Eind september kunt u in Brussels Expo wegdromen op een beurs voor tweede verblijven. U houdt van de zon en wilt investeren? Hier volgt een schets van de markttrends. ‘Een tweede verblijf is als een vrouw.’
Het is hartje zomer, buiten regent het pijpenstelen. ‘Daarom houden we de Second Place-beurs’, zegt organisator Geert Maes lachend. Twee keer per jaar lokt die beurs enkele duizenden levensgenieters, vooral 45-plussers met een baksteen in de maag. Standhouders prijzen er tweede verblijven aan, maar er zijn ook workshops, over financiering bijvoorbeeld. Opdat u zich erop kunt voorbereiden, presenteren we hier de jongste trends in de vastgoedmarkt van tweede verblijven.
Volgens de recentste cijfers uit een enquête van het studiebureau WES eind 2006, bezitten zo’n 330.000 Belgen een tweede verblijf, zes op de tien daarvan bevinden zich in België. Driekwart van die binnenlandse buitenverblijven is gelegen aan de kust, 3 procent in de Kempen, een klein vierde in de Ardennen. ‘Daar zijn nog pareltjes te vinden, maar aan de kust zijn de gouden jaren stilaan voorbij’, vreest Geert Maes. ‘Uitzicht op zee is onbetaalbaar geworden: voor een studiootje tel je al snel 200.000 à 250.000 euro neer. Al is de verkoop een beetje teruggevallen, het blijft zogoed als zeker dat wie vandaag iets koopt in een badstad, het morgen kan verkopen voor een betere prijs.’
Omdat onze kustlijn stilaan is volgebouwd, trekken Vlaamse projectontwikkelaars steeds dieper het hinterland in. Of zoeken ze hun heil in Noord-Frankrijk. Bouwonderneming Vanhaerents zette 170 appartementen en 200 woningen in Wimereux, op anderhalf uur rijden van Gent. ‘Ook in Noord-Frankrijk stijgen de prijzen, maar het is er nog altijd 20 procent goedkoper dan aan de Belgische kust’, zegt commercieel directeur Lode Waes. ‘Wij verkopen vooral aan Belgen die op zoek zijn naar rust en natuur. Door de strakke regelgeving zal de Noord-Franse kust nooit zo hectisch zijn als de Belgische. Vergelijk het met De Haan bij ons: eerder villaatjes dan hoge flatgebouwen.’
VERREKIJKER
Hoewel een op de tien Belgen een buitenverblijf koopt in exotische oorden als Thailand, Brazilië of Dubai, is Frankrijk nog altijd veruit het populairst, weet Geert Maes van Second Place. ‘Het is de place to be, maar vooral een droom. Er zijn wel regionale verschillen, maar Frankrijk is duur. Voor een huis in de Provence betaal je minstens 500.000 euro, tenzij je een ruïne koopt en van nul af aan opbouwt. Dan kun je nog wel je slag slaan.’
In Spanje, het op een na populairste land, groeide de vastgoedmarkt de voorbije tien jaar exponentieel. Intussen zit ze echter in een neerwaartse spiraal, onder meer door de lakse kredietpolitiek van de Spaanse banken. Volgens experts worden de excessen nu gecorrigeerd, maar Spanje zal duur blijven. ‘Zon en zee werden beloofd, maar soms moest je een verrekijker nemen om het water te kunnen zien’, zegt Maes. ‘Ik schat dat de malaise nog twee à drie jaar aanhoudt. Wie wil investeren in Spanje wacht beter nog even af.’
Wat Spanje tien jaar geleden was, is Turkije nu. Volgens een enquête onder de bezoekers van Second Place in 2007, verdringt Turkije Italië van de derde plaats en laat het ook Portugal achter zich. De Turkse troeven? De gastvrijheid, het klimaat en de scherpe prijzen, zegt vastgoedmakelaar Xavier Papillon. ‘In Bodrum en Antalya betaal je voor een appartement in de eerste lijn met uitzicht op zee gemiddeld 200.000 à 300.000 euro. De markt is er stilaan verzadigd, maar in de provincie Mersin, aan de laatste baai in het zuidoosten, kost datzelfde appartement gemiddeld 100.000 euro. Niet in de eerste lijn heb je er al een luxeappartement voor 55.000 euro. Mersin is toeristisch gezien nog een maagdelijk gebied.’
In Turkije stijgen de vastgoedprijzen verschroeiend snel, met 20 procent per jaar. Sommige analisten waarschuwen voor de instorting van de markt, zoals dat met Spanje gebeurde. Papillon relativeert: ‘Soms zijn de prijzen inderdaad exuberant hoog, maar wie in de eerste lijn koopt, verliest zijn investering nooit. Zelfs niet in Spanje. De woningen waarvan de waarde daalt, liggen in het achterland.’
En Turkije is ver weg. Behalve de bereikbaarheid lijkt ook de taalbarrière een nadeel. Eric Wellekens, die er eind 2007 een appartement kocht, ondervindt er nauwelijks last van: ‘Ik ben er deze zomer geweest. Om ons verstaanbaar te maken, kwamen er soms tekeningen aan te pas, en verder behielpen we ons met het Engels.’ Hij reist naar Mersin met het vliegtuig vanuit Düsseldorf. ‘Als je op tijd boekt, kost een ticket in het hoogseizoen 340 euro. Maar ik geef je op een briefje dat iemand die op hetzelfde moment als ik naar Zuid-Frankrijk vertrekt nog in Lyon staat terwijl ik al in mijn appartement zit.’
TOSCANE ZONDER CYPRESSEN
De verkoop van vakantiewoningen in Cyprus en in Griekenland lijkt moeilijk op gang te komen, Florida (VS) daarentegen loopt als een trein. ‘Onze verkoop is in vergelijking met vorig jaar vervijfvoudigd, vooral door de lage dollarkoers’, zegt makelaar Glenn Pierloot van Villaplanner.
Een andere groeimarkt is die van tweede verblijven in Oost-Europa. Kroatië, dat zich etaleert als een oase van luxe en zon, is al enkele jaren aan een opmars bezig. Ook Hongarije, Tsjechië, Slowakije en vooral Bulgarije doen het goed. De prijzen zijn er scherp, zegt Geert Maes. ‘Het nadeel, of voordeel, is dat het er nog relatief ongerept is. Wie een toeristisch sterk ontwikkelde bestemming zoekt, is er niet aan het juiste adres.’
Het leven in Bulgarije is naar westerse normen spotgoedkoop. Behalve in plaatsen als Varna, die stilaan op Benidorm lijken. ‘In een dorpje op het platteland eet je voor 10 euro met z’n vieren in een restaurant. Het gemiddelde loon schommelt in Bulgarije rond de 500 leva (250 euro) per maand. Het is soms beschamend’, geeft Ronnie Marynissen van het agentschap Sunny Bulgaria toe. ‘Door de toeristische expansie aan de kust lopen de dorpen in het binnenland leeg. Mooie boerderijen en wijngaarden raken verwaarloosd, maar vaak zijn het buitenkansjes. Een vervallen boerderij met 3000 vierkante meter grond vind je er voor minder dan 10.000 euro. Via een lokale advocaat kopen wij zoiets op, renoveren het, regelen het papierwerk – geen sinecure in Bulgarije – en verkopen het in België voor 90.000 euro. Het Bulgaarse platteland is als Toscane, maar dan zonder cipressen.’
Wie een tweede verblijf koopt in Bulgarije, doet dat volgens Marynissen eerder om er met vakantie te kunnen gaan dan als een investering. Bulgarije zit in de lift. ‘Van de tien mensen die we mee op prospectie nemen naar Bulgarije, zijn er negen die kopen. Onder hen ook zakenmensen, die later klanten op reis sturen naar hun buitenverblijf.’
VERLIEFD
De makelaars zwijgen er in het openbaar zedig over, maar beamen dat er in de wereld van de tweede verblijven heel wat zwart geld omgaat. In principe moeten inwoners van de Belgische staat spontaan al hun onroerende goederen aangeven op hun belastingaangifte, ook dus hun optrekjes in het buitenland. Daarover bestaan echter geen betrouwbare cijfers, waardoor het moeilijk te controleren is. In een parlementaire vraag van 9 april 2008 informeerde Kamerlid Dirk Van der Maelen (SP.A) naar het aantal spontane aangiften voor het aanslagjaar 2006. Hoewel minister van Financiën Didier Reynders (MR) diezelfde maand een antwoord had moeten geven, liet hij nog niets van zich horen. ‘We doen ons best, maar we hebben de cijfers nog niet gekregen van de administratie’, is de verklaring die zijn woordvoerster Sophie Van Malleghem geeft. Eind augustus diende Van der Maelen opnieuw een vraag in, ditmaal naar de spontane aangiften van aanslagjaar 2006 én 2007.
Grote liefde zal het tussen hem en Reynders nooit worden, maar moet het wel zijn tussen de koper en zijn tweede verblijf. ‘Het is als met een vrouw: je mag niet over één nacht ijs gaan, maar het is een goede investering. Je moet er verliefd op zijn – niet alleen in de zomer – en er een aantal jaren mee doorgaan. Enfin, dat is toch de bedoeling’, besluit Geert Maes.
DE NAJAARSEDITIE VAN SECOND PLACE VINDT PLAATS VAN VRIJDAG 26 SEPTEMBER TOT ZONDAG 28 SEPTEMBER IN BRUSSELS EXPO (PALEIS 3)
WWW.SECONDPLACE.BE
DOOR JAN JAGERS
