De Kroatische president Stipe Mesic bracht vorige week een kort bezoek aan Vlaanderen.
Een dag in de Antwerpse haven, een onderhoud met de Vlaamse regering en ’s avonds een lezing in de Lessius Hogeschool. De Kroatische president Stipe Mesic heeft zijn bezoek aan Vlaanderen vruchtbaar besteed. Tussendoor was er gelukkig nog tijd voor een kort interview.
In uw speech hier in Antwerpen vertelt u dat Kroatië het pad naar de Europese Unie kan effenen voor andere landen in Zuidoost-Europa. Wat kan Kroatië doen voor Servië-Montenegro, Bosnië-Herzegovina en Macedonië?
STIPE MESIC: U weet dat wij op 3 oktober een historische stap richting EU hebben gezet, met het begin van officiële toetredingsonderhandelingen. De landen die u zonet noemde, kunnen dat succes als voorbeeld en motivatie gebruiken. Ik vergelijk het in mijn toespraak met een regatta. Daarin wordt het tempo bepaald door de snelste boot, en niet, zoals in een konvooi, door de traagste. Kroatië is een van de koplopers in onze regio. Landen die wat trager de EU-standaarden bereiken, weten nu welke weg ze moeten volgen om dichter bij Europees lidmaatschap te komen.
Voor Kroatië aan de toetredingsonderhandelingen mocht beginnen, moest Carla Del Ponte, de openbare aanklaagster van het Joegoslavië-tribunaal, nog gauw verklaren dat uw land voldoende meewerkt met de opsporing van de gezochte Kroatische generaal Ante Gotovina. Voor NAVO-lidmaatschap komt u echter niet in aanmerking zolang Gotovina vrij rondloopt.
MESIC: Vroeg of laat zullen we ook de NAVO overtuigen. De hervorming van onze strijdkrachten is bijna afgerond, en onze samenwerking met het Joegoslavië-tribunaal verloopt prima. Elke Kroaat, getuige of verdachte, die door het tribunaal is opgeroepen, is op die oproep ingegaan. Op één persoon na, maar hij bevindt zich buiten het bereik van de Kroatische autoriteiten. We hebben echt alle tips en informatie uit binnen- en buitenland gecheckt: Gotovina is blijkbaar niet in Kroatië. De oplossing voor het probleem ligt dus deels in de handen van buitenlandse inlichtingendiensten.
U bent hier onder meer om Vlaamse bedrijfsleiders van het potentieel van uw land te overtuigen. Hoe komt het dat Kroatië voorlopig zo weinig buitenlandse investeringen aantrekt?
MESIC: Met het oog op de kansen die Kroatië biedt, zijn die investeringen inderdaad nog veel te laag. Een handicap is dat veel mensen blijkbaar nog altijd denken dat wij onveilig en instabiel zijn. Daarom nodigen wij voortdurend potentiële investeerders uit om zelf een kijkje te komen nemen. Eenmaal ter plaatse, zijn die mensen meestal snel overtuigd.
In Kroatië bestaan nogal wat regionale verschillen. Slavonië bijvoorbeeld, waar u vandaan komt, hinkt enorm achterop in vergelijking met de kuststreek en de regio rond Zagreb.
MESIC: Nochtans liggen ook in Slavonië mogelijkheden, zij het dan in andere sectoren. Veel buitenlandse investeerders richten zich voorlopig vooral op hotelketens, banken en verzekeringsmaatschappijen. Wij willen nu ook kapitaal aantrekken voor industriële activiteiten en landbouw. Belgische bedrijven geven op dat vlak trouwens het goede voorbeeld.
Lage lonen zouden een troef kunnen zijn. Maar in Roemenië en Bulgarije, die al in 2007 of 2008 EU-lid worden, is de arbeid nog goedkoper.
MESIC: Dat voordeel zal niet lang meer duren. Bovendien heeft Kroatië één groot competitief voordeel: infrastructuur. In 2008 zal heel Kroatië vol moderne autosnelwegen liggen. Dat is iets wat geen enkel land in transitie ons nadoet.
G.M.
