Hubert van Humbeeck

Bij ons wordt nog geteld en gerekend, in Nederland zijn de cijfertjes bekend. Toch ging de aandacht in Den Haag niet in de eerste plaats naar de begroting – hoewel die voor het eerst in jaren een tekort laat zien. De vraag was hoe de merkwaardige coalitie onder leiding van de christen-democraat Jan Peter Balkenende zich door haar eerste, grote parlementaire debat zou slaan.

De christen-democraten van het CDA werden in mei verrassend de sterkste partij van Nederland. Ze sloten een bestuursakkoord met de liberale VVD en met de Lijst Pim Fortuyn (LPF), waarvan de kopman in volle verkiezingscampagne werd vermoord. De LPF behaalde emotioneel een eclatante score, maar na de dood van Fortuyn blijft er niet meer over dan een verzameling politieke beunhazen zonder programma of project. Geen voorstel zo gek of het is de voorbije maanden door een LPF’er geformuleerd.

De regering, schreef een krant, lijkt een kruiwagen vol kwakende kikkers. De ene wil het Nederlandse onderwijs hervormen door de oorvijg in ere te herstellen. Een andere vindt dat de politie het niet zo nauw moet nemen met controles op overdreven snelheid. Een derde haalde het Nederlandse standpunt over de uitbreiding van de Europese Unie onderuit door voor zijn beurt te praten. Enzovoorts.

Balkenende staat erbij en kijkt ernaar. Hij heeft de ene minister nog maar op de vingers getikt, of hij moet de volgende alweer naar zijn kantoor ontbieden. Zelf sloeg hij in Brussel een mal figuur toen hij zich bij zijn eerste buitenlandse bezoek iets te veel aan zijn motorescorte vergaapte – dat had hij nog nooit gezien. Tien dagen geleden wist welmenend Nederland niet goed waar kijken, toen hun onervaren premier zich zonder de nodige distantie in Italië gezellig keuvelend door een fotograaf liet betrappen met zijn omstreden collega Silvio Berlusconi. Hij beweegt zich als Kuifje door de wereld van de internationale politiek, schreef de Volkskrant. En dat mag niet als een compliment worden gelezen.

Het is, volgens sommigen, een wonder dat Balkenende zijn ploeg tot september bij elkaar wist te houden. Nu de begroting is goedgekeurd, hopen anderen dat de ministers eindelijk weten wat gedaan. Ondertussen stuikt de aanhang van de LPF in elkaar. De verontwaardiging over de moord op Fortuyn ebt langzaam weg. Maar de verkiezingen gingen ook over de gemeenschapsvoorzieningen, en die lopen nog altijd net zo mank als tevoren. Het onderwijs, de gezondheidszorg en het openbaar vervoer kregen van de coalitie alsnog weinig aandacht.

Artistiek directeur Chris Dercon van het wereldberoemde museum Boymans van Beuningen in Rotterdam gooide vorige week de handdoek. Hij verkast naar Duitsland. Sinds de partij Leefbaar Rotterdam het in de stad voor het zeggen kreeg, ging de begroting voor cultuur er met miljarden euro op achteruit. Leefbaar Rotterdam is de partij waarop Pim Fortuyn zijn opgang bouwde.

Jan Peter Balkenende van zijn kant liet al weten dat hij geen tweede ambtstermijn nastreeft. Dat is wel bijzonder snel. Hij is in ieder geval aardig bezig zijn toekomst om zeep te helpen. Als hij zichzelf en zijn land een dienst wil bewijzen, ontbindt hij het parlement en geeft hij de kiezer een kans om een historisch misverstand recht te zetten. Nederland was misschien wel boos, maar dit kan het niet hebben gewild.

Hubert van Humbeeck

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content