FRANÇOIS RUELLE

Veel notarissen doen hun werk niet goed, vindt François Ruelle van het vakblad Budget & Recht. Mede daarom pleit hij voor het afschaffen van het huidige notarissenstatuut, dat dateert uit de achttiende eeuw.

?Uit een enquête die wij onder onze lezers hebben gehouden, bleek een groot deel van de respondenten ontevreden over het werk van de notaris. Er was vaak sprake van een gebrek aan communicatie en onduidelijkheid. Zo zijn dossiers vaak veel te technisch geschreven, abracadabra voor de gewone mens. Ook maakt de notaris vooraf dikwijls niet duidelijk wat dat allemaal kan kosten. Er kunnen een hoop extra onkosten bijkomen. Bovendien zijn de vaste tarieven ouderwets en ondoorzichtig. Zo zijn de arrondissementstarieven, in tegenstelling tot de nationale tarieven, verschillend per gebied. Maar waarom moet iets in het ene deel van het land meer kosten dan in het andere ? Daarnaast zetten notarissen onverifieerbare en onbegrijpelijke onkosten op hun rekening. Ik heb de indruk dat er op die manier soms van de klant profijt wordt getrokken, en dat diverse kosten hoger worden neergeschreven dan ze in werkelijkheid waren. Ook zijn rekeningen en aktes weinig helder. Soms snapt de ene notaris de documenten van de andere niet.

Ze werken dikwijls traag en zijn vaak onbekwaam. Ik ken mensen die een maand moesten wachten op een antwoord op hun aanvraag voor een zaak. Dat gebeurt vooral bij notarissen die alleen werken, zoals op het platteland veel voorkomt het is namelijk onmogelijk om alle juridische gebieden goed te kennen. In de steden gaat dat iets sneller, omdat daar specialisatiegroepen bestaan.

Mijn voorstel is om het huidige statuut aan te passen aan de moderne wereld, en de vaste tariefstelling te vervangen door vrije concurrentie. Dan kan de klant gewoon zelf opbellen en de prijzen vergelijken. Voorts moet ook de numerus clausus per arrondissement afgeschaft worden. Ik begrijp niet waarom iemand zich niet mag vestigen in een gebied, alleen omdat daar al een andere notaris zijn praktijk heeft. Het argument voor die numerus clausus is dat het commercie zou tegengaan ; maar commercieel werken de notarissen toch al, dus dat is een nepargument. En ik denk niet dat de consument in zo’n vrije marktsysteem meer betaalt voor diensten.?

JAMES DUPONT

Dat de notaris niet goed werkt is onzin, vindt James Dupont, voorzitter van de Koninklijke Federatie van Belgische notarissen. Volgens hem zal een vrije markt de kwaliteit van het beroep zeker geen goed doen.

?Er zijn per jaar ongeveer twee en een half miljoen mensen die met een notaris te maken hebben. Uit een onafhankelijke studie bleek dat meer dan driekwart van hen blij was met de geleverde service. Dat tevredenheidspercentage is vergeleken bij andere beroepen zeer hoog. Er kan wel eens iets onduidelijk zijn, maar in welk beroep is dat niet het geval ? Dat er traag gewerkt wordt, heeft natuurlijk zijn redenen. Elke aanvraag heeft eerst een grondige studie nodig. Haast leidt tot onzorgvuldigheid. En dat er sprake is van een gebrek aan communicatie komt omdat notarissen vaak niet kunnen spreken, omdat ze zwijgplicht hebben.

Juridische teksten zijn vaak ingewikkeld, maar als het de klant niet duidelijk is, dan moet hij vragen wat het betekent. De notaris is altijd bereid om uitleg te geven. Denkt u dat een vonnis van de rechtbank eenvoudige taal is ?

De functie van een notaris is te belangrijk om aan de vrije markt over te laten. Alle notarissen in België samen hebben zo’n 700.000 akten per jaar te verwerken, met een gemiddelde van drie mensen per akte komt dat neer op meer dan twee miljoen mensen per jaar. Kunt u zich voorstellen dat die allemaal naar justitie zouden gaan ? Minder dan tienduizend van die twee miljoen hebben alsnog een klacht ingediend na het werk van de notaris. Dat is toch weinig. Om die preventieve justitie over het ganse land en voor arm en rijk te verzekeren, moet het toegankelijk zijn. Het vaste tarief dient om elke burger dezelfde dienst te verlenen. Een notaris is geen winkelier ! Als we de numerus clausus afschaffen, keren we terug naar het Ancien Régime. Toen was er ook vrije concurrentie en oefenden notarissen, om het hoofd boven water te houden, ook andere beroepen uit. Dat leidde tot onzorgvuldigheid en allerlei andere wantoestanden. Juist om die onafhankelijkheid te verzekeren, is de numerus clausus ingesteld. Stelt u zich eens voor dat iedereen zich zomaar ergens als rechter kon vestigen ? En dat het te duur zou zijn, is hoegenaamd niet waar. In vergelijking met het buitenland is België zelfs goedkoop.?

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content