Begin oktober verklaarde de Britse cultureel attaché in Nederland dat ‘over 25 jaar Nederlands een dode taal is’. Een rel natuurlijk. Hoe zit dat? Moeten we allemaal Engels gaan leren?

Sinds 1988 is Vlaanderen bevoegd voor onderwijs. De Vlaamse regering moet dus bepalen in welke taal het onderwijs wordt gegeven. En er is de Belgische grondwet, die het gebruik van talen in ons land regelt.

Zoals in het universiteitendecreet van 1991 is bepaald, moeten alle lessen in het Nederlands worden gegeven. Maar er zijn uitzonderingen.

Voor Vlaamse studenten mag een andere taal worden gebruikt als:

– die een vreemde taal leren;

-les krijgen van iemand die geen Nederlands kent;

-studenten aan een andere hogeschool of universiteit lessen in vreemde talen of lessen gegeven door niet-Nederlandstalige docenten volgen;

-het heel erg belangrijk is en echt nodig voor de opleiding.

Maar dan nog mag maximaal twintig procent van de lessen in een andere taal dan het Nederlands zijn, als het gaat om bachelor-opleidingen. En de examens moeten altijd in het Nederlands kunnen worden afgelegd.

Voor buitenlandse studenten:

-mag de opleiding in een andere taal dan Nederlands. En dat geldt ook voor Erasmusstudenten en voor voortgezette opleidingen.

DISCUSSIE

De Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) denkt daar anders over. Die twintig procent is onzin. De Raad wil dat de universiteiten kunnen bepalen welke lessen in het Nederlands worden gegeven. En zeker als het gaat om specialisaties en doctoraten of om alle opleidingen waarbij je eigenlijk een vreemde taal moet kennen.

Vrij vertaald:

– de basisopleidingen (bachelor) mogen vrijwel volledig in het Nederlands zijn. Vanaf de master-opleidingen mag het Engels zijn.

-alle opleidingen waarmee we concurreren met het buitenland moeten in het Engels.

Daarbij denken de universiteiten aan de voordelen. Voor Vlaamse studenten is de basisopleiding in hun eigen taal en dat is het gemakkelijkst.

Voor de Vlaamse regering is het goedkoper. Want we moeten aan alle studenten uit Europese landen (en dat zijn er binnenkort 25) die hier komen studeren dezelfde voordelen geven als aan onze eigen studenten. En omdat het Vlaamse onderwijs goedkoop en goed is, zit de kans erin dat er vele studenten naar Vlaanderen afzakken om te studeren. Als we de eerste drie jaar louter in het Nederlands geven, dan moeten de buitenlandse studenten óf eerst Nederlands leren óf in hun eigen land studeren. Ze kunnen wel in de hogere jaren naar hier komen, maar dan doen ze mee aan wetenschappelijk onderzoek en dat brengt dan weer geld op voor Vlaanderen. En bovendien kunnen studenten van buiten de Europese Unie hier dan komen voortstuderen. Die betalen dan wél hoge inschrijvingsgelden.

Nederlands als ‘interessante handicap’ dus.

De Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) gaat daar grotendeels mee akkoord. Ze wil wel dat het nieuwe decreet géén onderscheid maakt tussen universiteiten en hogescholen. En ze wil dat de studenten altijd hun examen in het Nederlands kunnen afleggen, met één uitzondering: onderwijs in vreemde talen.

En de studenten? Die vinden dat iedere afgestudeerde zich vlot moet kunnen uitdrukken in het Nederlands en in vreemde talen. En de taal waarin les wordt gegeven, mag niet verhinderen dat iedereen voort kan studeren.