Walter Godefroot, ploegleider van Telekom, is zonder kopman en met veel twijfels aan de Ronde van Frankrijk begonnen.
Vroeger heb ik wel eens beweerd dat wij de mooiste job van de wereld hebben. Overal waar je kwam, was het kermis en zag je alleen maar blije gezichten. Maar dat is intussen anders.”
Met gemengde gevoelens is Walter Godefroot, de routinier van de Belgische sportbestuurders, vorige zaterdag aan de Tour begonnen. Eerst werd zijn Telekom-ploeg in het Duitse weekblad Der Spiegel van systematisch dopinggebruik beschuldigd, vervolgens haakte kopman Jan Ullrich met knieproblemen af. Godefroot trekt nu de kaart van spurter Erik Zabel, de drievoudige winnaar van het puntenklassement.
Volgens Godefroot zullen de gebeurtenissen van de afgelopen maanden hun sporen nalaten. “Niet zozeer bij het grote publiek, dat laat na een tijdje alles wel over zich heen waaien. Maar wel bij de sponsors. Ik verwacht dat verschillende van hen zich gaan terugtrekken. Ik weet bijvoorbeeld dat een heel groot Zwitsers bedrijf de intentie had om in 2000 een topploeg op te richten, en die plannen meteen heeft opgevouwen toen vorig jaar in de Ronde van Frankrijk dat schandaal losbarstte. Minder sponsors betekent dat er minder geld te verdienen valt. Ik zie de toekomst niet rooskleurig in.”
Eind 2001 beëindigt Walter Godefroot zijn contract. Dan wil hij, na een carrière van 15 jaar als renner en 22 als ploegleider, ermee stoppen. De onfrisse verhalen van het laatste jaar hebben de 56-jarige Gentenaar murw gemaakt. Maar hij minimaliseert de feiten niet.
Walter Godefroot: Als in de Ronde van Italië blijkt dat Marco Pantani een hematocrietwaarde van 52 heeft terwijl er maar 50 is toegelaten, moet je daar vragen bij stellen. Vooral ook omdat die hematocrietwaarde na een opeenvolging van inspanningen normaal gezien daalt. Het is niet bewezen dat Pantani epo heeft gebruikt, maar het is wel heel waarschijnlijk. De vraag rijst dan: heeft hij daarmee zo’n grote misdaad begaan? In het langlaufen is de toelaatbare hematocrietwaarde 54. Er worden kennelijk verschillende normen gebruikt.
Maar Pantani overtreedt wel de reglementen.
Godefroot: Daarvoor wordt hij ook twee weken geschorst. Ik vind: alles wat nu in de wielersport gebeurt, is een weerspiegeling van de maatschappij. We leven in een farmaceutische samenleving. Kijk naar wat er wordt gevonden bij een inval in een discotheek. En hoeveel grote drugsvangsten zijn er de afgelopen jaren niet geweest?
Het stoort me mateloos dat er in de sport telkens weer naar de wielrennerij wordt gewezen. Vincent Rousseau pleitte enkele jaren geleden voor de invoering van bloedcontroles in de atletieksport. Hij zag te veel abnormale zaken. Er zijn nog altijd geen bloedcontroles in de atletiek. Jacques Rogge wijst wel de wielersport terecht, maar wat heeft het olympisch comité gedaan met die uitspraken van Rousseau? Niets.
Dat maakt de wielersport nog niet properder.
Godefroot: Alles draait rond de vraag waar de medische begeleiding stopt en de doping begint. In een tent slapen op drieduizend meter hoogte, is dat doping of begeleiding? De dokters spreken elkaar tegen. De ene vindt zoiets doodnormaal, de andere noemt je een halve moordenaar omdat je zoiets toelaat. Zelfs over de gevolgen van het gebruik van epo bestaat geen sluitende mening. Wellicht kunnen alleen nierspecialisten dat over een paar jaar goed analyseren. Nu, middelen gebruiken die een uitwerking op het bloed hebben, is natuurlijk nooit verantwoord.
En de discussie over wat doping is en wat niet, hoeft ook niet. Er zijn reglementen.
Godefroot: Die worden ook gevolgd. Anders gaan ze op de voorlaatste dag van de Ronde van Italië de winnaar niet uit de koers zetten. Geen sport heeft zulke strenge reglementen als het wielrennen. De week voor Milaan-Sanremo is onze ploeg vier keer gecontroleerd. De dag voor de wedstrijd werden we om halfvijf ’s ochtends uit ons bed getrommeld. Ze zouden in veel andere sportdisciplines niet moeten proberen. En wij ondergaan dat maar.
Waar ik me aan erger, is dat het voorgesteld wordt alsof in de wielersport de grootste misdadigers van de wereld rondlopen. Denk aan de heisa toen de Mapei-ploeg ondervraagd werd tijdens de Driedaagse van De Panne. Het was alsof de wereld stilstond. Terwijl het om vijf pullen amfetamines ging. Of neem de affaire met Frank Vandenbroucke. Die leek in de media tien keer belangrijker dan de oorlog in Kosovo. Het evenwicht in de berichtgeving is volledig zoek.
Vandenbroucke beweert dat hij niet wist wat hij nam. Is dat geloofwaardig?
Godefroot: Ik kan me niet voorstellen dat er één renner is die niet weet wat ze hem geven. Dat Vandenbroucke bij een man gaat die zelfs geen dokter is, dat gaat mijn verstand te boven. De drang om te presteren, is kennelijk heel groot.
Volgens Willy Voet zit het hele peloton aan de doping. En gaat het er alleen om middelen te vinden die het verboden spul maskeren.
Godefroot: Dat geloof ik niet. Als dat zo is, zou er toch niemand gepakt worden. Voet stelt het voor alsof kampioenen alleen in laboratoria gekweekt worden. Als het zo gemakkelijk gaat, dan zouden er veel grote kampioenen zijn.
Verzint Voet al die verhalen?
Godefroot: Dat zeg ik niet. Vele verhalen zullen wel kloppen. Maar hij overdrijft. Hij giet er sensatie bovenop om de verkoopcijfers op te drijven. Hij wil vooral veel geld verdienen aan dat boek. Ik heb gehoord dat hij ook geld vraagt voor ieder interview.
Voet spaart in zijn boek ook de Telekom-ploeg niet. En het verhaal in Der Spiegel loog er ook niet om.
Godefroot: Ik heb tegen dat blad juridische stappen gezet. Wat ze gedaan hebben, vind ik heel grof: zonder het minste bewijs een ploeg bekladden. Ik heb me laten vertellen dat twee journalisten van het blad tien maanden de tijd kregen om uit te zoeken wat er bij Telekom verkeerd loopt. En dan komen ze dus met een aantal anonieme getuigenissen, met pure verzinsels.
Het zijn wel altijd dezelfde verhalen.
Godefroot: Ik zeg je met de hand op het hart: als de gezondheid van de renners in gevaar komt, dan houdt het voor ons op. Als Ullrich in de Ronde van Duitsland valt, dan rijdt hij niet verder. Ook als de dokter zegt dat het misschien wel kan als we de wonde goed dichtkleven. Sorry, nee. We zetten de gezondheid van de renners niet op het spel. Ook niet qua medische begeleiding. Op dat gebied werken we intensief samen met de universiteit van Freiburg. Net zoals Telekom ook aan het Duits olympisch Comité geld geeft om supplementaire dopingonderzoeken te doen. En als er in onze ploeg iets zou gebeuren zoals met Pantani, dan stoppen wij op het einde van het seizoen gegarandeerd.
Hoe moeilijk was het om je in deze omstandigheden op de Ronde van Frankrijk voor te bereiden?
Godefroot: Ik ben er niet met enthousiasme aan begonnen. Vroeger keek ik uit naar de Tour. Nu spoken de gebeurtenissen van vorig jaar door mijn hoofd. Ging het vorig jaar niet om een politieke afrekening? De Tourorganisatie is politiek anders georiënteerd dan de huidige machthebbers in Frankrijk. En dat Antenne 2 aanwezig was op het moment van de inval in het hotel waar de TVM-ploeg verbleef: die stonden daar in groot ornaat, compleet met schotelantenne. Ze waren duidelijk getipt, dat is toch niet meer normaal? Het heeft allemaal zulke waanzinnige proporties aangenomen: vuilnisbakken die worden leeggemaakt, journalisten die kamers doorsnuffelen.
Intussen is Telekom aan de Ronde van Frankrijk begonnen zonder Jan Ullrich. Wat scheelt er toch met hem?
Godefroot: Hij sukkelt met de knie. Ik kan hem geen enkel verwijt maken.
Maar hij heeft zich dit seizoen weer weinig laten zien. Heeft dat te maken met een gebrek aan beroepsernst?
Godefroot: Laten we zeggen dat in Ullrich niet echt het heilige vuur brandt. Hij is niet zo gedreven. Vooral in de winter heeft hij de neiging om goed te eten, een glaasje wijn te drinken. Dan stijgt zijn gewicht te gemakkelijk. En hoe ouder je wordt, hoe lastiger dat overgewicht weg te werken valt.
Twee jaar geleden zei je: Ullrich heeft niet te mentaliteit van een kopman. Te rustig, te onverschillig.
Godefroot: Dat is nog niet echt veranderd. We moeten daar na het seizoen eens over praten.
Het is niet dat Ullrich niet kan afzien. Hij heeft de afgelopen weken weer met zijn vroegere trainer gewerkt, Rolf Becker. Die volgt hij plichtsbewust, dat is nog de discipline van het vroegere Oost-Duitsland. Dan gaat Ullrich wél door de pijngrens, dan drijft zijn karakter wél boven. Maar Ullrich kan dat moeilijk opbrengen voor een langere periode.
En kan hij veranderen?
Godefroot: Hij zal zich wel aanpassen. Ik denk dat hij zijn zwakheden nog niet kent.
De ploeg rijdt nu voor Zabel.
Godefroot: Ik verwacht veel van Zabel. Vorig jaar won hij de groene trui quasi zonder steun van de ploeg. Nu zal er voor hem worden gewerkt. Bovendien is Zabel rustiger geworden. Vroeger kon hij uithalen naar het personeel als hij verloor. Ik heb hem gezegd dat niemand nog iets voor hem zou willen doen, als hij die houding niet veranderde.
Het moet niet gemakkelijk zijn om iedereen tevreden te houden.
Godefroot: Het valt wel mee. Bovendien hou ik me niet zoveel met de renners bezig. Ik heb de sportieve leiding. Dat betekent: als het slecht gaat, dan ligt dat aan mij. En als het goed loopt, is het dankzij veel mensen. De twee sportdirecteurs, Rudi Pevenage en Frans Van Looy, verrichten uitstekend werk. En ik heb altijd gezegd: voor mijn zestigste geef ik het stuur uit handen. Nu zal dat wat vroeger gebeuren.
Door al die heisa.
Godefroot: Dat heeft een rol gespeeld. Toen ik een Duits industrieel vertelde wat er vorig jaar in de Tour allemaal gebeurd is, was zijn conclusie dat er in de wielersport geen lobby is. Hij kon zich niet indenken dat zoiets bij de Duitse nationale voetbalploeg zou gebeuren. Dat die in die omstandigheden nog verder zou voetballen.
En? Is er geen lobby in de wielersport?
Godefroot: Dat weet ik niet. Het wielrennen blijft de sport van de werkende mens. Als dusdanig zijn we kennelijk kwetsbaar. Heel anders dan bij een elitesport. Dat moet je gewoon vaststellen.
Jacques Sys
