Kim De Gelder, een twintigjarige jongeman uit Sinaai, trok een spoor van geweld door Dendermonde. De dader had zijn aanval op het kinderdagverblijf Fabeltjesland goed voorbereid. Maandag werd hij ook in verdenking gebracht van de moord op een bejaarde vrouw in Beveren.

De koude regen deerde hem niet. Vrijdagochtend 23 januari 2008. Het weer was guur. Hij stapte uit de deur van zijn appartement in een nieuwbouwwijk in Sinaai-Waas. Hij woonde er nog maar sinds oktober. De buren kenden hem niet en hij kende de buren niet. Hij zat meestal voor zijn computer. In de meeste familiewoningen waren de gordijnen al open. De speeltuin om de hoek lag er verlaten bij. ‘De kinderen hebben mijn haar met groene graffitiverf bespoten. Ik heb ze dan maar ros geverfd’, had hij enkele weken geleden tegen een collega gezegd.

Nu had hij ros geverfd haar, kortgeknipt in pieken. Hij zag er wit uit. Zijn ogen donker omrand.

Hij nam zijn fiets en draaide de bocht om. Hij reed voorbij de speeltuin van de kleuterschool ‘Wijntje’ in Sinaai-Waas. Hij fietste voorbij het kinderdagverblijf ‘Het klein stationneke’.

Hij passeerde de frituur ‘1000 appels’. Hij reed voorbij de villa Pyramide, waar alleen ’s avonds blauw en rood licht voor de vensters brandt. Hij reed voorbij de ingang van het industrieterrein Van Remoortel, het groothandelsbedrijf voor bloemsierkunst, decoratie en etalagematerialen. Daar had hij na zijn studie assistent-apotheker een jaar lang gewerkt, in het magazijn. Hij had nooit veel gezegd op het werk, buiten een paar uitzonderlijke dingen.

Hij fietste 18 kilometer ver naar Dendermonde. Hij had een kogelvrij vest aan. Hij droeg een rugzak met minstens drie messen in, een neppistool, een bijl en een kaartje dat hij geprint had van het internet.

Op dat kaartje stonden drie adressen van kinderdagverblijven uit de buurt van Dendermonde, gemarkeerd en genummerd met de getallen 1-2-3.

Kinderdagverblijf Zonneschijn,

Fabeltjesland,

Peuterland.

Drie kinderdagverblijven binnen een straal van ongeveer 1 kilometer.

Even na tien uur kwam hij langs de zijingang van Fabeltjesland de crèche binnen, de ingang die alleen gebruikt wordt voor kinderen die te laat zijn. Fabeltjesland was nummer twee op zijn lijstje. Hij haalde een mes van twintig centimeter lang tevoorschijn.

ZONDER TE BIECHTEN

Tante Marita Blindeman, een vrouw van 53 die al generaties kinderen grootgebracht heeft op de crèche, was de eerste die hij tegenkwam. Hij zei niets anders dan: ‘Ik heb een vraagje.’ Toen stak hij haar met een mes in de keel. De eerste baby’s die hij toetakelde lagen in hun kinderbed te slapen. Hij bracht de messteken in de nek aan. Daarna liep hij naar de kamer waar de kruipertjes zaten te spelen. Een van de opvoedsters probeerde hem tegen te houden. Opvoedsters liepen naar buiten met krijsende kinderen op hun arm, andere kinderen lagen bloedend en vechtend voor hun leven op de grond. Op netlog beschrijft Joyce, 16 jaar en bezig aan haar laatste dag stage in Fabeltjesland, hoe ze er spijt van heeft dat ze niet alle kinderen heeft kunnen helpen.

De miserie begon om 10.05u

We zitten rustig met de kindjes te spelen

Ineens horen we paniek

we gaan kijken

rita vol bloed

hilde roept da er iemand met een mes is

ik zo snel mogelijk de peuters buiten gezet

de moordenaar komt naar buiten

ik kan samen met een kindje gaan lopen

de rest blijft machteloos achter.

10.15

Klootzak bolt het op zen gemakske af,

Ik bel de politie

Haal alle kindjes binnen en we verzamelen samen

5 minuten later is de politie daar

Kindjes zijn er slecht aan toe

Wij iedereen zijn wonden afdekken en zo rap mogelijk opereren

De politiemensen die zeer snel ter plaatse waren, kwamen in een hel terecht. Ze begrijpen niet hoe de man van wie de foto verschenen is in de kranten de dader van zulke gruwel kan zijn. ‘Als je hem zo ziet, zou je hem een zegen geven zonder te biechten.’ Nog altijd barsten mannen met jarenlange dienst in tranen uit als ze beschrijven wat ze zagen.

Vijftien slachtoffers lagen op de grond. Drie van hen stierven: tante Marita, Korneel (9 maanden) en Leon (zes maanden). Tien andere kinderen en twee begeleiders moesten naar verschillende ziekenhuizen in de provincie Oost-Vlaanderen gevoerd worden om chirurgisch behandeld te worden voor hun diepe snijwonden. Een grote politiemacht van 150 mensen ging op zoek naar de dader. Omdat men niet zeker wist of de dader nog elders zou toeslaan, werden alle dagverblijven extra bewaakt. Scholieren mochten tijdens de middagpauze niet uit de scholen. Ouders die hun kinderen op de crèche hadden zitten, stroomden in paniek toe. Sommigen werden opgevangen in café ‘Per Total’. Ze konden alleen maar hopen dat hun kind ongedeerd was. In het crisiscentrum kregen ze de foto’s te zien die van de baby’s gemaakt waren in de ziekenhuizen. Nooit werd er met zoveel angst naar babyfoto’s gekeken.

Rond de middag werd de dader opgemerkt door een fietsende politieagent in het vlakbij gelegen Lebbeke. De jongeman gaf zich zonder geweld over. Hij weigerde zijn identiteit prijs te geven, had ook geen identiteitspapieren bij zich.

’s Avonds liepen de mensen in het hele land met hun kinderen dicht bij hun lijf door de straten. In Sint-Gillis-Dendermonde, in Frietland, stond er een lange rij mensen.

‘Geen enkele moeder in dit dorp heeft vanavond zin om te koken’, zei A., een vrouw wier dochter nog bij tante Marita in de crèche had gezeten. ‘We moeten verder’, zei ze. ‘Hij mag ons niet bang voor het leven maken.’

Twee jongens van zestien zaten in de buitenspeeltuin te kijken naar het met politielint afgeschermde gebouw Fabeltjesland. Er brandde binnen nog licht. De felgekleurde stoeltjes stonden leeg te wachten.

De jongens zeiden dat ze ook bang waren geweest toen ze hoorden dat de moordenaar nog vrij rondliep. Het was vrijdagavond. In de sporthal was er weinig volk voor een vrijdag. Het weekend kon niet echt beginnen.

En niemand begreep wat de dader bezielde en iedereen verstond hoe snel het lot kan toeslaan.

‘We moeten rustig blijven’, zei A. ‘De ouders van die jongen zijn ook mensen.’

Op zondag liepen er achtduizend mensen door de straten van Sint-Gillis-Dendermonde in een stille optocht. Ze schudden elkaar zwijgend de hand. Ze legden hun handen op elkaars schouders. Iedereen had het koud. Ze liepen dicht bijeen.

Een kind legde voor het dagverblijf tussen snikkende mensen een briefje neer. ‘Ik hoop dat de beebietjes een goejen leven hebben gehad. Spijtig voor de beebie-tjes. ‘

WIE IS DE DADER?

Hoewel wordt gezegd dat Kim De Gelder zich wit geschminkt zou hebben en zijn ogen zwart omrand had, wordt dit niet bevestigd door procureur Christian Du Four. ‘Op het moment van zijn aanhouding was hij niet geschminkt. Er zat wel schmink in zijn rugzak,’ verklaarde Du Four maandag. Er doken steeds meer geruchten op dat Kim De Gelder zich zou hebben laten inspireren door het personage The Joker in de Batmanfilm The Dark Night. Vooral toen bleek dat hij tijdens de eerste uren van zijn ondervragingen alleen maar zat te lachen. Op de dag van de steekpartij was het een jaar en een nacht geleden dat de acteur die The Joker speelt, Heath Ledger, overleed. En men begon al anagrammen te maken. Gelder-Ledger. De vader van Ledger heet ook Kim.

Er zijn talloze inspiratiebronnen op te noemen voor het uiterlijk dat Kim De Gelder zich die vrijdag 23 januari aanmat, van gothic tot metallic, van beelden uit computerspelletjes tot horrorfilms. Algemeen wordt aangenomen dat een seriemoordenaar die zo zorgvuldig te werk gaat, zijn fantasieën uitwerkt. ‘Hij ‘acteert’ ze en voert het verhaal in zijn hoofd in de werkelijkheid uit’, zei oud-FBI-agent Roy Hazelwood toen we hem enkele maanden geleden op een congres over het profilen van seriemoordenaars spraken. ‘Een mens kan erg, erg donkere fantasieën hebben en nooit een misdaad begaan. Van zo iemand zullen wij nooit weten wat zijn fantasieën zijn.’ Wat de fantasieën van Kim De Gelder geweest zijn, weten we voorlopig niet. Zijn oud-klasgenoten omschrijven hem als rustig, vriendelijk maar teruggetrokken. ‘Hij was een middelmatig student, maar extreem goed in wiskunde.’

Stephanie zat dagelijks met hem op de bus van Eksaarde/Sinaai naar Sint-Niklaas, waar ze met Kim De Gelder naar het Sint-Carolusinstituut ging. ‘Hij stond altijd recht in de bus. Hij hield zich vast aan een van de palen en zweeg.’

‘Hij zat altijd te kaarten’, zegt een andere medestudente.

Familieleden omschrijven hem als gesloten en in zichzelf gekeerd. Hij groeide op in Eksaarde in een mooie villa met een vijvertje. Hij was tot zijn negen jaar bij de KSA. Hij zag er wat meisjesachtig en poëtisch uit met zijn lange haar. Hij was de oudste van drie kinderen en heeft nog een jongere broer van 17 en een zus van 13. Zijn moeder is verpleegster in een instelling voor gehandicapten, zijn vader werkt bij een watermaatschappij. Hij groeide op in een warm nest. Na zijn studie farmaceutisch technisch assistent in het Technisch Instituut Sint-Niklaas, waarbij hij een prima stage liep bij een apotheker, schreef hij zich in 2006 in op de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven in Sint-Niklaas waar hij verpleegkunde volgde. Op 12 maart 2007 schreef hij zich uit. Hij was niet geslaagd voor zijn semesterexamens. Hij ging werken en werd magazijnbediende bij Van Remoortel. Daar werkte hij een jaar lang, tot hij twee weken geleden plots zijn ontslag indiende. Toen hij bij het bedrijf kwam werken, had hij volgens zijn collega’s al kortgeknipt haar. Ze vonden het wel vreemd dat Kim begin december plots met ros geverfd haar kwam werken.

Volgens een van zijn collega’s zei Kim weleens iets over de horrorfilms die hij bekeek. Hij speelde graag computerspelletjes, zeggen zijn kennissen. Hij was zowel in de computerspelletjeswinkel Game-mania van Sint-Niklaas als die van Dendermonde bekend. ‘Bij ons kwam hij meestal informatie vragen’, zegt Kevin uit Dendermonde. ‘Maar over gewone spelletjes als Tony Hawk, een skaterspel.’ In de Gamemania van Sint-Niklaas hebben ze het klantenbestand van Kim De Gelder. Maar niets opzienbarends of verontrustends. Zijn klantenbestand telt drie titels: Tony Hawk, Motorstorm en Dragonball, gekocht in mei 2008 met de bonnen die hij er had gekregen voor de verkoop van zijn oude playstation 1.

In oktober 2008 verhuisde hij van zijn ouderlijk huis in Eksaarde naar een mooi hoekappartement in Sinaai. Hij richtte het niet in. De muren waren kaal. Er stond een strijkplank, een televisie, een blauwe stofzuiger, wat dozen, een bed en twee halters om oefeningen te doen. Het appartement heeft twee slaapkamers. Kim zou volgens de buren nooit bezoek hebben gekregen. Zijn computer wordt nu onderzocht.

Hij heeft geen psychiatrisch verleden, stond niet bekend bij de politie. Hij dronk niet, nam geen drugs, noch medicijnen. Het klonk verontrustend toen de procureur des Konings vrijdag na de arrestatie van Kim De Gelder zei dat de dader van de moordpartij in de crèche niet onder invloed van drugs had gestaan noch geïntoxiceerd was. Hij dronk nooit en ging nooit uit, zeiden z’n kennissen. Want echte vrienden bleek hij niet te hebben.

DE VREEMDE DOOD VAN EEN BOERIN

Nog verontrustender werd het maandag bevestigde bericht dat er zeer nauwe verbanden zijn tussen Kim De Gelder en de onopgeloste moordzaak van een bejaarde vrouw uit het Oost-Vlaamse Beveren. Betrouwbare bronnen bevestigen dat er DNA-materiaal van Kim De Gelder in het huis van de vrouw is gevonden. ‘Er zijn sterke aanwijzingen dat Kim De Gelder ook verantwoordelijk is voor de moord’, zei procureur des Konings Christian Du Four. Hij bevestigde het DNA-spoor niet. Op 16 januari werd in het idyllisch uitziende boerderijtje aan de Galgstraat het lichaam van de 73-jarige Elza Van Raemdonk teruggevonden. Ze was omgebracht met messteken in de slaapkamer van haar boerderij. Haar man was op het moment van de feiten op bezoek bij de buren. Er was niets gestolen in de woning. Een buurman zou iemand van het erf hebben zien wegrijden op een fiets. Het was de vrijdag voor de kindermoord. Twee vrijdagen, twee lege weekends in zicht.

Ook procureur des Konings Du Four verwijst naar die overeenstemming: ‘Het wapengebruik is vergelijkbaar en telkens op een vrijdag.’

Kim De Gelder weigerde drie dagen lang te spreken met de speurders. Hij weigerde ook ieder voedsel. In de gevangenis van Brugge, waar hij momenteel is ondergebracht, kreeg hij een infuus. Maandag begon hij stilaan te spreken. ‘Maar hij blijft rond de pot draaien’, aldus de speurders. Voor het ter perse gaan van dit artikel had hij nog geen enkele verklaring afgelegd over de feiten in Dendermonde. Het parket stelde een tiplijn open, op zoek naar zoveel mogelijk informatie over beide feiten. Jaak Haentjens werd aangesteld als de advocaat van Kim De Gelder. Stafhouder Edward Pieters sprak met verschillende advocaten maar de meeste zagen zichzelf voor gewetensproblemen geplaatst. Jaak Haentjens sprak met de ouders van Kim De Gelder: ‘Zij zijn heftig geschokt en betuigen hun medeleven met de slachtoffers.’

DOOR ANNA LUYTEN

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content