De spaarrichtlijn voorziet in een dubbel systeem.

In Europa is er een vrij verkeer van kapitaal. Een goede zaak, maar sommigen profiteren daarvan om belastingen te ontduiken op de inkomsten van hun kapitaal. Om die fiscale misbruiken te stoppen, werd een Europese spaarrichtlijn uitgedokterd.

Voor de EU-burger die zijn roerende inkomsten in eigen land int, verandert er niets. Zo zal een Belgische inwoner op zijn spaarboekje in België een vrijstelling blijven genieten van de roerende voorheffing op een interestschijf van 1550 euro (bedrag geldig voor inkomstenjaar 2005). Pas als diezelfde inwoner een interestinkomen ontvangt in een andere lidstaat, geldt de Europese spaarrichtlijn. U bevindt zich dus pas in het toepassingsgebied van de spaarrichtlijn wanneer u een natuurlijke persoon bent (vennootschappen of verenigingen worden dus niet geviseerd), in een lidstaat van de EU woont, en een rente-inkomen ontvangt in een andere Europese lidstaat.

Om belastingontduiking op rentekapitalen te vermijden, voorziet de spaarrichtlijn in een dubbel systeem, de informatie-uitwisseling enerzijds en de bronheffing anderzijds.

Informatie-uitwisseling

De uitwisseling van informatie geldt als algemeen principe en zal worden toegepast door 22 van de 25 Europese lidstaten. Wanneer een uitbetalende instantie, bijvoorbeeld een bank, rente-inkomsten uitkeert aan de inwoner van een andere EU-lidstaat, dan licht de bank haar autoriteiten in. Ze verstrekt hen de identiteit, de woonplaats en het rekeningnummer van de gerechtigde (de ontvanger) en de gegevens (waaronder het bedrag) over de rentebetaling. De lidstaat op zijn beurt stuurt die informatie periodiek door naar de lidstaat waar de ontvanger woont. Zo kunnen de rentebetalingen, ongeacht waar in de EU ze geïnd worden, belast worden conform de nationale fiscale wetgeving. Uiteraard gebeurt de gegevensuitwisseling enkel voor rentebetalingen die de Europese spaarfiscaliteit viseert ( zie verder).

Concreet: een Belgische inwoner ontvangt een rente-inkomen in Nederland. Hij krijgt de rente zonder enige inhouding uitbetaald. Maar hij wordt wel ge- identificeerd door de Nederlandse bank en de gegevens over de rentebetaling worden aan de Belgische fiscus overgemaakt. Zo kan die controleren of de inwoner de inkomsten ook effectief in zijn aangifte vermeldt. Dat rente-inkomen wordt dan in België belast tegen een afzonderlijk tarief van 15 %, verhoogd met gemeentelijke opcentiemen.

Bronheffing

België, Luxemburg en Oostenrijk ontvangen informatie van andere lidstaten, hoewel zij zelf in een overgangsfase geen informatie verstrekken, maar wel een systeem van bronheffing bezigen. De drie landen passen een bronheffing toe op het rente-inkomen dat de inwoner van een andere EU-lidstaat bij hen ontvangt, zonder daarover informatie te verstrekken aan het land waar de renteontvanger woont. Het tarief van de bronheffing loopt geleidelijk op: van 15 % naar 20 % de eerste 3 jaar, tot 35 % nog eens 3 jaar later. Van de ingehouden bronheffing gaat 25 % naar de eigen schatkist en wordt 75 % afgestaan aan het land waar de renteontvanger woont. Na tien jaar moeten België, Luxemburg en Oostenrijk in principe overstappen op het systeem van gegevensuitwisseling. Maar of dat ook effectief gebeurt, valt nog af te wachten. Voor de volledigheid voegen we er ten slotte aan toe dat de niet-inwoner, bijvoorbeeld een Spanjaard die in België woont, toch altijd kan kiezen voor de uitwisseling van informatie in plaats van voor een bronheffing.

Houd er rekening mee dat de ingehouden bronheffing niet bevrijdend is. De inkomsten waarop de bronheffing werd ingehouden, moeten nog steeds worden opgenomen in de fiscale aangifte van het land waar men woont. Een Italiaan die bijvoorbeeld in België rente-inkomsten ontvangt, zal in een eerste fase 15 % bronheffing moeten betalen, maar zal dat rente-inkomen toch moeten aangeven in zijn Italiaanse belastingaangifte. De reden is duidelijk: ook de Italiaanse fiscus wil een deel van de koek, met dien verstande dat de Italiaan wel de Belgische bronheffing kan ‘verrekenen’ met de belasting die hij in Italië verschuldigd is op dat rente-inkomen.

Johan Steenackers