Mikt de regering op een tekort van 3 procent of van 2,8 procent van het bruto binnenlands product ? CVP en zelfs SP lijken voor de laatste optie gewonnen.

VOLGENS GEWEZEN EERSTE eerste-minister Mark Eyskens (CVP) kreeg de regering met de kaderwetten een zwaar kanon te beschikking en dient zo’n tuig niet om op een mug te schieten. Vorige week, tijdens het Kamerdebat over de kaderwetten, herhaalde een andere CVP’er, maar dan wel één die nauwe banden met de christelijke arbeidersbeweging heeft, Jan Lenssens, bijna woordelijk deze opmerking. Oud-minister Lenssens voegde er zelfs aan toe dat een hervorming van de sociale zekerheid de enige bestaansreden van de regering- Dehaene is.

Zaterdag, in een gesprek met de Brusselse krant Le Soir, liet CVP-voorzitter Marc Van Peel verstaan net als SP-voorzitter Louis Tobback voorstander te zijn van de reductie van het begrotingstekort niet tot 3 procent maar tot 2,8 procent van het bruto binnenlands product (BBP). Kwestie van een zo ruim mogelijke veiligheidsmarge te behouden.

In de Kamercommissie voor Financiën had vice-premier en minister van Begroting Herman Van Rompuy eerder al aangegeven dat ?de drie procent van het BBP een maximale norm is.? Volgens hem komt het de regering toe te beslissen of onder die norm van drie procent kan worden gegaan. En daar gaat de echte discussie om die de voorbije week volop begon : mikt de regering op een tekort van 3 procent van het BBP of wordt nog dieper in de reserves getast, naar 2,8 procent. Bij de SP zijn ze daar niet afkerig van, op voorwaarde dat de ingreep geen sociaal bloedbad tot gevolg heeft.

De Franstalige regeringspartijen, PS en PSC, moeten echter nog worden overtuigd. Die spraken de afgelopen weken al hun creativiteit aan bij het bedenken van nieuwe belastingbronnen, allicht om aan een verregaande operatie te ontsnappen. Vice-premiers Elio Di Rupo (PS) en Philippe Maystadt (PSC) leken op een bepaald moment alles wat bewoog te willen belasten. In zijn ijver om nieuwe belastingen aan te brengen, probeerde Maystadt zelfs geregeld de PS-collega’s links voorbij te steken. Het heropvissen van een oud, maar volkomen onpraktisch voorstel om de reële huur te belasten, jatte Maystadt gewoon van PS-voorzitter Philippe Busquin. Die had de gedachte een dag eerder gelanceerd voor de radiomicrofoons van de RTBF.

BEPERKINGEN.

Al die proefballonnen in verband met huurbelastingen werden vanop het kabinet van begrotingsminister Van Rompuy pronto uit de lucht geschoten. De Vlaamse coalitievleugel maande daarop PS en PSC een demper op hun ardeur te zetten. Wellicht geschrokken door de forse tegenwind uit Vlaanderen, namen zowel PS als PSC gas terug. In een gesprek met de Financieel-Economische Tijd benadrukte Busquin zelfs : ?Wij lijden niet aan fiscale bezetenheid. Wie iets anders beweert, maakt een karikatuur van ons standpunt.?

Eind vorige week bestreed Maystadt eveneens de diagnose dat hij aan belastingwoede zou lijden. ?Mij best als men (lees : minister van Begroting Van Rompuy) me structurele maatregelen ten belope van 60 miljard frank kan voorleggen,? stelde Maystadt. Hij voegde er wel fijntjes, doch veelbetekenend aan toe : ?Maar premier Jean-Luc Dehaene zelve lijkt van die haalbaarheid niet overtuigd. Want hij heeft me als minister van Financiën gevraagd, nieuwe fiscale maatregelen te onderzoeken.?

Dat die belastingen er komen, minstens ten bedrage van zo’n 32 à 40 miljard, is nagenoeg zeker. Mikken op een tekort van 2,8 procent betekent echter een bijkomende inspanning van om en bij 40 miljard, of alles samen nagenoeg 80 miljard frank.

Tegelijk heeft de regering zichzelf geen geringe beperkingen opgelegd. Want zo klonk het niet zo lang geleden in de Kamercommissie voor Financiën : ?Nieuwe belastingen kunnen alleen worden ingevoerd als bestaande worden afgeschaft. Een uitzondering hierop is de mogelijkheid om in nieuwe mechanismen te voorzien om de alternatieve financiering van de sociale zekerheid uit te breiden. Alternatieve financiering kan evenwel niet als bijkomende financiering worden beschouwd ; doch alleen als het toewijzen van fiscale ontvangsten als compensatie van de vermindering van de patronale bijdragen. Voorts is de regering niet zinnens inhoudelijk nieuwe maatregelen te treffen die de inkomsten uit arbeid zwaarder zouden belasten.?

Met het verscherpen van haar doelstelling het reduceren van het tekort van 3 procent naar 2,8 procent van het BBP doet de regering niets anders dan het advies volgen dat de Hoge Raad van Financiën enkele maanden geleden verstrekte. Volgens de Hoge Raad moest het tekort naar 2,8 procent worden gebracht. De enige manier ook om werk te maken van de aflossing van de overheidsschuld. Een ingreep die de Europese Unie allicht op passende wijze zal belonen, op het moment dat de Belgische inspanning eind ’97, begin ’98 in het vooruitzicht van de muntunie zal worden geëvalueerd.

Zoals een tweetal attente kranten terecht opmerkten, bevestigden vice-premiers Van Rompuy en Maystadt de intentie in de Senaat : ?Het primair saldo van de begroting ’97 zal even hoog zijn als in 1996, teneinde een voldoende schuldafbouw mogelijk te maken.?

R.V.C.

Gewezen CVP-minister Jan Lenssens : hervormen of opstappen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content