Magda Lambert werd in november door CVP-voorzitter Stefaan De Clerck aangezocht om zijn bijenkorfoperatie in goede banen te leiden. Bij de aanvang van het gesprek wil ze vooral graag toelichten waarom ze toen heeft toegehapt.
‘Twee belangrijke uitgangspunten hebben mij enthousiast gemaakt voor het plan van de voorzitter.’ Dit wordt een sociologenbabbel waarschuwt ze. Magda Lambert werkte voordien onder meer als sociologe aan de Katholieke Universiteit Leuven, vandaar. ‘Het eerste uitgangspunt is dat veranderingen in de samenleving onvermijdelijk zijn. Je kunt ze wel wat sturen, maar niet tegenhouden. Daaruit volgt dat structuren, zoals partijstructuren, zich aan die veranderingen moeten aanpassen en niet omgekeerd. Het tweede uitgangspunt is dat politieke partijen belangrijk zijn voor een goede werking van de democratie. Partijen verkondigen een boodschap en proberen daarmee mensen te overtuigen, in samenwerking met verenigingen en organisaties. Mij gaat het er dus niet om dat partijen moeten worden afgeschaft. Maar als de CVP echt wil vernieuwen, moet ze wel opnieuw aansluiting vinden bij de veranderende samenleving.’
‘Een partij bestaat altijd uit een organisatie, de afdelingen en geledingen, en een beweging of basis. Waar zitten de zwakke plekken van de CVP? Op het vlak van de organisatie heeft de CVP jarenlang al haar energie gestopt in het besturen, waardoor ze de uitbouw van een goed presterende organisatie heeft verwaarloosd. Met goed presterend bedoel ik een organisatie die horizontaal denkt en werkt met een overlegcultuur. Op het vlak van de beweging zit het probleem in een andere hoek. De CVP hoefde in het verleden nooit echt moeite te doen om haar basis te mobiliseren. De grote zuil van christelijke organisaties en verenigingen sloot zich immers spontaan bij de partij aan. Nu de kerkelijkheid sterk terugloopt en de zuilen uit hun ideologische keurslijf breken, neemt die spontane toelevering af. Met als gevolg dat de CVP voor het eerst zelf op zoek moet gaan naar een basis.’
En omdat de CVP de lovenswaardige poging onderneemt de partijstructuren met de tijdgeest in overeenstemming te brengen, heeft ze de opdracht – ‘een heel avontuur’- aanvaard. Met de vraag hoe het verder moet met de klassieke structuren en de inhoudelijke vernieuwing van de partij, houdt Lambert zich niet bezig. Haar taak beperkt zich tot het uitdenken en organiseren van de bijenkorven, teneinde de afkalvende partijbasis opnieuw te doen groeien.
Bijenkorven hebben een echte meerwaarde, vindt Lambert. ‘In de bijenkorven zullen mensen zich, los van politieke druk, maatschappelijk kunnen engageren. Je hoeft geen partijkaart op zak te hebben, er wordt niet aan carrièreplanning gedaan.’ Ook de soepele werkwijze van de bijenkorf, het zogeheten ‘netwerken’, biedt tal van voordelen: ‘Geen wekelijkse vergaderingen en eindeloze palavers. Heel wat problemen kunnen snel worden opgelost via telefoon of e-mail. Dat past ook veel beter in de tijdsbesteding van de mensen.’ En hoe meer mensen naar de bijenkorf komen, hoe groter het gezamenlijke netwerk dat kan worden ingeschakeld om bijvoorbeeld ‘een speelplein te laten aanleggen of ouderen uit hun eenzaamheid te halen.’
Han Renard Patrick Martens
