Volgens een nieuw rapport kiezen steeds meer jonge mensen voor een loopbaan in het onderwijs.

Het volledige Arbeidsmarktrapport 2003 op www.ond.vlaanderen.be.

Twee jaar geleden werd echt alarm geslagen. Er waren te weinig leraren en er waren ook te weinig jonge mensen die leraar wilden worden. Daar zou nu verandering in komen, zegt het derde ‘Arbeidsmarktrapport onderwijs’.

De demografische gegevens zijn duidelijk. Minder kinderen in de kleuterklassen, maar veel meer in het secundair onderwijs. In die klassen staat een steeds ouder wordend lerarenkorps. Vanaf 2005 gaat een grote groep leraren met pensioen of vertrekt vervroegd (56 jaar voor kleuterleiders, 58 jaar voor onderwijzers, regenten en licentiaten) uit het onderwijs. De hele herrie rond de uitstap op 55 jaar (in schooljargon TBS55+) zorgde even voor wat meer leraren, maar vanaf 2005 is dat effect uitgewerkt.

Even duidelijk is dat het aantal jongeren dat zich inschrijft in de lerarenopleidingen spectaculair stijgt, behalve dan aan de universiteiten. De campagne ‘Word leraar’, de loonsverhoging van drie procent en de vervangingspool die beginnende leraren werkgarantie biedt voor een jaar, zullen daar zeker in mee spelen. Effecten ook nog die versterkt worden door de perceptie van een slechte economische toekomst, die altijd mensen naar de veiligheid van een vaste baan dirigeert. Het onderwijs kan die leveren.

Werk is daar zeker: bij kleuterleiders is een klein overschot, maar in het lager en secundair onderwijs zijn leraren te kort.

Dat tekort wordt opgevangen door grotere klassen te maken, leraren (betaalde) overuren te laten doen, mensen aan te nemen die niet het vereiste diploma hebben – kleuterleiders in het lager onderwijs, regenten in het hoger secundair – en halftijds werkenden te vragen om voltijds te gaan werken. Leraren die al met pensioen waren, kunnen ook terug in het onderwijs, maar interesse bestaat daar duidelijk niet voor.

De combinatie van beide gegevens – meer studenten in de lerarenopleiding en een lerarentekort op alle niveaus – lijkt aan te geven dat we ons geen zorgen hoeven te maken. Even op de tanden bijten en over enkele jaren is er geen lerarentekort meer.

Alleen klopt dat niet. Van alle jonge mensen die beginnen aan een lerarenopleiding studeert maar de helft af. De afgestudeerden beginnen wel vrijwel allemaal in het onderwijs, maar na vijf jaar onderwijs houdt een derde van hen het voor bekeken. Dat geldt voor heel Vlaanderen, maar vooral voor scholen in de grote steden.

Waarom leraren het onderwijs zo snel verlaten, wordt nog onderzocht.