheid bij de bevolking er is, maar ik lees ook over wisselende cijfers – zelfs bij huisartsen. De naleving van de coronamaatregelen maakt duidelijk dat niet iedereen even verantwoordelijk is. Kijk maar naar de lockdownfeestjes. Zolang die 70 procent niet, of te traag, bereikt wordt, verandert er niets aan de situatie van vandaag. Het blijft dus gevaarlijk, en de coronamaatregelen zullen in mindere of meerdere mate moeten blijven gelden.

Kun je vaccinatie juridisch wel verplichten?

Lemmens: Vaccinatie tegen polio is ook verplicht. Op basis daarvan worden strafsancties en geldboetes bepaald. Onlangs zag ik nog dat ouders veroordeeld werden door de correctionele rechtbank omdat ze hun kind niet lieten vaccineren. Daarnaast stelt het Vlaamse preventiedecreet dat een arts-ambtenaar mensen het bevel kan geven voor een gepaste medische behandeling. Ook op het niet-naleven daarvan staat een strafsanctie. Juridisch-ethisch gezien is de verplichting supereenvoudig.

Met een sanctie dwing je nog geen vaccinatie af. Is het sop de kool dan waard?

Lemmens: Het klopt dat een heel klein gedeelte van de bevolking de poliovaccinatie weigert – het gaat om 1 procent. Je kunt die mensen niet manu militari laten inenten. Maar het merendeel vaccineert zich dus wel, en dat allemaal op basis van een Koninklijk Besluit uit 1966. Door strafrechtelijk een sanctie op te leggen, zul je sneller onder de marge van 30 procent niet-gevaccineerden raken.

Volgens sommigen zullen mensen geneigd zijn zich vrijwillig te vaccineren omdat festivals of werkgevers een attest zullen vragen.

Lemmens: Door het debat over verplichte vaccinatie nu uit de weg te gaan, zet men de deur wagenwijd open voor afgeleide discussies, zoals het voorleggen van attesten en gevolgen voor de privacy. De mogelijkheid bestaat dat werkgevers hun werknemers de toegang tot de werkvloer zullen ontzeggen als ze niet gevaccineerd zijn. Het is ook denkbaar dat festivals zoals Tomorrowland bezoekers zullen vragen een vaccinatieattest voor te leggen. Maar al die vragen kunnen we vermijden met een verplichting. Bij een vaccinatiegraad van boven de 70 procent gaan we er namelijk vanuit dat het niet zo erg is dat er ongevaccineerde mensen rondlopen.

Juridisch-ethisch gezien is de verplichting tot vaccinatie supereenvoudig.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content