Wie Opel in Europa wil redden door het los te koppelen van het noodlijdende General Motors in Amerika, staat voor een loodzware klus.
Vorige zaterdag maakte de Duitse regering bekend dat ze bereid is om 5 miljard euro in het Duitse Opel te pompen, maar dan wel onder strenge voorwaarden: ze wil er zeker van zijn dat de euro’s voor Opel niet verdwijnen in de diepe put van het doodzieke Amerikaanse moederbedrijf General Motors. GM moet dan ook een solide reddingsplan kunnen voorleggen, maar dat is er momenteel nog niet. Bovendien willen de Duitsers de garantie dat Opel, eventueel in een Europese divisie met het Britse Vauxhall, alleen kan overleven. Maar ook die garantie hebben ze nog altijd niet.
Een grote verrassing kan dat voor hen nochtans niet zijn. Toen ze in november vorig jaar de eerste contacten gingen leggen in Detroit, met inhet achterhoofd een afsplitsing van de Europese divisie, was de ontnuchtering groot. Opel blijkt helemaal verstrikt te zitten in het juridische kluwen van General Motors, waardoor de precieze verhoudingen tussen beide nauwelijks te achterhalen zijn. Bovendien heeft Opel geen eigen rekening meer, wat het bijna onmogelijk maakt om het bedrijf in de boekhouding van GM te traceren. Welke omzet Opel draait, welke winst of welk verlies het boekt: geen van die cijfers staan nog vermeld in de tussentijdse resultaten van GM.
Schokkender nog is dat Opel niet langer beschikt over de patenten van de auto’s die het in zijn eigen onderzoekscentrum in Rüsselsheim ontwikkeld heeft. Dat meldde althans de gezaghebbende Duitse krant Frankfurter Allgemeine Zeitung. De patenten zijn vier jaar geleden door GM ondergebracht bij dochtermaatschappij GM GTO in de Amerikaanse staat Delaware, schrijft de FAZ. Dat zou dus betekenen dat Opel, als het zich van het moederbedrijf heeft afgescheurd, voor elke auto die het fabriceert een licentievergoeding moet betalen aan GM. Is de Duitse overheid, laat staan de Vlaamse, bereid om geld te pompen in een autoconstructeur zonder eigen patenten en naar verluidt ook zonder een toereikend budget om nieuwe modellen te ontwikkelen?
De Europese divisie van GM afsplitsen van het Amerikaanse moederbedrijf ligt dus veel minder voor de hand dan je zou denken. Het moederbedrijf balanceert op de rand van het faillissement. ‘Zolang er niet meer duidelijkheid bestaat over de toekomst van het Amerikaanse GM, heeft het ook geen zin om de Europese bedrijven uit het concern te lichten’, waarschuwt de Europese commissaris voor Industrie- en Ondernemingsbeleid Günter Verheugen.
Hoe het ook zij, in de delen die blijven voortbestaan, zal er gesaneerd moeten worden. Dat zegt ook voormalig Europees commissaris Karel Van Miert, die destijds rond de tafel zat met alle Europese vertegenwoordigers van de noodlijdende staalsector. ‘De capaciteit reduceren was toen een van de mogelijkheden om de sector erbovenop te helpen’, zei hij in een interview in de krant De Tijd. Dat is nu niet anders. Hij verwijt de huidige Europese Commissie wel een gebrek aan initiatief. ‘Als we het probleem op Europees niveau hadden kunnen aanpakken, hadden we vandaag veel sterker gestaan’, zegt Van Miert. Nu heeft Duitsland het voortouw genomen en zijn economisch weldoordachte en noodzakelijke maatregelen ondergeschikt aan het vermijden van politiek gezichtsverlies.
door Ingrid Van Daele
