Onze economische toestand verslechtert dramatisch snel. Daarom werkte Geert Noels, hoofdeconoom van het beurshuis Petercam, aan een Economic War Cabinet: een Economische Urgentieraad die de regering met raad en daad bijstaat in deze diepe recessie. Knack vroeg vier specialisten wat zij onze regering(en) vandaag adviseren.

De cijfers die de voorbije weken over de Belgische economie gepubliceerd worden, slaan telkens als een natte dweil in je gezicht. De Nationale Bank heeft de groeiprognose van België fors verlaagd, omdat de economische activiteit eind vorig jaar spectaculair in elkaar klapte. Eerst werd gedacht dat de Belgische economie in 2009 met 0,2 procent zou krimpen, nu gaat men er al van uit dat onze groei met 1,9 procent zal terugvallen. Daarmee zitten we in de zwaarste recessie in 70 jaar.

Geert Noels, hoofdeconoom van het beurshuis Petercam, denkt dat de Nationale Bank nog te optimistisch is. Hij ziet onze economie 4 procent krimpen: ‘Gegeven de grootte van de publieke sector moet de krimp nog zwaarder worden ingeschat. De privésector dreigt met meer dan 8 procent te krimpen. Dat is een softe depressie, of een erg diepe recessie.’ Noels wijst erop dat een terugval met 4 procent geen extreem scenario is: het Nederlandse Centraal Planbureau gaat ervan uit dat de economie daar 3,5 procent achteruitgaat. ‘En de Belgische industrie is conjunctuurgevoeliger en heeft meer structurele problemen’, aldus Noels.

Tijdens de begrotingscontrole van vrijdag werd becijferd dat er dit jaar een begrotingstekort van 3,4 procent zal zijn. Dat is een tekort van 12 miljard euro. Noels is somberder en schrijft op zijn blog dat we ‘een blow-outtekort van 6 procent van het bruto binnenlands product riskeren’.

Uit het verslag van de Nationale Bank blijkt dat de handelsbalans in het rood blijft, nadat ze in 2008 voor het eerst in zestien jaar met een tekort was afgesloten. Jaar na jaar verliest België marktaandeel in het buitenland, onze invoer groeit sneller dan onze uitvoer. Daarbij kampen we met drie structurele problemen: er is een loonkostenhandicap tegenover onze buurlanden, we vervaardigen onvoldoende producten waarnaar de vraag stijgt, en we voeren te veel uit naar onze buurlanden, die een trage groei kennen, en te weinig naar landen die wel sterk groeien.

Drie maanden geleden dacht de Nationale Bank nog dat er dit jaar 8000 jobs zouden bijkomen. Nu zegt ze dat er 57.000 zullen verdwijnen. De Vlaamse werkgeversorganisatie Voka noemt dat nog te optimistisch en denkt dat er 100.000 jobs verloren zullen gaan. Zó snel gaat de economie de jongste weken achteruit.

De sense of urgency lijkt bij onze bewindvoerders nog onvoldoende doorgedrongen, want er is geen sprake van een daadkrachtige aanpak van de crisis. Veel verder dan ‘in deze tijden is stabiliteit uiterst voornaam’ komt de regering niet. Er is geen grondige bijsturing van de begroting. Het relanceplan was ook niet veel meer dan een gesubsidieerd interprofessioneel akkoord. Vorige week botste het dan nog op een Vlaams veto tegen het schrappen van lastenverlagingen die 50-plussers langer aan het werk moeten houden. Toen werd bevestigd wat al langer wordt gezegd: er kan geen ernstig federaal relanceplan op poten gezet worden zonder dat de regio’s eraan meewerken.

Omdat de financieel-economische toestand de laatste weken en maanden zo dramatisch verslechterde, werkte Geert Noels in alle stilte aan de oprichting van een Economic War Cabinet, zoals dat al bestaat in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. De vorming van zo’n onafhankelijke ‘Economische Urgentieraad’ kaart hij momenteel aan in de Wetstraat. In afwachting van het antwoord van de betrokken politici vroeg Knack alvast aan vier experts welk advies zij de regering(en) geven om de diepe financieel-economische crisis aan te pakken. Geven hun gouden raad: Herman Daems, voorzitter van investeringsmaatschappij Gimv; professor Bea Cantillon, de specialiste op het stuk van sociale zekerheid; economieprofessor Paul De Grauwe; en we beginnen met Geert Noels.

DOOR EWALD PIRONET

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content