Hubert van Humbeeck

Met zijn nieuwe status van Europese politieke ster reist Guy Verhofstadt deze week alweer naar Moskou. De verdediger van de kleine landen in de Europese Unie gaat er op bezoek bij Vladimir Poetin, die ondertussen wel zal weten dat de Belg na de top in Nice van het Balticum tot in Roemenië de hemel werd ingeprezen. Verhofstadt koestert zich graag in de warmte van de lof die hem om zijn hardnekkige houding in Nice werd toegezwaaid: eerst hanteerden enkelen van zijn collega’s gul het wierookvat, daarna de belangrijkste Europese media.

Het heeft even geduurd, maar ze kennen Verhofstadt nu in de Unie. Alle verhoudingen in acht genomen, deed Nice een beetje denken aan dat congres van de PVV in 1979 in Kortrijk. De toenmalige jongerenvoorzitter en enkelen van zijn kompanen wilden daar een radicaal-liberaal manifest goedgekeurd krijgen, en ze slaagden daar bijna nog in ook. Het congres moest met twee dagen worden verlengd om de storm die door de jonge Verhofstadt was aangeblazen tot bedaren te brengen.

Dit gezegd zijnde, kon de premier het succesje – de internationale erkenning die hem na de top te beurt viel – ook goed gebruiken. Zijn coalitie sukkelt al maanden met enkele belangrijke dossiers, waar zo op het oog weinig schot in komt. De politiehervorming baart grote zorgen. De belastingverlaging is over zoveel jaren gespreid dat de burger er niet meteen soelaas van moet verwachten. De nieuwe ambtenarij botst met de oude. De drugsnota is in een werkgroep gestopt. De Volksunie moppert over de uitvoering van het Lambermontakkoord. Er wordt in ijltempo geprobeerd om de toevloed van asielzoekers onder controle te brengen.

Dat laatste probleem had overigens, tussen twee haakjes, best wat aandacht mogen krijgen in de marge van de bijeenkomst in Nice. Mensen van buiten de Unie kunnen normaal gesproken België alleen in als ze zwemmen of vliegen. Of als de buurlanden – die allemaal deel uitmaken van de Schengengroep – laks omspringen met de afspraken die werden gemaakt. Wat dus duidelijk het geval is.

Hoe dan ook wil Verhofstadt alles niet te lang na nieuwjaar op een rij hebben: klaar om te worden gestemd of uitgevoerd. Het is zaak om zich snel op het Europese voorzitterschap van de EU, in de tweede helft van 2001, te kunnen concentreren. De premier wil de vijftien staatshoofden en regeringsleiders aan het eind daarvan, over minder dan een jaar, een Verklaring van Laken laten ondertekenen over de toekomst van de Unie – en dat opzet mag niet mislukken. Laken moet de kers op de taart worden van de eerste helft van deze ambtstermijn, waarna Verhofstadt zich helemaal op het verkiezingsjaar 2003 kan toeleggen.

In 2000 kwam zijn gloriedag in ieder geval te laat: in het referendum voor de mensen van het jaar van Knack en VTM moest de premier het met ruim verschil afleggen tegen Steve Stevaert. De charmante Limburger ging ook de voorbije maanden op zijn elan door. Bij de gemeenteraadsverkiezingen behaalde zijn kartellijst van socialisten en groenen in Hasselt een volstrekte meerderheid. Desalniettemin nam hij de CVP en de SP achteraf mee in de coalitie. Zijn sterkste nummer voerde hij wellicht toch een jaar eerder op. Stevaert nam de zwaar aangeslagen SP na de nederlaag van juni 1999 bijna alleen onder de arm om ze in de paarse coalitie te loodsen. Het is aan dat manoeuvre te danken dat de SP sowieso nog een toekomst heeft.

Het zou fout zijn om Steve Stevaert niet ernstig te nemen, ook al gaat het hem ogenschijnlijk allemaal zo gemakkelijk af. Hij wekt de indruk dat politiek een heel natuurlijk proces is, waarbij de speelse logica het altijd haalt – als ze tenminste een kans krijgt. Stevaert praat niet over vernieuwing, hij vernieuwt waar het kan.

Het grote voordeel van mensen zoals Verhofstadt (‘Vernieuwen? Ik ben daar zeer gedreven in’) en Stevaert is dat het veld altijd in beweging blijft. Dat de politiek in Vlaanderen weer het vermogen heeft om te verrassen. Bovendien zette ACW-voorzitter Theo Rombouts het denken op een nieuw spoor, met zijn verklaring dat zijn organisatie haar houding tegenover de CVP zou herzien. Het zoeken naar een nieuwe samenhang is overal bezig. Soms onhandig in het licht van de schijnwerpers, soms rustig op de achtergrond proberen mensen met belangstelling uit alle partijen te vatten waar het in deze tijd om gaat. In de hoop dat een nieuwe eeuw ook een nieuw begin betekent.

De directie en de redactie van Knack wensen u een prettige kerst en een gelukkig nieuwjaar.

Hubert van Humbeeck

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content