Hoe en waarom kreeg George Forrest een vertrouwelijk rapport van een Belgische diplomaat in handen?
Dirk Draulans
Op 27 februari 2002 vertrok de Belgische consul-generaal Dirk Verheyen vanuit Lubumbashi naar Brussel. De ochtend van zijn vertrek stuurde hij nog snel een vertrouwelijke boodschap met onder meer kritische informatie over George Forrest de diplomatieke kanalen in.
Zijn vervanger, de economische adviseur van de Belgische ambassade in Kinshasa, schrok zich een hoedje toen hij nog diezelfde dag een woedende Forrest aan de lijn kreeg, die hem de levieten las vanwege dat rapport, in de overtuiging dat hij Verheyen aan de lijn had.
Nog dezelfde woensdag verzond de adviseur een ‘geheim’ rapport met een verslag van het incident. Hij besloot dat diplomatieke documenten absoluut niet mogen lekken, omdat informanten dan alleen nog over ‘chrysanten’ zouden willen praten.
Uit zijn rapport bleek dat Forrest minder dan zes uren nadat Verheyen zijn boodschap had verstuurd, van de inhoud ervan op de hoogte was. Enorm snel, zeker gezien het feit dat het verslag in het Nederlands was gesteld, een taal die Forrest niet machtig is.
Amper een dag later stuurde Forrest een lange brief naar minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel (MR), naar eigen zeggen vooral om zijn beklag te doen over het feit dat hij twee ‘anonieme’ documenten in handen had gekregen – het tweede was een negatief rapport van de Belgische ambassadeur in Zuid-Afrika over hem. Maar in de brief repte Forrest met geen woord over de schande van het lek. Hij weerlegde wel de aantijgingen die tegen hem geformuleerd werden, en eiste ‘aangepaste maatregelen’ tegen consul Verheyen.
Er is niemand die gelooft dat het om een anoniem lek gaat, hoewel Forrest dat ook in de senaatscommissie bleef volhouden. Forrest en zijn medewerkers wekken soms zelfs de indruk dat ze over meer diplomatieke documenten beschikken, onder meer het ‘positieve’ verslag dat Verheyens vervanger na zijn verblijf in Lubumbashi schreef. Het lijkt erop dat Forrest zijn Congolese manier van werken hier naar een Belgisch kader heeft getransplanteerd.
Uiteraard dringt zich de vraag op wie Forrest deze documenten heeft bezorgd. Er zijn maar een handvol Nederlandssprekenden met toegang tot vertrouwelijke teksten op Buitenlandse Zaken die zo goed van Forrests rol in de Katangese mijnproblematiek op de hoogte zijn, dat ze de man quasi onmiddellijk relevante rapporten zouden kunnen doorsturen. Er zijn nog minder mensen die rechtstreeks belang hebben bij een lek. Niemand heeft overigens de indruk dat het kabinet van Buitenlandse Zaken zich hard heeft ingespannen om het lek te dichten.
Forrest en zijn naaste medewerkers informeerden de voorbije weken discreet (en soms een tikkeltje bezorgd) naar het welzijn van hun ‘vriend’ Paul Van Goethem: vroeger journalist met standplaats in Kinshasa en tot voor kort Afrika-adviseur op het kabinet van Michel. Forrest zou er wel eens over hebben gepocht dat hij mee had ge- lobbyd om Van Goethem op het kabinet geplaatst te krijgen. Van Goethem loodste zijn minister in ieder geval naar Katanga voor een officieel bezoek aan Forrests fabrieken. Tijdens een (al dan niet toevallige) ontmoeting in augustus jongstleden met consul Verheyen op de luchthaven van Zaventem vroeg hij nog gretig naar informatie over Forrest.
Hij is ondertussen op een zijspoor gerangeerd, nadat gebleken was dat hij zonder iemand in te lichten ‘delicate’ ontmoetingen had gehad met ‘potentieel gevaarlijke personen uit het Congolese dossier’. Van Goethem ontkent echter dat hij documenten liet lekken, en heeft het gevoel dat hij geslachtofferd wordt om anderen te dekken.
De vraag rijst ook waarom een handig zakenman als Forrest zich op zo’n ‘onzorgvuldigheid’ als het exposeren van een lek zou laten betrappen. Mogelijk was hij op zoek naar een manier om te kunnen reageren. Want een kopie van Verheyens negatieve rapport ging naar de Nationale Delcrederedienst, die financiële waarborgen biedt voor Forrests investeringen in Congo. Forrest stuurde onmiddellijk een kopie van zijn brief aan Michel naar deze dienst.
