Uitdagen is beter dan bedelen, lijkt Kim Jong-Il te denken.
Het officiële persagentschap van Noord-Korea, KCNA, wond er geen doekjes om: ‘Na negen minuten en twee seconden was de kunstmaan Kangmyongsong 2, een pareltje van ‘juche’ of zelfredzaamheid (sinds 1972 de officiële staatsideologie, nvdr), precies in de geplande baan gebracht door een Unha 2-raket.’ Helaas gaven filmbeelden aan dat een en ander was misge- lopen. De trappen van Unha 2 waren in de Japanse Zee en de Stille Oceaan terechtgekomen. Na goed 2100 kilometer vlucht gaf de Japanse controle het op om het projectiel nog te volgen.
De conservatieve Amerikaanse tv-nieuwszender Fox meesmuilde meteen dat ‘de brullende muis’ opnieuw hoongelach had gebaard. In de film van Jack Arnold uit 1959, The Mouse that Roared verklaart het nietige hertogdom Grand Fenwick de oorlog aan de Verenigde Staten. Doel is snel verpletterd te worden en alle geneugten te incasseren van een mar-shallplan. Of Noord-Korea dat ook nastreeft, staat nog te bezien. Zeker is wel dat ‘de geliefde leider’ Kim Jong-Il, zoon van de eeuwige (in 1994 overleden) president Kim Il-Sung, steevast voor de vlucht vooruit kiest. Hij heeft van provoceren van de internationale gemeenschap zijn waarmerk gemaakt. De nood is hoog. Sterke geruchten willen dat hij in augustus een beroerte heeft gekregen. En sinds het aantreden van de behoudsgezinde president Lee Myang-bak in Zuid-Korea, is de voedselhulp zo goed als weggesmolten. Uitdagen is beter dan bedelen, oordeelt Kim.
Barack Obama haalde in Praag al fors uit naar Pyongyang: ‘De weg naar veiligheid en respect loopt nooit over afdreiging en onwettige wapens’, zei Obama – maar hij vergat erbij te zeggen dat Amerika het wel vanzelfsprekend vindt te beschikken over diezelfde wapens die het als een stok achter de deur mag houden: kernbommen. Dat is natuurlijk de echte angst van de kernmogendheden: dat andere, kleine, brullende muizen ‘op een onverantwoordelijke manier’ zouden omgaan met soortgelijke wapens, zodra ze over de technologie beschikken. Het komt erop aan Iran, Noord-Korea en Grand Fenwick te beletten ook die wapens te produceren en, god verhoede, ooit te gebruiken. De Belgische minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (Open VLD) had niet de minste twijfel: ‘Deze proefneming was er duidelijk op gericht een lange- afstandsraket uit te testen die mogelijk kernkoppen kan dragen. Japan maakt zich terecht ongerust.’
Is de huidige proef een inbreuk op het verbod op kernproeven dat de Veiligheidsraad in 2006 oplegde? Obama zegt van wel, Europa ook, Japan natuurlijk. Maar Rusland en China dreigden met een veto als de Veiligheidsraad tot bestraffing zou overgaan. Wie gelijk heeft, is minder belangrijk. Doel lijkt vooral nieuwe toegevingen af te dwingen van het zeslandenoverleg (Noord- en Zuid-Korea, Japan, China, Rusland en de VS). Dat overleg moest de Noord-Koreaanse kernambities aan banden leggen in ruil voor voedsel, brandstof en erkenning. Het overleg ligt al sinds december stil. Het probleem is dat de Noord-Koreaanse bluf steeds minder indruk maakt. De beurzen in Japan negeerden de raketproef, ze stegen met 1,6 procent.
De vrees bestaat, vooral bij Obama, dat in een wanhoopspoging Noord-Korea inderdaad over de rooie gaat. De indruk overheerst dat de grootmachten ervan uitgaan dat Kim Jong-Il zichzelf gaat overleven. Nog even uitzweten, dan is er geen ingreep nodig. Of ook de 23 miljoen Noord-Koreanen daar beter van worden, valt zeer te bezien.
Lukas De Vos
