In elk tijdvak is er wel iemand die de taak op zich neemt

om de popgeschiedenis te willen herschrijven, die durft te veronderstellen dat The Beatles nooit hebben bestaan. Iemand die graag even over het hoofd ziet dat er nog miljoenen fijne liedjes zijn gemaakt. Om die steile ambities waar te maken, moet je net heel nederig zijn en met eenvoudige dingen beginnen. Gewoon liedjes maken en hopelijk komt het ongewone dan vanzelf. Het eerste doen ze bij Wilco al een hele tijd. Maar het zag er nooit naar uit dat het tot “Summerteeth” zou leiden.

De tien jaar oude geschiedenis van deze Amerikaanse vierling wordt gedomineerd door een te vroege boedelscheiding waarvan countryrockfanaten nog altijd niet bekomen zijn. Voor Wilco was er Uncle Tupelo, dat zo intelligent met country en folk bezig was dat Peter Buck van R.E.M. zich er graag mee wou bemoeien. Na “Anodyne” (1993) en het grote platencontract gaat stichtend lid Jay Farrar er echter vandoor om Son Volt te beginnen. Van dan af moet Jeff Tweedy het zelf maar verzinnen. Dat loopt aanvankelijk nogal moeizaam omdat hij tegelijkertijd The Band, The Rolling Stones en

The Flying Buritto Brothers wil zijn.

Terug naar de eenvoud dan maar en zien hoe het verder loopt. “Summerteeth” is een album waarop je de jaarringen kan horen. Hoewel het verhaal achteraf is herschikt, valt goed aan te wijzen waar het beginpunt ligt en wat de stappen naar anders en meer zijn geweest. Aan de start staan de liefde voor de song en de hang naar mysterie. Onderweg zijn ze gaan proberen in hoeveel vormen die dada’s passen. Zonder dat het een onsamenhangend zootje wordt.

Dat is de sleutel geweest die hen naar een Grote Amerikaanse Plaat heeft geleid. Het recept is hetzelfde gebleven, maar ze hebben een nieuwe oven gekocht.

Wat is zo’n Grote Plaat? Een episch album dat meteen klassiek klinkt, het dwingend gevoel geeft dat alle noten en letters ertoe doen en de geschiedenis vooruithelpt. “Summerteeth” compileert de goede daden van The Beatles en hun eerste opvolgers ( Elvis Costello, XTC, R.E.M.) en doet daar iets mee. Wilco zet het nadeel van na zoveel kwaliteit te komen om in een voordeel. Het gaat shoppen en puzzelt die legaten bij elkaar tot een eigen stempel. De definitie van groot talent!

Wilco “Summerteeth” (9362-47282-2/Reprise)

Wilco komt op zaterdag 3 juli naar T/W ’99 in Werchter.

Jan Delvaux