De commissie-Lamfalussy, die het Belgische financiële systeem moet doorlichten, komt veel te laat, vindt Karel Lannoo van de denktank CEPS.
De regering-Leterme haalt de bijna 80-jarige baron Alexandre Lamfalussy van stal om een commissie te leiden die de beheersstructuren van het Belgische financiële systeem onder de loep moet nemen. Alexandre Lamfalussy is de voormalige voorzitter van het Europees Monetair Instituut, de voorganger van de Europese Centrale Bank. Kennelijk zijn er dus toch mensen die zich na de debacles van Fortis, Dexia en Ethias afvragen of er met die structuren misschien iets mis is. Vraag is of die commissie wel kans maakt om de juiste antwoorden te vinden.
De krant De Tijd meldde op 1 december op haar website dat ze een nota voor de ‘kern’ had kunnen inkijken. Volgens die nota moet de commissie-Lamfalussy onder meer voorstellen doen voor een beter toezicht op de financiële sector, maar ook voor Europese en internationale acties. Uitgerekend diezelfde dag publiceerde het Centre for European Policy Studies (CEPS), een gerenommeerde internationale denktank, een rapport over hetzelfde thema. Dat stelt onomwonden dat de Europese eenheidsmarkt gevaar looptals er niet snel ernstig werk gemaakt wordt van een Europees systeem van financiële toezichthouders. Het noemt de huidige samenwerking van nationale toezichthouders te log en te complex en met name ongeschikt om tot correcte beslissingen te komen in tijden van crisis.
Wanneer we de rapporteur van de CEPS-werkgroep, Karel Lannoo, attent maken op de oprichting van de commissie-Lamfalussy, reageert hij geschokt. ‘Te laat!’ zegt hij. ‘Er ís geen Belgisch financieel systeem meer. Nu Fortis en Dexia Frans geworden zijn, blijft alleen KBC nog over als grote Belgische bank.’ Lannoo vindt dat de politiek nooit genoeg oog heeft gehad voor de hoofdkwartieren van de financiële sector in Brussel: ‘Met 40.000 mensen waren die nochtans talrijker dan de Europese Commissie.’
Volgens Lannoo is een commissie ook nauwelijks nodig om te achterhalen wat er is misgegaan: ‘Als je kijkt naar de kapitaalratio’s van Dexia, dan weet je genoeg.’ De echte vraag die nu gesteld moet worden, is volgens Lannoo: ‘Waarom hebben de toezichthouders die ratio’s jarenlang getolereerd? Waarom sprongen ze zo lichtzinnig om met een sector die vijf keer het bbp van het land vertegenwoordigt – toch een enorm systemisch risico? Er zijn wel degelijk mensen die die slechte ratio’s hebben opgemerkt, maar niet de toezichthouders. Mensen als Peter Praet, bij de Nationale Bank nota bene verantwoordelijk voor de financiële stabiliteit, en Jean-Paul Servais van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen waren in een land als de VS al lang voor een hoorzitting gedagvaard.’
Dat uitgerekend Peter Praet in de regeringsnota genoemd wordt als kandidaat voor de commissie-Lamfalussy, maakt voor Lannoo duidelijk wat die commissie wordt: ‘Een doekje voor het bloeden.’
Luc Baltussen
