Volgens minister van Defensie Herbert Scheibner valt het succes van de FPÖ alleen te verklaren in de Oostenrijkse context.

Dampfschiffstrasse 2, ministerie van Landsverdediging. FPÖ-minister Herbert Scheibner betreurt dat de Europese Unie een slecht voorbeeld van crisismanagement gaf in het conflict met Oostenrijk. Europa moest in Kosovo prediken dat dialoog belangrijk is, terwijl het ondertussen acht maanden lang Oostenrijk de mond snoerde omdat de FPÖ mee aan de macht kwam in Wenen.

Herbert Scheibner: De sancties tegen Oostenrijk hebben de gedachte van het Europese partnerschap geschaad. Denemarken stemde tegen de invoering van de euro. Kandidaat-lidstaten vonden het bedenkelijk dat de Unie zich bemoeide met een coalitievorming, op grond van een onaanvechtbaar plebisciet. Gelukkig is de redelijkheid terug en reiken mijn ambtgenoten me de hand. Alleen voor de Belgische minister van Defensie, André Flahaut, lijken de sancties niet opgeheven. Met hem krijg ik geen contact.

Een deel van België vraagt zich nog altijd af waarin uw partij verschilt van het Vlaams Blok of het Front National.

Scheibner: Het parcours en het succes van de FPÖ valt alleen te verklaren in de Oostenrijkse context. De socialisten (SPÖ) en de Volkspartij (ÖVP) beheersten na de Tweede Wereldoorlog voortdurend het politieke toneel. Ze strooiden privileges rond en daardoor kwamen we terecht in een profitariaat, in een land van twee kavels. In de jaren tachtig raakte een goed deel van de bevolking dat beu. Toen Jörg Haider in 1986 voorzitter werd van de FPÖ, appelleerde hij aan dat gevoel: meer aandacht voor burgerrechten; voor het individu en zijn prestaties; voor de afbouw van privileges en het politieke kastesysteem. De FPÖ verdrievoudigde haar stemmenaandeel, van 9 naar 27 procent. Dat heeft alleen te maken met het politieke gegeven in Oostenrijk. De FPÖ valt niet te vergelijken met de partijen die u noemt en waarmee we niets uit te staan hebben. Haider en de Freiheitlichen vormen een geval apart in Europa.

Oostenrijk is bij de grondwet neutraal. U hebt het thema van het NAVO-lidmaatschap gelanceerd. De meerderheid van de bevolking is er niet voor te vinden. En de oppositie is niet bereid u een tweederde meerderheid te leveren.

Scheibner: De Sovjet-Unie, die een deel van Oostenrijk bezette, stond ons in het Staatsverdrag van 1955 onafhankelijkheid toe op voorwaarde dat ons land neutraal zou blijven. Sindsdien is de situatie grondig gewijzigd. We zijn toegetreden tot de Europese Unie, we werken mee aan de gemeenschappelijke veiligheidsstructuur van de Unie, onze soldaten nemen deel aan vredesmissies. Oostenrijk is geen neutrale staat meer in volksrechtelijke zin, maar een land dat vooralsnog geen deel uitmaakt van een militair bondgenootschap. Oostenrijk is Bundnisfrei. Zoals Zweden, Finland en Ierland. Als de NAVO een uitbreiding wenst, willen we alleen toetreden na een grondige discussie, die in Oostenrijk nog niet is gevoerd, en na een volksraadpleging.

Blijft u bij de dienstplicht?

Scheibner: Het leger rekruteert 30.000 dienstplichtigen per jaar. We hebben 25.000 vaste personeelsleden: 17.000 beroepsmilitairen en 8000 burgerbedienden. Bij mobilisering beschikken we over 100.000 mensen. De les die we leerden van landen die zijn overgeschakeld naar een beroepsleger luidt: wees behoedzaam en denk aan je opgave. We buigen ons nu over de toekomst. Internationaal bestaat een sterke tendens naar professionalisering. Kunnen we voldoende personeel aantrekken om alle taken te vervullen? Het hangt allemaal af van de militaire systemen en van de opdrachten die we aanvaarden in het raam van het Europees veiligheids- en defensiebeleid.

Frans Vuga

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content