Hadep-voorzitter Ahmet Turan Demir, over het eeuwige botsen van Koerden en Turken.

Vóór de Hadep-partij was er de DEP. Haar verkozenen in het Turkse parlement werden eruit gegooid zo gauw ze hun mond openden, en opgesloten voor hoogverraad en separatisme. De partij werd verboden. Voorzitter Ahmet Turan Demir wist dat ook zijn Hadep verboden zou worden. De nieuwe partij, feniks uit de as, zou Dehap heten. Ze bestond al, haar affiches hingen al aan de muur.

Waarom deze vervolging?

AHMET TURAN DEMIR: Het gerecht beweerde dat Hadep een heruitgave was, onder een andere naam, van een reeds verboden partij, door dezelfde mensen. En dat Hadep de legale vleugel van een illegale organisatie was, waarmee ze relaties zou hebben.

De eerste bewering lijkt wel juist te zijn. En de tweede?

TURAN DEMIR: De PKK, buiten de wet gesteld en nu Kadek genoemd, heeft vijftien jaar lang een gewapende strijd gevoerd tegen Turkije. De PKK heeft veel invloed bij de Koerdische bevolking. Onze partij, Hadep, concentreert zich op de Turkse problemen met de democratie, en meer speciaal met de Koerdische kwestie. Daarom hebben ook wij veel invloed bij de Koerden. Maar de Koerden die ons steunen, steunen veelal ook de PKK. Dat is zowat de relatie tussen ons.

Wat zal Hadep doen in de oorlog?

TURAN DEMIR: Wij zijn tegen de oorlog. Maar als Turkije het noorden van Irak aanvalt, denk ik dat de oorlog ook in Turkije zélf zal beginnen. De Iraakse Koerden van KDP en PUK hadden een goede relatie met Turkije, maar dat is onlangs veranderd. Nu zeggen ze dat ze, als Turkije Noord-Irak bezet, tegen Turkije zullen vechten.

Turkije wil onder meer Noord-Irak binnenvallen om de Kadek op te ruimen, die vier jaar geleden een bestand heeft afgekondigd en zich daar heeft teruggetrokken. Als dat gebeurt, zullen die drie hoofdgroepen in Noord-Irak zich verenigen tegen Turkije. Overigens heeft de Kadek al gezegd dat zij, als Turkije haar zou aanvallen, de oorlog zou herbeginnen, niet alleen in het zuidoosten, maar in héél Turkije en in de Turkse grootsteden. De afgelopen vijftien jaar oorlog hebben Turkije honderd miljard dollar gekost. Een nieuwe oorlog in Turkije zal de economie doen instorten.

Over wat voor oorlog in Turkije hebt u het dan?

TURAN DEMIR: Een burgeroorlog tussen Turken en Koerden. Dit zijn scenario’s, geen intenties: oorlog is niet goed. Kijk, Kadek heeft in Irak misschien tienduizend gewapende strijders, maar hier in Turkije heeft ze miljoenen aanhangers.

Als de Iraakse Koerden in de oorlog een soort federale regeling kunnen bedingen, hoe zal dat uw situatie beïnvloeden?

TURAN DEMIR: Nu zegt Turkije dat de Koerden geen natie zijn. Komt er een federale status in Noord-Irak, dan zal die houding moeten veranderen. Turkije zal dan moeilijk kunnen uitleggen waarom het niet dezelfde rechten aan zijn eigen Koerdische burgers kan geven.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content